زبان تاتی ایران یا تاتی جنوبی از دستهٔ زبانهای ایرانی شاخه شمال غربی است. گویشهای این زبان روزگاری از آذربایجان تا شمال خراسان گسترده بود ولی امروزه با ترکزبان و فارسیزبان شدن بخشی از شمالباختری ایران تنها جزیرههایی از گویشهای تاتی در منطقه به جا ماندهاست
از اقوام ایرانیتبار هستند و به شکل پراکنده و نقطهای در شمال ایران (از آذربایجان تا شمال خراسان) زندگی میکنند. بیشتر جمعیت تاتهای ایران در استانهای مرکزی، قزوین،مرکزی ، تهران، اردبیل، زنجان و خراسان شمالی یعنی شهرستانهای دماوند، ایوانکی، برغان،طالقان، زرندیه، تاکستان و بوئینزهرا و شاهرود خلخال، رودبار، طارم، جاجرم و اسفراین و شهرستان آران و بیدگل استان اصفهان دیده میشوند.
تاتی گیلکی مازنی و تالشی را زبانان شمال می نامند
زبان تاتی بیشتر از همه با زبان تالشی ارتباط دارد
تات ها به غیر از ایران در آذربایجان ارمنستان و جمهوری داغستان روسیه زندگی می کنند.
اما تات های آن مناطق با تات های ایران فرق میکنند
زبان تاتی گویش های زیادی دارد مثل تات مراقی ، تاکستان ، شال ، قفقاز ، وفس و ......
در لیست زیر چند کلمه تاتی میبینیم (به گویش طالقانی)
بخواب = هَخوس
بگیر = هَگیر ، هَیرا
شنیدی = بِشنوستِی
لانه = لین
پله پله = کَرت
بالا = جوئَر
پایین = جیر
یادمون نره ما تات ها کورد ها پارس ها مازنی تالش گیلک لر بلوچ سیستانی افغان تاجیک اوزبک همه یکی هستم
زنده باد کشور پارس