حضانت
جلسه ششم
?اما هم چنان یک چالش دیگر در مسئله ی حضانت در نظام حقوقی ایران مطرح است و آن سلب حضانت از مادر در صورت ازدواج مجدد اوست.
ماده ۱۱۷۰ قانون مدنی ایران بیان می کند که « اگر مادر دچار جنون شود یا به دیگری شوهر کند» حضانت با پدر کودک خواهد بود. این ماده قانونی مانعی بسیار جدی برای ازدواج مادرانی بود که نمی خواستند حضانت کودک خود را از دست بدهند.
در این شرایط برخی به ازدواج موقت غیر رسمی تن می دادند که تبعات حقوقی منفی برای طرفین و خود کودک دارد و یا ازدواج را تا سن هفت سالگی کودک به تاخیر می انداختند که ممکن بود به تجرد دائمی آنان منجر شود.
این معضل باعث شد پس از تصویب قانون حمایت از خانواده در سال ۱۳۹۲ و طبق ماده ۴۵ آن که بیان می کند «رعایت غبطه و مصلحت کودکان و نوجوانان در کلیه تصمیمات دادگاه ها و مقامات اجرایی الزامی است.»، برخی قضات تفسیر جدیدی از ماده ۱۱۷۰ به دست دهند که طبق آن ازدواج مجدد مادر منجر به سلب حضانت از وی نشود.
از آنجایی که اغلب مصلحت کودک اقتضا می کند که از مادر خود جدا نشود، حتی در فرض ازدواج مجدد مادر، قانون مصلحت کودک را ارجح دانسته و حضانت را به پدر منتقل نمی کند. این رویکرد علاوه بر این که راه را برای تشکیل خانواده ی مادران حاضن هموار می کند، کودکان را نیز از حضور کنار مادر محروم نخواهد کرد.
در این تحقیق، علاوه بر بررسی «حضانت در فقه اسلامی و حقوق ایران» نشان دادیم که قانونگذار می تواند با تفاسیر نو از اندوخته های روایی و فتوا های فقهی و نظر به شرایط اجتماعی جدید، قانون را در مسیر اصلاح پیش برده و با رفع نقص های قانون،
کارایی و قابلیت دفاع از نظام حقوقی را افزایش دهد . حتی در صورتی که متن قانون نیز دچار تغییر نشده باشد.
?️نویسنده: روحالله طالبی
? منابع:
قرآن کریم
دانشنامه جهان اسلام، مدخل حضانت
نظام حقوق زن در اسلام، مرتضی مطهری
نگاهی به مسئله حضانت، زهره صفاتی
قانون مدنی ایران
لایحه حمایت از خانواده مصوب ۱۳۹۲
پایگاه اطلاع رسانی حوزه