چگونه بهترین فرش ماشینی را انتخاب کنیم؟
فرش های ماشینی عمری حدود ۴۰ ساله در ایران دارند که اولین کارخانه ای که شروع به تولید این نوع فرش ها کرد را می توان کارخانه جات مخمل و ابریشم کاشان دانست. این نوع فرش ها با استقبالی نسبتا خوبی همراه بود که این استقبال باعث آن شد که گروه صنعتی بهشهر اقدام به تاسیس شرکت بزرگی به نام شرکت صنایع کاشان کند. این کارخانه نمونه فرش های ماشینی را تولید می کرد که شباهت زیادی با فرش های دست بافت داشت. رفته رفته تمامی فرش های مورد استفاده خانواده های ایرانی ماشینی شدند. و همچنین روز به روز کیفیت فرش ها افزایش یافت و فرش های دست بافت جای خود را به فرش های ماشینی دادند. فرش های ماشینی با استفاده از ماشین آلات مختلفی تولید می شوند که میتوان به دستگاه های تکسیما، واندویل، CRX، ASR و… اشاره کرد.
انواع فرش ماشینی
این نوع فرش ها بر اساس شانه به ۳۵۰ تا ۴۴۰ و ۵۰۰ تا ۷۰۰ شانه تقسیم می شوند. تراکم این نوع فرش ها بر اساس نوع ماشین و شانه بین ۷۰۰ تا ۲۰۰۰ متغیر می باشد. شهر کاشان را می توان به عنوان پایتخت فرش ماشینی ایران دانست. بعد از شهر کاشان به ترتیب شهر های مشهد، دلیجان، یزد، اصفهان و تهران دارای کارخانه جات تولید فرش ماشینی هستند. به طور کلی منظور از شانه فرش ماشینی، همان گره ها در واحد عرض فرش که معمولا یک متر عرض سنجیده می شود، می باشد.
تراکم فرش به تعداد گره ها و یا ریشه ها در یک متر از طول فرش را گویند. به طور مثال یک فرش ماشینی ۵۰۰ شانه یعنی در هر متر از عرض آن ۵۰۰ گره بافته شده و فرش با تراکم ۶۰۰، یعنی در هر متر از طول آن ۶۰۰ گره بافت شده است. هرچه تعداد شانه ها و تراکم این نوع فرش ها زیاد باشد، بافت فرش ظریف تر خواهد بود.
قیمت بالای فرش های دستبافت باعث روی آوردن مردم به فرش های ماشینی شد. البته این تنها دلیل روی آوردن مردم به این نوع فرش ها نبود. بلکه در نظر گرفتن مشتری در نوع طراحی و رنگ بندی، امکان تعویض در دورهای زمانی کم، زیبایی طرح و رنگ فرش، تهیه آسان، خدمات پس از فروش، مقاوم بودن در برابر شست و شو دلایلی بودند که افراد فرش های ماشینی را انتخاب کردند.
فرش های ماشینی دارای انواع مختلفی هستند که هریک از آن ها را می توان برای مکان های متفاوتی استفاده کرد.
فرش های پشمی ماشینی
که در تولید آن از نخ پشم استفاده می شود در مکان هایی باید مورد استفاده قرار بگیرد که دارای گرد و غبار زیادی می باشد چرا که این نوع فرش ها به خود گرد و غبار را جذب نمی کنند و نسبت به دیگر فرش ها کمتر خاک را به خود خواهند گرفت. البته این تنها مزیت فرش های پشمی نیست، بلکه به علت نرم بودن و جاذب گرما هستن می توان در مناطق سردسیر مورد استفاده قرار داد. این نوع فرش ها به علت دوام بالایی که دارند می توان در قسمت هایی که دارای رفت و آمد زیادی می باشد استفاده کرد.
در این نوع فرش ها ممکن است ناخالصی وجود داشته باشد به طوری که ۸۰ درصد از پشم و ۲۰ درصد نایلون یا پلی پروپلین تهیه شده باشند. البته به این نوع فرش های پشمی، فرش پشمی ترکیبی نیز می گویند. فرش های پی پروپلین، این نوع فرش ها از نخ هایی با جنس پلی پروپلین که با نام الفین (Olefin) تهیه شده اند. این نوع فرش ها در مناطقی که دارای رطوبت بسیار بالا هستند مانند شهر های شمالی و جنوبی کشور بسیار مناسب می باشند. چرا که در مقابل کپک بسیار مقاوم هستند.
این نوع فرش ها مانند فرش های پشمی به علت آن که لک و کثیفی به خود نمی گیرند و دارای دوام بالایی هستند در مکان های پر رفت و آمد مورد استفاده قرار می گیرند. راحتی در شستن آن ها باعث شده تا در اتاق های کودکان نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
به طور کلی فرش های پلی پروپلین ویژگی ها و مزایای یکسانی با فرش های پشمی دارند. فرش های پی استر، الیاف پلی استر دارای ظاهری زیبا و درخشنده ایی می باشد به همین دلیل دارای طرفداران زیادی می باشند. یکی از خصوصیت های این نوع الیاف ها، داشتن منفذ های بسته می باشد که باعث می شود تا به خود لکه نگیرند.
یکی از محدودیت های این فرش ها را می توان عدم استفاده در مناطق کویری یا مناطقی که دارای گرد و خاک می باشند دانست. چرا که به راحتی گرد و غبار بر روی این نوع فرش ها به علت داشتن منفذ های بسته، قرار می گیرد.
