صحبت کردن یکی از قدیمی ترین راه های ارتباطی انسان ها است. حتی قبل از اختراع زبان نیز، انسان ها با ایجاد صداها و انجام ایما و اشاره، سعی در برقراری ارتباط با انسان های دیگر و رساندن منظور خود به آن ها بودند. در آن دوران، این توانایی ها آنقدر در انسان ها پیشرفت نکرده بود که بتوانند از آن ها برای رسیدن به خواسته هایشان استفاده کنند. اما نیاز به این توانایی ها احساس می شد و انسان های اولیه در تلاش برای یافتن راهی برای راحت تر کردن این ارتباطات بودند. از این رو، توانایی صحبت کردن از دیرباز یکی از ضروری ترین ابزار های انسان بوده است. امروزه اما توانایی صحبت کردن یک پدیده ساده و طبیعی است و هر کسی به راحتی می تواند از پس آن بر بیاید. اما نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که، در شرایطی که اکثر افراد این توانایی را دارند، پس چرا مهارت فن بیان و سخنرانی این قدر مهم است؟ جواب در این موضوع نهفته است که، امروزه همه حرف میزنند، اما همه حرف خوب و تاثیر گذار نمی زنند. امروزه برای موفق بودن و داشتن روابط، زندگی و شغل خوب، باید متمایز از دیگران سخن بگویید. برای رسیدن به این تمایز، اصولی نیاز است که در این مقاله قصد داریم برخی از آن ها را برای شما بگوییم. با ما همراه باشید.
سخنرانی عمومی مثل کشیدن ماشین با طناب است
بسیاری افراد توانایی صحبت کردن و سخنرانی تاثیر گذار را دارند، اما در خانه! اگر به این افراد بگویید در جمعی چند نفره یا در مقابل تعدادی مخاطب این سخنرانی را انجام دهند، سریعا پا پس کشیده و می گویند انجام چنین کاری از عهده آن ها خارج است. سخنرانی عمومی ممکن است برای این اشخاص استرس و اضطراب به همراه بیاورد. این استرس و اضطراب همگانی است و تنها مختص برخی افراد نیست. حتی بهترین و مسلط ترین سخنرانان عمومی نیز، از ابتدای کار کمی استرس و اضطراب داشته و این سطح از تسلط و مهارت را با گذشت زمان و تلاش به دست آورده اند. انجام این سخنرانی ها نیازمند مهارت هایی است که با دانستن آن ها می توانید به این چالش ها غلبه کرده و توانایی سخنرانی در جمع را فرا بگیرید. موسسه های آموزشی معتبر، با برگزاری دوره فن بیان می توانند به شما در راه کسب این مهارت ها یاری رسانده و در کوتاه ترین زمان شما را به یک سخنران واقعی با مهارت فن بیان بالا تبدیل کند.
مخاطبین خود را پای حرف هایتان میخکوب کنید
• برای شروع صحبت، مانند بچه ها عجول نباشید
اگر قرار است بر روی استیج و برای جمع کثیری از مخاطبین سخنرانی کنید، این کار را با عتماد به نفس به با حوصله انجام دهید. سریعا پس از بالا رفتن از پله ها شروع به صحبت کردن نکنید. این موضوع ممکن است نشان از استرس و اضطراب شما باشد. همچنین ممکن است احساس نا امنی و بی اعتمادی در مخاطبین شما ایجاد کند. آرام و با متانت بر روی استیج رفته و نفسی عمیق بکشید. محل مورد نظر خود، که در آن احساس راحت تری دارید را پیدا کرده، در آن جا مستقر شده، پس از چند ثانیه مکث شروع به سخنرانی کنید. ممکن است این موضوع کمی عجیب به نظر برسد، اما با این کار به مخاطبین می گویید که دارای اعتماد به نفس بالایی هستید و کنترل اوضاع را در دست دارید.
