شاید از خودتون بپرسین چرا من تصمیم گرفتم یکم بیشتر با اکوسیستم استارتاپی ترکیه آشنا بشم !؟ در واقع این کشور ۱۷ امین اقتصاد بزرگ دنیا و ۶ امین اقتصاد بزرگ در قاره اروپا با حدود ۸۶۰ بیلیون دلار تولید ناخالص داخلیه که حدود نیمی از مردمش زیر ۳۰ سال سن دارن این یعنی علاوه بر داشتن نیروی کار جوان و متخصص، قشر عظیمی از مردم کشور می‌تونن پذیرندگان آغازین (Early Adopters) محصولات و خدمات استارتاپ‌ها باشن و معمولا با تکنولوژی به راحتی ارتباط برقرار می‌کنن. از طرف دیگه ۷۷۰ مرکز تحقیق و توسعه، 57 شتابدهنده، 44 فضای کار اشتراکی (Co-working Spaces ) و 61 تکنوپارک در این کشور وجود داره. البته اینا رو بگذارین کنار موقعیت استراتژیک ترکیه به دلیل قرار گرفتن در میان بازارهای کلیدی اروپا، خاورمیانه، روسیه و آسیا و همچنین حمایت دولت از استارتاپ‌ها که باعث شده پتانسیل بالایی در این کشور برای رشد استارتاپ‌ها و تبدیل شدن اون به هاب کارآفرینی منطقه وجود داشته باشه.
از طرف اتاق بازرگانی ، هماهنگی های بازدید از شتابدهنده İTÜ Çekirdek و جلسه با اتاق بازرگانی استانبول بعمل اومده بود. طبق اعلام دفتر همکاری های مشترک ایران و ترکیه ، قرار شد روز چهارشنبه March 6, 2019 از ساعت 3 تا 4 بعدازظهر جلسات ما با مدیر برنامه های رشد و شتابدهی چکیردیک باشه که در دانشگاه فنی استانبول یا İstanbul Teknik Üniversitesi قرار داشت که در واقع سومین دانشگاه فنی قدیمی دنیا به‌شمار می‌ره.
دانشگاه فنی استانبول، یه دانشگاه دولتیه که پنج پردیس داره و هر کدوم از اونا در یکی از مناطق مهم استانبول واقع شده. پردیس «ماسلاک» (maslak) یکی از پنج پردیس این دانشگاه می‌باشد و پردیس اصلی این داشگاه به‌شمار می‌رود، که در حومه شهر به مساحتی بالغ بر ۲٫۶۴ کیلومتر مربع ساخته شده. ساختمان ریاست دانشگاه به همراه استخر، خوابگاه‌های دانشجویی، اکثر دانشکده‌ها و کتابخانه مرکزی دانشگاه در این پردیس قرار دارند. پردیس توزلا (tuzla) زمین دانشگاهی دیگریه که در منطقه‌ای در حومه شهر به نام توزلا واقع شده و به دانشجویان علوم دریایی و استادان آن‌ها اختصاص داره و مملو از کارگاه‌های کشتی هست. پردیس تاشکیشلا (taskisla) که در زمان عثمانی یکی از پادگان‌های ارتش بوده در منطقه تاشکیشلای استانبول بنا شده؛ ساختمان این دانشگاه یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی استانبول محسوب میشه. دانشکده مهندسی مکانیک در پردیس گوموش سویو (gumus suyu) و دانشکده مدیریت، واقع در پردیس ماچکا (macka) بسیار به میدان تقسیم (taksim) استانبول نزدیکه و اونا همچنین از جمله بناهای تاریخی مهم استانبول محسوب میشه.
برای رفتن به چکیردیک ، من از مترو استفاده کردم و در ایستگاه İtü-Ayazağa İstasyonu پیاده شدم و چون از قبل هماهنگی ها با حراست ورودی دانشگاه شده بود وارد دانشگاه شدم و بعد از حدود 10 دقیقه پیاده روی در کمپ زیبای دانشگاه ، به ساختمان İTÜ Çekirdek رسیدم.
در ورودی اکسلریتور ، مدیر برنامه های رشد و شتابدهی به استقبال ما اومد و در سالن ارائه ، در حدود نیم ساعت ، به یک ارائه بسیار جامع و کامل از برنامه های حمایتی خودشون پرداخت و از فضای کاری اشتراکیشون ، آزمایشگاه ساخت نمونه اولیه موسون به Prototyping Lab به اتفاق ایشون بازدید کردیم و در آخر یه سورپرایز برای ما داشت. یه ایرانی موفق ، وحید احمدی پور عزیز که موسس استارتاپ BiuniQ در ترکیه بود و کلی با هم گپ و گفت داشتیم. البته من یه سال بعد از قالب برنامه رادیواستارتاپ 14 با وحید عزیز مصاحبه کردم.
شتابدهنده‌ها و مراکز رشد متعددی در ترکیه فعالند که معمولا هم از دل دانشگاه‌ها و پارک‌های فناوری بیرون اومدن. شاید بشه گفت مهم‌ترین و جامع‌ترین شتابدهنده/مرکز رشد ترکیه ITU Cekirdek است که توسط دانشگاه استانبول تکنیکال تاسیس شده. این شتابدهنده یکی از جامع‌ترین برنامه‌های حمایتی رو ارائه می‌کنه که شامل سرمایه‌گذاری بذری، فضای کار اشتراکی، منتورشیپ، برگزاری مسابقات و رویداد‌های شبکه سازی و سرویس‌ها و آموزش‌های مختلف دیگره. این‌ها مجموعا دقیقا همون چیزهایی هستن که استعداد‌های محلی برای اجرای ایده‌هاشون نیاز دارن. ITU Cekirdek یکی از معدود شتاب‌دهنده‌هاییه که به معنای واقعی کلمه در تمامی مراحل، از مرحله پیش بذری گرفته تا مراحل نهایی رشد، استارتاپ‌ها را حمایت می‌کنه و بی‌دلیل هم نیست که در ۲۰۱۵ توسط UBI Global به عنوان ۱۸ امین مرکز رشد کسب و کار دانشگاهی برتر دنیا انتخاب شده.
مراحل حمایتی این شتابدهنده در سه فاز پیش رشد (Pre-Incubation) ، Big Bang و Incubation تقسیم بندی میشه . در پیش رشد امکاناتی مثل
و غیره استفاده کنین . در فاز دوم ، هدف تبدیل شدن به یک واحد فناور هست که می تونین از جوایز و سرمایه گذاری ها در مجموع به ارزش 8 میلیون دلار هم استفاده کنین و در نهایت در فاز سوم می تونین به مدت یک سال به عنوان یک Incubation Company از خدمات این شتابدهنده استفاده کنین.
یاسر رحمتی ، آکادمی رحمتی
