ابزار دقیق چیست؟

اگر دانشجوی مهندسی باشید یا در حوزه صنعت فعالیت داشته باشید، قطعا کلمه ابزار دقیق را زیاد به گوشتان خورده است و این سوال برایتان پیش آمده که ابزار دقیق چیست و چه نقشی در صنایع دارد؟

ابزار دقیق

مجموعه ای از ابزارها که به جهت اندازه گیری، کنترل، ثبت و پاسخ پارامترهای فیزیکی، شیمایی و... استفاده می شود. امروزه این تجهیزات به یکی از مهم ترین و حیاتی ترین تجهیزات تبدیل شده اند.

هدف استفاده از تجهیزات ابزار دقیق

1.افزایش کیفیت محصول

2.ایمنی تجهیزات و افراد

بخش های ابزار دقیق

ابزاردقیق از سه بخش اصلی تشکیل شده:

1.اندازه‌گیری

2.کنترل

3.محرک‌ها

اندازه گیری

این ابزارها کمیت های مختلف را اندازه می گیرند:

• اندازه گیری فشار
• اندازه گیری سطح
• اندازه گیری جریان
• اندازه گیری تشعشع
• اندازه گیری ارتفاع
• و...

کنترل کننده

در گذشته کنترل در صنعت بصورت دستی و توسط عوامل انسانی صورت می گرفت. با اختراع تجهیزات مختلف کنترلی استفاده از عوامل انسانی بسیار کاهش یافت. در ادامه کامپیوترهای صنعتی (PLC) وارد صنعت شدند و پس از آن تجهیزات صنعتی به آسانی کنترل شدند. امروزه کنترل کننده های جدیدتری به نام کنترل کننده فازی (FCD) و توزیع پذیر (DCS) وظیفه کنترل در صنایع را بر عهده دارند.

تجهیزات سیستم کنترل

• Sensor (سنسور): جهت اندازه گیری پارامترها مورد استفاده قرار میگیرد.
• Transducer (ترانسدیوسر): ترانسدیوسر یا مبدل ها، پارامترهای اندازه گیری شده توسط سنسورها را به سیگنال الکتریکی تبدیل می کنند.
• transmitter (ترانسمیتر): ترانسمیترها سیگنال های دریافتی را تقویت می کنن تا امکان ارسال به فواصل دور وجود داشته باشد. این ویژگی در در مجموعه های بزرگ بسیار مفید است.

محرک ها

محرک ها براساس سیگنال دریافتی از کنترل کننده ها عمل می کنند. شیرهای کنترل و الکتروموتورها از جمله ابزارهای خروجی هستند. به کمک این ابزارها پارامترهای قابل اندازه گیری در حد مطلوب نگه داشته می شوند.

تجهیزات ابزار دقیق

• Flow meter (دبی سنج)
• Thermo meter (دما سنج)
• level meter (سطح سنج)
• mano meter (فشار سنج)
• Calibrator (کالیبراتور)
• و...

اصطلاحات مرتبط با ابزار دقیق

• DCS (سیستم کنترل توزیع پذیر): برای کنترل های پیچیده و پیوسته استفاده می شود.
• Range of Span (گستره): حداقل و حداکثر مقداری که یک دستگاه می تواند اندازه بگیرد.
• Accuracy (دقت): تطابق مقدار اندازه گیری شده توسط دستگاه با مقدار واقعی را دقت گویند.
• Calibrate (کالیبره کردن): تعیین دقت دستگاه مطابق استانداردها به منظور افزایش صحت و دقت دستگاه در زمان اندازه گیری پارامتر.
• Zero (صفر اندازه گیری): در اندزاه گیری ها نقطه ای به عنوان نقطه ی صفر در نظر میگیرند. در این نقطه خروجی الزاما صفر نیست.
• Zero drift (انحراف صفر): مقدار خروجی با گذشت زمان یا تحت تاثیر عوامل دیگر تغییر می کند که به آن انحراف صفر گویند.
• Repeatability (تکرارپذیری): تکرار در اندازه گیری ها بسیار مهم است و به معنی نتایج یکسان یا نزدیک به هم در اندازه گیری یک کمیت می باشد.

ابزار دقیق در صنایع

این تجهیزات در صنایع زیادی مثل نیروگاه های پتروشیمی، نیروگاه های تولید برق، تاسیسات تصفیه آب، کارخانه های کاغذ، معادن، تولیدکنندگان صنایع غذایی و... ضروری و حیاتی هستند.

در دنیای مدرن امروزی، هدف اصلی مدیران و مالکان صنایع، دستیابی به حداکثر تولید از تجهیزات به همراه افزایش سلامت و عمر طولانی دستگاه ها است. گام اصلی برای رسیدن به این اهداف، نصب ابزار دقیق مناسب در تاسیسات می باشد.

مهندس ابزاردقیق

تجهیزات ابزار دقیق در بسیاری از صنایع مختلف مانند نیروگاه های پتروشیمی، نیروگاه ها (زغال سنگ، برق، تولید و تولید مشترک)، تاسیسات تصفیه آب، کارخانه های خمیر و کاغذ و معدن و تولید کنندگان فولاد حیاتی است. عناوین شغلی در این زمینه از تکنسین ابزار، تا تکنسین I&E، تکنسین I&C، تکنسین برق و تکنسین الکترونیک متغیر است.

یک تکنسین ابزاردقیق باید دانش نگهداری و کالیبره کردن تجهیزات صنعتی را داشته باشد. همچنین باید بداند که چگونه ولتاژ، جریان، مقاومت و توان با یکدیگر کار می کنند.

روش خرید ابزار دقیق

گام اول در خرید هر محصول داشتن اطلاعات مناسب و کافی در مورد آن محصول می باشد.

در هنگام تهیه محصول به نکات زیر توجه کنید:

• برند محصول
• سال ساخت
• فیک و اورجینال بودن
• دقت دستگاه
• جنس بدنه
• و...

یاران صنعت فجر (یارکو) ارائه دهنده بروزترین تجهیزات ابزار دقیق