این نوع فرش ها برعکس دو نوع قبلی دارای دوام نسبتا کمی هستند. به همین دلیل نباید در مکان هایی که پر رفت آمد هستند استفاده شود. همچنین شست و شوی این نوع فرش ها از شفافیت و زیبایی آن ها می کاهد. به همین دلیل نباید در مکان هایی قرار گیرد که به طور مکرر استفاده شود.فرش ماشینی
فرش های آکریلیک
فرش های آکریلیک یکی از فرش های ماشینی هستند که به صورت ترکیبی از پشم و الیاف آکریلیک تهیه می شوند. ظاهر این نوع فرش ها به علت ترکیب الیاف أکریلیک و پشم، مانند فرش های پشمی می باشد. این نوع فرش ها هم در مقابل رطوبت و کپک زدگی بسیار مقاوم می باشند.
یکی از نقاط ضعف این نوع فرش ها را می توان حساسیت آن ها به مواد شوینده قلیایی دانست چرا که رنگ این نوع فرش ها را به قهوه ایی تغییر خواهند داد. فرش های نایلونی، ترکیب این نوع فرش ها بیشتر از نایلون می باشد. به علت استفاده از الیاف نایلون، در مقابل گرد و غبار بسیار مقاوم هستند.
این نوع فرش ها را می توان در مکان هایی که وسایل سنگینی قرار دارد مورد استفاده قرار داد. چراکه مقاومت بالایی نسبت به دیگر فرش ها دربرابر فشار وزن وسایل را دارند. یکی از مکان های مناسب برای استفاده از این فرش ها را می توان آشپزخانه به شمار آورد چرا که معمولا وسایل آشپزخانه نسبت به دیگر قسمت خانه سنگین تر می باشند. نقطه ضعیف این نوع فرش ها رنگ پریدگی در مدت زمان می باشد. فرش نایلونی از نظر قیمت نسبتا گران ترین الیاف مصنوعی می باشد.
تولید فرش های ماشینی فقط به کشور ایران محدود نمی شود بلکه فرش های ترک چندین سالی هست که به بازار های جهانی عرضه شده. فرش های ماشینی ترکی به سه نوع ساده، ممتاز، سمرقند تقسیم می شوند. فرش ساده در ابعاد ۲ تا ۱۲ تهیه می شوند. این نوع فرش ها دارای الیاف صد درصد اکرولیک می باشد.
فرش ممتاز دارای گل های برجسته بوده و جلوه بسیار زیبایی دارند. یکی از مزیت این نوع فرش های ماشینی ضد باکتری و ضد میکروب می باشند. از همین رو مناسب مکان هایی مانند نماز خانه های بیمارستان ها می باشند. فرش سمرقند دارای ۷۰۰ شانه و باتراکم ۲۵۵۰ تولید می شوند.
جنس این فرش از نخ های آکریلیک بوده و از نظر رنگ بسیار با دوام بوده و هیچ پرزی را ایجاد نمی کند. البته این نوع فرش ها به علاوه مزیت هایی که دارند، دارای معایب هم هستند که اغلب با رنگ روشن تولید می شوند که این ویژگی باعث می شود که در زمان های کم نیاز به شستن پیدا کنند.
و از طرفی برای خانواده هایی که فرزندان کوچکی دارند خرید این نوع فرش ها توصیه نمی شوند. ضخامت کم این نوع فرش ها یکی از معایب آن ها می باشد که باعث می شود به راحتی نتوان بر روی زمین نشست.
به طور کلی فرش های ماشینی معایب نیز دارند که قابل توجه هستند. عمر کوتاه فرش های ماشینی یکی از معایب این نوع فرش ها می باشد. عمر این نوع فرش ها معمولا بین ۱۰ تا ۱۵ سال تخمین زده می شود. البته بسته به نوع نگهداری و شست شوی آن ها متغیر می باشد. ولی در کل عمر نسبتا کوتای نسبت به فرش های دستبافت دارا هستند.
یکی از معایب دیگر این نوع فرش ها حساسیت زا بودن برای افرادی آلرژی دارند می باشد. وجود مواد شیمیایی در الیاف این نوع فرش ها باعث تحریک آلرژی افراد خواهد شد. البته با در نظر گرفتن چنین مشکلی در سال های اخیر، در بیشتر فرش های با کیفیت و مرغوب ماشینی این عیب بر طرف شده است.
برتری که فرش دستبافت نسبت فرش های ماشینی دارد، افزایش قیمت با افزایش طول عمر آن ها می باشد. فرش ماشینی بعد از ۱۰ سال استفاده شاید با قیمتی بسیار کم خریداری شود ولی فرش دستبافت هرچه عمرش بیشتر باشد قیمت آن نیز زیاد است. به طور کلی شاید فرش های دست بافت مزایای بیشتر نسبت به فرش های ماشینی داشته باشند ولی قیمت زیاد فرش های دست بافت تمام مزایای این نوع فرش ها را زیر سوال خواهد برد.
شما با همان هزینه ایی که برای خرید یک فرش دستبافت می کنید، می توانید یک فرش ماشینی با کیفیتی عالی همچنین مطابق با سلیقه خود در رنگ ها و طرح های بسیار جذاب خریداری کنید.
شاید فرش های ماشینی عمری نسبتا کوتاه داشته باشند نسبت به فرش های دستبافت ولی استفاده کردن از یک فرش به مدت ۱۰ الی ۱۵ سال باعث یکنواختی زندگی شما خواهد شد. حداکثر هر ۶ یا ۸ سال شما نیاز دارید که نه تنها فرش بلکه دیگر وسایل خانه خود را تغییر دهید.
شما می توانید با خرید فرش و یا وسایل نو یک انرژی تازه به خانه و خانواده خود بدهید. امروزه با وجود تعداد زیاد کارخانه جات فرش ماشینی، تنوع در این نوع فرش ها بسیار زیاد می باشد. شما با کمی جست و جو می توانید بهترین فرش ماشینی را مطابق با سلیقه و فرهنگ خود تهیه کنید.
منبع: یزد ممنتو