از قدیم رسم بود که شاهان، وقایع روزانه و برنامه های پیش روی خود را ثبت می کردند. دفتر برنامه ریزی وجود نداشت. این رویداد توسط کاتبان دربار به انجام می رسید. در کنار این موضوع شاعران و نویسندگان نیز از قدیم الایام تا کنون چرک نویس هایی داشتند که تراوشات ذهنی خود را در آن می نوشتند تا بعدا تکمیل کنند. اما از زمانی که سالنامه ها به انتشار رسید، این نگارش ها شکل دیگری به خود گرفت. یعنی از سالنامه ها، علاوه بر نوشتن یادداشت های روزمره و تراوشات ذهنی، برای یادآوری تاریخ جلسات بعدی و برنامه های پیش رو نیز استفاده شد. برای آشنایی با انواع دفتر و دفترچه و پلنر انواع پلنرها از اردیبهشت کمک گرفته ایم.
سالنامه ها کمک بسیاری می کردند به افرادی که نیازمند یک سیستم برای ثبت برنامه های آینده خود داشتند. اما به مرور این سالنامه ها جای خود را به دفاتر برنامه ریزی دادند. دفتر برنامه ریزی که به آن پلنر یا planner نیز می گویند به منظور سر و سامان دادن به این موضوع مهم منتشر گردیده است. ما میخواهیم در اینجا به شما کمک کنیم از میان گزینه های موجود، بهترین دفتر برنامه ریزی را برای کار خود انتخاب کنید.
استفاده از ابزار الکترونیکی به جزو جدایی ناپذیر زندگی برخی از انسانها تبدیل گردیده است. اما این موضوع سبب نشده است که استفاده از ابزارهای سنتی به ورطه فراموشی سپرده شود. این موضوع قابل کتمان نیست که بسیاری از ابزارها و reminder ها در موبایل و سیستم قابل دسترسی هستند که بعضا امکانات فوق العاده ای را نیز در اختیار قرار می دهند. این ابزارهای الکترونیکی می توانند خیلی جذاب باشند! اما همه ما می دانیم که استفاده از این ابزارها در کنار سود سرشار، ضررهایی را نیز در پی دارد. علاوه بر این استفاده از دفتر و قلم و یادداشت روی کاغذ، همچنان با حس خوب همراه است. حتی روانشناسان معتقدند از روی دست خط افراد می توان به حال آن لحظه فرد نیز پی برد.
یعنی وقتی در حال نگارش یک متن در دفتر برنامه ریزی خود بوده است، نگران بوده یا شاد؟ امیدوار بوده یا نا امید؟ اما قطعا این احساس روی گوشی یا سیستم منتقل نخواهد شد. با این مقدمات نسبتا طولانی سراغ این موضوع خواهیم رفت که چه دفتری برای برنامه ریزی مناسب تر است؟
شاید می توانستیم با بسیاری دیگر از نکات شروع کنیم. مثلا توضیح دهیم که انواع دفتر برنامه ریزی کدام ها هستند یا اینکه چه ویژگی های شاخصی در دفترهای برنامه ریزی وجود دارد. اما باید گفت قدم اول در خرید یک دفتر این است که شما از اندازه و طرح جلد و نحوه باز شدن آن(صحافی) آن خوشتان بیاید. یعنی آن دفتر در نظر شما جذاب باشد. اما به معنی واقعی این دفاتر با هم متفاوت هستند. یعنی تنها نمی توان به صرف کیوت بودن یا فانتزی بودن یک دفتر آن را انتخاب کرد. برای خرید دفتر برنامه ریزی می توانید به این قسمت مراجعه کنید.
مثلا برخی از دفاتر برنامه ریزی جلدهای سخت دارند که برای محافظت بیشتر از برگه های دفتر خوب است. اما مشکلی که ایجاد می کند وزن اضافه ای است که نسبت به جلدهای نرم دارند. برای همین در هنگام انتخاب دفتر برنامه ریزی جنس جلد دفتر می تواند مهم باشد. به عنوان یک شاخصه باید به آن توجه کرد.
