مقعد یا خروجی بدن که انتهای روده بزرگ قرار دارد، می تواند در معرض مشکلات و بیماریهای مختلفی قرار گیرد. به همین جهت یکی از شایع ترین نقاطی در بدن است که میتواند به بیمار احساس درد بدهد.
شایعترین علت درد مقعد بیماری بواسیر یا هموروئید است. تقریباً از هر چهار نفر سه نفر در طول زندگی به بواسیر مبتلا می شوند. این بیماری عروق خونی انتهای مقعد را درگیر میکند به تورم یا گشاد شدن دیواره سیاهرگهای کانال مقعد گفته میشود.
در صورتی که از سیاهرگ های آسیب دیده داخل کانال مقعد باشند، بواسیر از نوع داخلی و اگر سیاه های آسیب دیده خارج از کانال مقعد باشند، بواسیر از نوع خارجی است.
در این موارد بیمار به غیر از درد مقعد خونریزی، خارش، سوزش و بیرون زدگی زائده های گوشتی از مقعد را نیز تجربه می کند.
برای درمان این بیماری باید زائده بیرون زده از مقعد با لیزر یا جراحی قطع شده و از مقعد خارج شود. بعد از انجام جراحی مصرف فیبر، نوشیدن آب و ورزش با جلوگیری از یبوست می تواند از عود مجدد این بیماری نیز پیشگیری نماید.
یکی دیگر از بیماریهای بسیار شایع مقعدی شقاق یا فیشر است. شقاق به زخم ترک یا بریدگی عمیق گفته می شود که عضله مقعدی را به دو نیم تقسیم میکند.
این بیماری در اثر اعمال فشار به مقعد بعد از یبوست طولانی مدت، بارداری، زایمان و رابطه جنسی مقعدی ایجاد می شود.
به غیر از درد مقعدی شقاق با خونریزی، خارش، سوزش و مشاهده زخم طولی در مقعد همراه است.
درمان شقاق ابتدا با رعایت رژیم غذایی یعنی همان مصرف فیبر و نوشیدن آب و ورزش شروع می شود. در صورت عدم درمان بعد از دو هفته باید بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد. زیرا فشار و اسپاسم شدید درون عضله از ترمیم شدن آن جلوگیری می نماید. پس انجام جراحی برای بیماران الزامی است.
یکی از مهمترین علل ایجاد درد مقعد رابطه جنسی مقعدی است. مقعد دارای دو عضله به نام اسفنکتر مقعدی می باشد، یکی از این عضلات به اختیار و دیگری بدون اختیار فرد باز و بسته می شود. وارد شدن آلت مردانه به این عضله می تواند درد شدیدی را ایجاد کند و حتی باعث آسیب عضله مقعدی و خونریزی شود.
این درد معمولاً بعد از طی چند ساعت و یا با مصرف مسکن بهبود می یابد. اما اگر بعد از گذشته ۳۶ ساعت همچنان درد مقعد آور پابرجاست، برای بررسی علت به پزشک مراجعه کنید.
فیستول مقعدی یکی از دیگر علل کمتر شایع احساس درد در این ناحیه است. فیستول یک راه غیر طبیعی در بدن است که دو عضو کاملاً جدا از هم را به یکدیگر متصل می کند.
مسیر بیماری فیستول مقعد از انتهای روده بزرگ شروع شده و به پوست اطراف مقعد متصل میشود. علت این بیماری عفونت های درمان نشده و طولانی مدت است. شایعترین علت ایجاد این بیماری آبسه های طولانی مدت و درمان نشده است. اما بیماریهای التهابی روده مثل کرون نیز در ایجاد این بیماری نقش دارند.
به غیر از درد مقعد بیمار می تواند دچار خونریزی ترشحات عفونی و یا مشاهده یک ضعف یا برآمدگی در اطراف دریچه مقعد و معمولاً و ما بین دو کفل شود.
در این مورد تنها راه درمان انجام جراحی با لیزر و یا به روش سنتی است تا به این طریق مسیر فیستول با جراحی قطع شده و از بین برود.
یکی دیگر از علل احساس درد در ناحیه مقعد آسیب استخوان دنبالچه است. این آسیب می تواند بعد از زایمان، بارداری، اضافه وزن، شکستگی ها و ضربه و غیره ایجاد شود.
درمان درد دنبالچه انجام فیزیوتراپی، ورزش و یا در برخی موارد تزریق داروهای بی حسی به این ناحیه می باشد.
یبوست به عنوان شایع ترین مشکل گوارشی شناخته می شود، که همه افراد آن را در طول زندگی حتی برای یک بار هم که شده تجربه می کنند.
یبوست باعث می شود تعداد دفعات دفع مدفوع به کمتر از سه بار در هفته برسد و یا بیمار مدفوع خشک و سفت را با فشار تخلیه کند.