ﺑﻪ ﺿﻢ ﻓﺎ و ﺳﮑﻮن ﻻم و ﺿﻢ ﻓﺎ و ﺳﮑﻮن ﻻم و ﺑﻪ ﮐﺴﺮ ﻫـﺮ دو ﻓـﺎ ﻧﯿﺰ آﻣﺪه ﻣﻌﺮب ﭘﻠﭙﻞ ﻓﺎرﺳﯽ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﭘﻠﭙﻠـﯽ و ﺑـ ﻪ ﯾﻮﻧـﺎﻧﯽ ﺑﺸﻮرﯾﻘﻮن و ارﻧﯿﻔﺲ ﻧﯿﺰ و ﺑﻪ ﻫﻨﺪي ﻣﺮچ و ﮐﻠﻤﺮچ ﯾﻌﻨﯽ ﻓﻠﻔﻞ ﮔﺮد ﻧﺎﻣﻨﺪ . ﻣﺎﻫﯿﺖ آن :ﺛﻤﺮ ﻫﻨﺪي اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ در ﺑﻌﻀﯽ ﺑﻼد ﻫﻨﺪ و ﺑﻨﮕﺎﻟـﻪ و ﺟﺰاﯾﺮ ﻣﻠﮏ دﮐﻬﻦ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯽ رﺳﺪ و ﻧﺒﺎت آن دو ﻧﻮع ﺷـﻨﯿﺪه ﺷـﺪه ﯾﮑﯽ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﻧﺒﺎت دارﻓﻠﻔﻞ و ﻟﺒﻼب و ﺑﺮ ﻣﺠـﺎور ﺧـﻮد ﻣـﯽ ﭘﯿﭽـﺪ ﯾﻌﻨﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﻧﺠ ﻢ و ﺑﯿﺎره و ﺑﺮگ آن ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﺑﺮگ ﺗﺎﻧﺒﻮل و از آن ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺮ و در ﻣﻼﺳﺖ از آن ﮐﻤﺘﺮ و ﺻـﻨﻮﺑﺮي ﺷـﮑﻞ ﺷـﺒﯿﻪ ﺑـ ﻪ ﺑﺮگ ﻟﺒﻼب و از آن ﺿﺨﯿﻢ ﺗﺮ و ﺗﻨﺪ ﻃﻌﻢ ﺑـﺎ ﻋﻔﻮﺻـﺖ و ﺗﻠﺨـﯽ و ﺛﻤﺮ آن ﮐﻪ ﻓﻠﻔﻞ اﺳﺖ ﺧﻮﺷﻪ دار و در ﻫـﺮ ﺧﻮﺷـﻪ ده ﺑﯿﺴـﺖ داﻧـﻪ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﻪ ﺑﻘﻢ و ﺗﻮت ﺑﺰرﮔﯽ و ﺑﻪ ﻃﻮل ﯾﮏ دو ﺑﻨﺪ اﻧﮕﺸﺖ و داﻧ ﻪﻫﺎي آن ﺑﻪ ﺧﺎﻣﯽ ﺳﺒﺰ و ﺑﻌﺪ از رﺳﯿﺪن ﺑـﻨﻔﺶ و ﺑﺰرگ ﺗﺮ از داﻧﻪ ﮔﺸﻨﯿﺰ و ﺑﻪ ﻗﺪر ﻧﺨﻮدي ﮐﻮﭼﮏ و ﺑـ ﻪ ﭼﻮﺑﻬـﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎرﯾﮏ و ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﻪ آن و ﺑﻌﺪ از ﺧﺸﮏ ﺷﺪن ﺳﯿﺎه و ﺑﺎ ﺷﮑﻨﺞ و ﭼﯿﻦ دار ﻣﯽ ﮔﺮدد و دوﯾﻢ ﻧﺒﺎت آن ﺑﻘـﺪر