علاوه بر این جنس کاغذ نیز در دفتر های برنامه ریزی گوناگون متفاوت است. البته که کاغذ کاهی با وزن سنگین معمولا طرفداران بیشتری دارد. اما به علت گران تر بودن بعضی از افراد سراغ مدل های با کاغذ سبک تر یا حتی دنبال کاغذ معمولی هستند.
نکته بعدی که می خواهیم اشاره کنیم اندازه یا سایز دفتر برنامه ریزی است. دفاتر برنامه ریزی از سایز جیبی تا اندازه A4 و شاید بزرگتر تولید می شوند. هر کدام می تواند برای برخی از افراد مناسب باشد. مثلا شاید برنامه ریزی کاری نیازمند یک دفترچه باشد. حال آنکه برای برنامه ریزی زندگی شخصی دفتری با برگه های بزرگ تر نیاز باشد.
در کنار این موضوع مسئله دیگری نیز مهم است. مثلا اینکه دفتر برنامه ریزی به چه منظوری طراحی گردیده است. دفتر شخصی، دفتر کاری یا دفتر تحصیلی؟ در هر کدام از اینها شکل دفتر، ترتیب برگه ها و همچنین پیش بینی های تدارک دیده گردیده است. در داخل دفتر متفاوت است.
در دفاتر برنامه ریزی که برای تحصیل آماده گردیده است. برگه هایی مناسب برای پیگیری برنامه هفتگی در دوران تحصیل آماده گردیده است. در این دفاتر که برخی از آنها حتی سال تحصیلی مهر تا خرداد را نیز پیش بینی کرده اند، امکان نوشتن جمله انگیزشی برای خودتان وجود دارد. شما می توانید درس ها و تکالیف روزمره و ساعت انجام آنها را درج کنید. تیک کارهای مورد علاقه خود را مثل فیلم، ورزش، قهوه و … را نیز بزنید! شما می توانید به صورت روزمره و هفتگی به خودتان نمره بدهید یا با معیارهای خوب و متوسط و ضعیف و عالی امتیاز دهید.
امکان درج کلاس های فوق برنامه نیز در دفتر تحصیلی فراهم است. شما در دفاتر برنامه ریزی تحصیلی می توانید خلاصه برنامه هفته آینده خود را نیز مشخص کنید. در برخی مدل ها حتی تعداد امکان تیک زدن تعداد لیوان آب مورد نیاز برای بدن نیز فراهم شده است.
البته این مواردی که اشاره کردیم با توجه به شرکت تولید کننده دفتر می تواند متفاوت باشد. ولی اساسا دفاتر برنامه ریزی تحصیلی دفتر لاکچری محسوب می شوند.
شکل و محتوای دفتر برنامه ریزی یا پلنر کاری کمی متفاوت است. در این دفاتر معمولا شکل جدی تری در فرم ظاهری و طراحی جلد دارند. در این دفاتر برنامه ریزی روزانه به همراه بخش هایی برای ثبت رویدادها و جلسات برگزار گردیده قرار گرفته است. علاوه بر این در دفتر کاری می توان میزان پیشبرد پروژه های جاری را نیز ثبت کرد. این دفاتر معمولا بخش هایی نیز برای ثبت تماس های مورد نیاز در اختیار می گذارد.
این شکل از دفتر که نوع جذاب دفتر برنامه ریزی نیز محسوب می شوند، برای هر کسی در هر جایگاه و سنی مناسب است. در این دفاتر می توانید برنامه ریزی کوتاه مدت و دراز مدت خود را ثبت کنید. می توانید پیگیری هایی که قرار بوده به انجام برسانید را ثبت کنید. لیست TO DO یا برای انجام خود را ایجاد کنید. علاوه بر این در صفحات تقویم ماهانه رویدادهای مهم مثل مهمانی و عروسی و سایر قرارها را ثبت کنید.
در دفتر می توانید خریدهای روزمره و دخل و خرج خود را مدیریت کنید. ضمن اینکه در برخی مدل های خاص از دفاتر پلنر یا برنامه ریزی می توانید حال روزمره خود را نیز یادداشت کنید. البته که نوشتن هدف ها بسیار در میزان رسیدن به آنها مهم است. یعنی دفتر برنامه ریزی می تواند به عنوان یک موتور محرک شما را وادار به انجام کارهایی کند که لیست کرده اید.
