در پست پیش یکی از دلایل مهم در عاطفی شدن محرم را روش مسالمت جویانه ائمه در برخورد با حکومت های وقت مطرح شد.
در ادامه به بیان دلایل دیگر می پردازیم:
به جز امام علی و امام حسن و امام رضا(با شرایط خاص) دیگر امامان هیچ نوع پست سیاسی نداشتند. جدا شدن امامان از رهبری سیاسی سبب شد تا سیر رشد تجرد در مفهوم ولایت ایجاد شود.
ولایت سرپرستی سیاسی است که بر پایه ویژگی های برتر در علم و عمل تعریف می شود اما به دلیل ضعف سیاسی به جای کاربرد در این حوزه، در حوزه ماوراءطبیعی کاربرد یافت.
مهم ترین شاهد آن است که بحث از امامت در شیعه به حوزه کلام سپرده شد و به صورت اصول عقاید در آمد در حالی که اگر جنبه های عملی در آن قوی بود به حوزه فقه سپرده می شد.
غالیان
یکی دیگر از عوامل غیرسیاسی مفهوم امامت و حادثه کربلا به غالیان برمی گردد. آنان با نسبت دادن نگرش های لاهوتی به امامان بر تجرد مفهوم امامت از سیاست تأثیر به سزایی داشتند.
هر که در این بزم مقرب تر است جام بلا بیشترش می دهند
طبیعت فکر تصوف، طبیعتی معنویت گرایانه و به دور از سیاست است. رهبری در قالب ولایت نمودار شده و بیش از آنکه با زمین ارتباط داشته باشد با آسمان پیوند می خورد.
امامان در این اندیشه هویت غیرسیاسی می یابند گرچه ولایت دارند.
در نتیجه این تفکر صوفی مشهوری مانند ملا حسین کاشفی سبزواری کتاب روضه الشهدا را می نویسد که مبنای روضه خوانی در دوره صفویه به بعد می شود.
اجتماعی شدن شیعه
تشیع از عصر صفوی به سوی اجتماعی تر شدن است که این امر به خاطر حضور جدی تر در سیاست است.
در دوره قاجار حکومت از شریک کردن آنان ابا داشت.
بعد از مشروطه روحانیت به دلیل انزوا و فشار قدرت حاکم دچار مشکل شد.
اما بعد از شهریور ۲۰ و به دنبال نفوذ افکار غرب و شرق، علمای شیعه مشارکت بیشتری در سیاست داشتند.
مدتی رکود پیش آمد و با تحول در دهه ۴۰ در عصر پهلوی داعیه رهبری اسلام که رهبری دینی را ترویج می کرد، فزونی گرفت.
همراه شدن این مبارزات فکری با مبارزات سیاسی راه بهره گیری از نهضت امام حسین را باز کرد.
نظام ظالمانه پهلوی از سویی و اعدام و شهادت ها از سوی دیگر، سبب بیرون آمدن جامعه شیعه از رکود ناشی از افراط در برداشت های صوفیانه از کربلا شد.
در انقلاب اسلامی با رهبری امام گرایش برداشت سیاسی تقویت شد و امام در مقاطع مختلف در این زمینه سخن گفتند که در کتابی تحت عنوان قیام عاشورا در کلام و پیام امام خمینی چاپ شده است.