دو ﺳـﻪ ذرع و ﺑﺮگ آن ﺷﺒﯿﻪ ﺑـ ﻪ ﺑـﺮگ ﻋﻨـﺐ اﻟﺜﻌﻠـﺐ و از آن در ﻃـﻮل اﻧـﺪﮐﯽ ﺑﻠﻨﺪ ﺗﺮ و در ﻋﺮض ﮐﻤﺘﺮ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎرﯾﮏ ﺗﺮ و ﺑﻠﻨـﺪ ﺗـﺮ و ﺑـﺎ ﺣـﺪت و اﻧﺪﮐﯽ ﺗﻠﺨﯽ و ﺛﻤﺮ آن در ﺧﻮﺷﻪ ﺷﺒﯿﻪ ﺑـﻪ ﺧﻮﺷـﻪ ﻋﻨـﺐ اﻟﺜﻌﻠـﺐ و ذرت وﻟﯿﮑﻦ ﺑﺰرگ ﺗﺮ از ﺧﻮﺷـﻪ ﻋﻨـﺐ اﻟﺜﻌﻠـﺐ و ﮐﻮﭼـﮏ ﺗـﺮ از ﺧﻮﺷﻪ ذر ت و داﻧ ﻪﻫﺎي ﺛﻤﺮ آن ﻣﺎﻧﻨـﺪ داﻧـ ﻪﻫـﺎ ي ﺛﻤـﺮ ﻧـﻮع اول و آﻧﭽﻪ ﻣﺸﻬﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻔﯿﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻤﺎن ﺳﯿﺎه ﺑﺎﺷﺪ ﮐـﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺳﻮدن داﻧ ﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ در ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﺑﺴﺘ ﻪﻫﺎ ﭘﻮﺳـﺖ ﺳـﯿﺎه داﻧ ﻪﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر رﺳﯿﺪه آن ﺟﺪا ﮔﺸـﺘﻪ ﺳـﻔﯿﺪ ﻣـﯽ ﮔـﺮدد و درﺧﺘـﯽ ﻋﻠﯿﺤﺪه ﻧﺪارد و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﯿـﺰ ﭼﻨـﯿﻦ ﺷـﺪه و ﺷـﺎﯾﺪ ﺧـﺎم آن ﺑﺎﺷـﺪ ﭘﻮﺳﺖ آن ﻫﻨﻮز ﺑﺴﯿﺎر ﺳﯿﺎه ﻧﮕﺸﺘﻪ و از ﺑﻌﻀﯽ ﺛﻘﻪ ﺷﻨﯿﺪه ﺷﺪه ﮐـﻪ ﭘﻮﺳﺖ ﺳﻔﯿﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و درﺧﺖ آن ﺟﺪا اﺳﺖ وﻟﯿﮑﻦ ﺷـﺒﯿﻪ ﺑـ ﻪ ﻫﻢ و اﯾﻦ ﻗﻠﯿﻞ اﻟﻮﺟﻮدﺗﺮ از ﭘﻮﺳـﺖ ﺳـﯿﺎه و ﭘﻮﺳـﺖ ﻧـﻮع ﺳـﻔﯿﺪ آن ﻧﺎزك ﺗﺮ و ﺷﮑﻨﺞ آن ﮐﻤﺘﺮ و اﻧﺪك اﻣﻠﺲ و ﮔﻮﯾﻨﺪ ﺑـﺮّي و ﺑﺴـﺘﺎﻧﯽ ﻣ ﯽﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮّي آن ﻗﻮي ﺗﺮ از ﺑﺴﺘﺎﻧﯽ و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ آن ﺣﺎداﻟﻌﻄﻢ و راﯾﺤـﻪ آن و ﺣﺪت ﭘﻮﺳﺖ آن ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﻐﺰ آن اﺳﺖ . ﻃﺒﯿﻌﺖ :ﺳﯿﺎه آن در آﺧﺮ ﺳﯿﻢ و ﺳﻔﯿﺪ و ﯾﺎ ﻣﻘﺸﺮ از ﭘﻮﺳـﺖ ﺳـﯿﺎه آن در اول ﺳﯿﻢ ﮔﺮم و ﺧﺸﮏ و ﺷﯿﺦ اﻟﺮﯾﯿﺲ)ره( ﻓﻠﻔ ﻞ ﺳـﯿﺎه را در ﭼﻬﺎرم ﮔﺮم و ﺧﺸﮏ ﮔﻔﺘﻪ . اﻓﻌﺎل و ﺧﻮاص آن :ﻣﺤﻠﻞ و ﺟـﺬاب و ﺟـﺎﻟﯽ و ﻣﺴـﺨﻦ و ﻣﻨﻘـﯽ ﺑﻠﻐﻢ و ﺑﺎ ﻗﻮت ﺗﺮﯾﺎﻗﯿﺖ* .اﻋﻀﺎءاﻟﺮأس *ﻣﻘﻮي ﺣﺎﻓﻈـﻪ و اﻋﺼـﺎب و ﺟﻬﺖ ﻋﻠﺘﻬﺎي ﻋﺼﺐ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻔﯿﺪ و ﺧﺎﯾﯿـﺪن آن ﺑـﺎ ﻣـﻮﯾﺰ ﺟﻬـﺖ ﺟﻠﺐ و دﻓﻊ رﻃﻮﺑﺎت دﻣﺎغ و ﻣﻌﺪه و ﺗﺪﻫﯿﻦ ﺑﻪ دﻫﻦ ﺟﻮﺷـﺎﻧﯿﺪه آن در آن ﺟﻬﺖ ﻓـﺎﻟﺞ و ﺧـﺪر و ﺟﻤﯿـ ﻊ اﻣـﺮاض ﺑـﺎرده رﻃﺒـﻪ و رﻓـﻊ ﻗﺸﻌﺮﯾﺮه ﺗﺒﻬﺎي ﺑﺎرده و ﺑـ ﻪ دﺳـﺘﻮر آﺷـﺎﻣﯿﺪن آن ﺑـﺎ ادوﯾـﻪ ﻗﺎﺑﻀـﻪ ﺟﻬﺖ اﻣﺮاض ﻣﺬﮐﻮره و ﻃﻼي ﻣﻄﺒﻮخ آن در ﮔـﻼب ﺟﻬـﺖ رﻓـﻊ ﻧﺰﻻت ﺑﺎرده و درد دﻧﺪان و ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﻣﻀﻤﻀﻪ ﺑﺪان ﮐﻪ ﺑـﺎ ﭘﻮﺳـﺖ ﺧﺸﺨﺎش ﺟﻮﺷﺎﻧﯿﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳـ ﻨﻮن ﺑـﺪان ﺑـ ﻪ ﺟﻬـﺖ درد دﻧﺪان ﮐﺮم ﺧـﻮرده * .اﻋﻀـﺎءاﻟﻐﺬاء *آﺷـﺎﻣﯿﺪن آن ﻗـﺎﻃﻊ ﺑﻠﻐـﻢ و ﻣﺴﺨﻦ و ﻣﻘﻮي ﻣﻌـﺪه و ﺟﮕـﺮ و ﻫﺎﺿـﻤﻪ و ﻣﺸـﻬﯽ و راﻓـﻊ آروغ ﺗﺮش و ﻣﻠﻄﻒ اﻏﺬﯾﻪ ﻏﻠﯿﻈﻪ و ﺧﻠـﻂ ﻏﻠـ ﯿﻆ و ﻣﺮﻗـﻖ ﺧـﻮن ﻏﻠـﯿﻆ ﻣﺒﺮودﯾﻦ و داﻓﻊ ﺟﺬام و رﯾﺎح و ﻣﻐﺺ و ﺑﺎ ﺑﺮگ ﻏﺎر ﺗـﺎزه ﺟﻬـﺖ ﺗﺤﻠﯿــﻞ ﻧﻔــﺦ و ﺿــﻤﺎد آن ﺑــﺎ ﺳــﺮﮐﻪ ﺟﻬــﺖ ﺗﺤﻠﯿــﻞ ورم ﻃﺤــﺎل و
ﻣﺪاوﻣﺖ آن ﻣﺎﻧﻊ ﻗﻮﻟﻨﺞ رﯾﺤﯽ و ﺑﻠﻐﻤﯽ* .اﻟﻌﯿﻦ *اﮐﺘﺤﺎل آن ﺟﻬﺖ رﻓﻊ ﻇﻠﻤـﺖ ﺑﺼـﺮ و ﺟـﻼي ﺑﯿـﺎض آن و ﻧﺎﺧﻨـﻪ * .اﻋﻀﺎءاﻟﺼـﺪ ر* ﺟﻬﺖ دﻓﻊ ﺳﺮﻓﻪ ﺑﺎرد رﻃﻮﺑﯽ و ﺿﯿﻖ اﻟﻨﻔﺲ و اوﺟﺎع ﺻﺪر و رﺑﻮ و ﺑﺎ ﻋﺴﻞ ﺟﻬﺖ ﺧﻨﺎق ﺑﻠﻐﻤﯽ و ﺗﻨﻘﯿﻪ رﯾـ ﻪ و ﻣﻨـﻊ اﺟﺘﻤـﺎع رﻃﻮﺑـﺎت ﻟﺰﺟﻪ و ﺑﻼﻏﻢ در ﺳﯿﻨﻪ ﺑﺪﺳﺘﻮر ﺑﺎ ﻟﻌﻮﻗﺎت و ﺣﺮﯾـﺮه ﻫـﺎي ﻣﻨﺎﺳـﺒﻪ . *اﻋﻀــﺎءاﻟﻨﻔﺾ *ﻣــﺪر ﺑــﻮل و ﺣــﯿﺾ و ﺑــﺎ ادوﯾــﻪ ﻗﺎﺑﻀــﻪ ﺟﻬــﺖ ﺗﻘﻄﯿﺮاﻟﺒﻮل و ادرار ﺑﻮل و ﺣﯿﺾ و ﺣﻤﻮل آن ﻣﺨﺮج ﺟﻨﯿﻦ و ﺑﻌﺪ از ﺟﻤﺎع ﻣﺎﻧﻊ ﺣﻤﻞ* .اﻟﺒـﺎه *آﺷـﺎﻣﯿﺪن آن ﺑـﺎ ﺷـﯿﺮ و ﺷـﮑﺮ ﺟﻬـﺖ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺑﺎه* .اﻻورام و اﻟﺒﺜﻮر و اﻟﺰﯾﻨﻪ و ﻏﯿﺮﻫﺎ *ﺿﻤﺎد آن ﺑﺎ زﻓـﺖ ﻣﺤﻠﻞ ﺧﻨﺎزﯾﺮ و رﻓﻊ داﺧﺲ و ﺑﺮص ﻧﺎﺧﻦ و ﺟﺬام و ﺑﺎ ﺣﻨﺎ ﺟﻬـﺖ روﯾﺎﻧﯿﺪن ﻧﺎﺧﻦ زاﯾـ ﻞ ﺷـﺪه از ﻗﻮﺑـﺎ و ﻏﯿـﺮ آن ﺑـﺎ ﺗﮑـﺮا ر ﻋﻤـﻞ و ﻣﺪاوﻣﺖ و ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﺑﺎ ﭘﯿﻪ ﻣﺮغ و ﺑﺎ آرد ﺑﺎﻗﻼ و ﻧﺨﻮد ﺟﺎﻟﯽ ﺑﻬﻖ و ﺑﺎ ﻧﻄﺮون ﺑﻪ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺟﺎﻟﯽ ﺑﻬﻖ و ﺳﺮخ ﮐﻨﻨـﺪه رﺧﺴـﺎر و ﺑـﺎ ﭘﯿـﺎز و ﻧﻤﮏ ﺟﻬﺖ روﯾﺎﻧﯿﺪن ﻣﻮي در ﻣﻮﺿﻊ داء اﻟﺜﻌﻠﺐ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻮت ﺗﻤـﺎم ﺑﻤﺎﻟﻨﺪ و ﺑﺎ ﻣﺤﻠﻼت ﺟﻬﺖ ﺗﻬﺒﺞ رﯾﺤﯽ و ﺑﺎ ﻣﺮﻫﻢ داﺧﻠﯿـﻮن ﺟﻬـﺖ ﺗﺤﻠﯿﻞ اورام ﺑﻠﻐﻤﯽ. *آﻻت اﻟﻤﻔﺎﺻﻞ *ﻣﺴﺨﻦ ﻋﺼﺐ و ﻋﻀﻼت ﺑﻪ ﺣﺪي ﮐﻪ ﻣﻌﺎدل آن ﻧﯿﺴـﺖ دوا ﯾـ ﯽ. *اﻟﺴـﻤﻮم *ﺑـﺎدزﻫﺮ ﺳـﻤﻮم و آﺷــﺎﻣﯿﺪن آب ﺟﻮﺷــﺎﻧﯿﺪه ﮐﻮﺑﯿــﺪه آن در آن ﺟﻬــﺖ دﻓــﻊ ﺳــﻤﯿﺖ ﻣﺎرﮔﺰﯾﺪه و ﻋﻘﺮب ﮔﺰﯾﺪه و اﻓﯿﻮن ﺧﻮرده ﮐـﻪ ﻣﮑـﺮر ﺑﯿﺎﺷـﺎﻣﻨﺪ و ﻗﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ اﺛﺮ ﺳﻤﯿﺖ ﺑﺎﻗﯽ اﺳـﺖ و ﺟﻬـﺖ ﺳـﻤﻮم ﺑـﺎرده ﻣﻄﻠﻘـﺎً و ﺳﻤﯿﺖ ﺑﯿﺶ ﻧﯿﺰ ﻣﻔﯿﺪ و ﺗﺪﻫﯿﻦ ﺑـ ﻪ دﻫـﻦ آن ﻧﯿـﺰ و ﺣﮑﻤـﺎي ﻫﻨـﺪ ﻣ ﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﭼﻮن ﺑﯿﺶ را ﻣﮑﺮر ﺑﺎ ﻓﻠﻔﻞ و آب زﻧﺠﺒﯿﻞ ﺗﺎزه ﺳﺤﻖ ﺑﻠﯿﻎ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ رﻓﻊ ﺳﻤﯿﺖ آن ﻣﯽ ﺷﻮد و ﮔﻔﺘﻪ اﻧـﺪ ﭼـﻮن ﻣـﺎر ﮔﺰﯾـﺪه آن را ﺑﺨﺎﯾﺪ اﮔﺮ ﺣﺪت آن را درﯾﺎﺑﺪ زﻫـﺮ در آن ﭼﻨـﺪان اﺛـﺮ ﻧ ﻨﻤـﻮده و اﮔﺮ درﻧﯿﺎﺑﺪ زﻫﺮ ﺑﺴﯿﺎر در آن ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده و اﯾﻦ اﻣﺘﺤﺎن ﻗﻮي اﺳـﺖ از ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﻼص از ﺳﻢ و ﯾﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮ آن ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺣﺪ اﺳﺖ . اﻟﻤﻀﺎر :ﻣﺼﺪع ﻣﺤﺮورﯾﻦ و ﻣﺨﺸﻦ ﺻـﺪر و ﺣﻠـﻖ و ﻣﻀـﺮ ﺟﮕـﺮ ﺣﺎر و ﮔﺮده و ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﻮن در اﺑﺪان اﯾﺸﺎن وﻓﻮر ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ و ﺟﻬﺖ ﺟﺮاﺣﺖ ﺑﺎﻃﻨﯽ و اﻟﻤﯽ ﮐﻪ در ﻣﺠﺎري ﺑﻮل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨﺪ و ﻣﺠﻔﻒ ﻣﻨﯽ و در ﻓﺼﻞ ﮔﺮﻣﺎ و ﺟﻮاﻧﺎن ﻣﺤﺮوراﻟﻤﺰاج را و اﻣـﺮاض . ﻣﺼﻠﺢ آن ادﻫﺎن ﺑﺎرده و در ﻣﺒﺮودﯾﻦ ﻋﺴﻞ ﻣﺼﻔﯽ ،ﺣﺎره ﺣﺎده ﻣﻘﺪار ﺷﺮﺑﺖ آن :ﺗﺎ ﯾﮏ ﻣﺜﻘﺎل . ﺑﺪل آن :زﻧﺠﺒﯿﻞ و دارﻓﻠﻔﻞ اﺳﺖ و ﺳﻔﯿﺪ آن ﺑﻬﺘـﺮ اﺳـﺖ از ﺑـﺮاي اﻣﺮاض ﻣﻌﺪه و ﻃﺤﺎل و ﺳﻤﻮم از ﺳﯿﺎه آن. ﺑﺪل ﺳﯿﺎه آن ﯾﮏ و ﻧـﯿﻢ وزن آن ﺳﻔﯿﺪ و ﺟﻮارﺷﺎت ﻓﻼﻓﻠﯽ و دﻫﻦ اﻟﻔﻠﻔﻞ و ﻣﺨﻠﻞ و ﻣﻌﺠﻮن آن در ﻗﺮاﺑﺎدﯾﻦ ﮐﺒﯿﺮ ذﮐﺮ ﯾﺎﻓﺖ