• مردم گیرنده را دوست ندارند
بسیاری از سخنرانی های عمومی در واقع تبلیغات است. بسیاری از سخنرانان برای فروش یک تفکر، ایده یا یک محصول پا بر روی استیج می گذارند. معمولا از مردم می خواهند آن ها را در شبکه های اجتماعی دنبال کنند، کتابهایشان را بخرند، پادکست هایشان را گوش کنند یا حداقل آن ها را بپسندند. این گوینده ها و سخنرانان، "گیرنده" هستند و تمایل به دریافت توجه، سرمایه و علاقه از سوی مردم دارند. این گونه رفتارها سریعا توسط مخاطبین شناسایی شده و آن ها به راحتی اعتمادشان را نسبت به این افراد از دست می دهند. مردمی که در انتهای سالن سخنرانی نشسته اند نیز به راحتی با چند دقیقه گوش دادن به حرف های شما می توانند تشخیص دهند که شما یک گیرنده هستید یا "دهنده". مردم به سخنرانان دهنده اعتماد بیشتری دارند و حرف آن ها برایشان ارزش بیشتری دارد. زیرا مردم دوست دارند سخنران برای آن ها ارزش قائل شده، اطلاعاتی به آن ها داده یا موضوعاتی را به آن ها آموزش دهد، به آن ها انگیزه تزریق کرده یا در نوع دید آن ها تغییر ایجاد کند. سالن سخنرانی بازار فروش نیست. سعی کنید این اهداف را از خود دور کرده و در سخنرانی ها دهنده باشید.
• طوری نگاه کنید گویی دلتان برایشان تنگ شده
نگاه های کلی و بی هدف، دشمن شما در برقراری ارتباط با مخاطبین است. اگر در طول سخنرانی به افراد خاصی نگاه کنید و با آن ها ارتباط چشمی برقرار کنید، بسیار مورد تاثیر و پسند واقع می شود. سعی کنید پس از اتمام جملات خود و با شروع جمله جدید به سراغ فرد جدید رفته و فرد مورد نظر برای برقراری ارتباط چشمی خود را تغییر دهید. نگاه کردن به مخاطبین می تواند حس اعتماد به نفس و جدیت شما را افزایش داده و اعتماد مخاطب به شما را نیز بالاتر ببرد. در واقع با برقراری ارتباط چشمی با مخاطبین، شما برای آن ها سخن نمی گوید، بلکه با آن ها سخن می گویید. ایجاد حس ارتباط نزدیک بین شما و مخاطبین در فن بیان از جمله مواردی است که تنها در این ارتباط های چشمی به وجود می آید.
• آهسته سخن گفتن، معجزه تاثیرگذاری
زمانی که استرس و اضطراب سراغ شما می آیند، نه تنها ضربان قلب، بلکه بیان کلمات تان نیز تند تر شده و سرعت آن افزایش می یابد. تند تند حرف زدن می تواند حس بی اعتمادی در مخاطب ایجاد کرده و به معنی عدم تسلط و توانایی لازم در شما باشد. علاوه بر آن، تند تند حرف زدن از کیفیت مطالبی که در حال ارائه هستید کاسته و ارزش آن را پایین می آورد. در این شرایط، کنترل مطالب از دست شما خارج شده و نمی دانید چه مطالبی را گفته و چه مطالبی را هنوز بیان نکرده اید. قبل از شروع سخنرانی، یک نفس عمیق کشیده و بر روی مطالب و سخنان خود متمرکز شوید. سپس آهسته و شمرده شروع به سخنرانی کنید. البته نه آنقدر آهسته که مخاطب احساس خواب آلودگی کند. صدای شما باید رسا و شمرده و فن بیان شما قوی باشد.
• مخالفان از نظر شما وجود ندارند
افرادی که در جریان مراسم اختلال ایجاد کرده یا با حرکاتی سعی در مخالفت و انتقاد از شما دارند را نادیده بگیرید. سعی کنید بر روی افرادی که شما را تایید کرده و به سخنرانی شما علاقه نشان دادند تمرکز کرده و از حمایت آن ها در جهت بهبود کیفیت و نادیده گرفتن مخالفان استفاده کنید. این موضوع به شما حس اعتماد به نفس داده و کیفیت سخنرانی شما را نیز افزایش می دهد.
• شما یک ماشین تبدیل کننده هستید
اگر گزارش های ورزشی مربوط به رویداد های ورزشی مهم را تماشا کرده باشید، اغلب ورزشکاران وقتی از آن ها سوال می شود که آیا نگران و مضطرب بودید؟ جواب می دهند خیر من هیجان زده بودم. آن ها لرزش دست ها، عرق کردن، تند تند حرف زدن و این چنین نشانه ها را به عنوان عوارض شادی و هیجان تفسیر می کنند. سخنرانی نیز همین گونه است. اگر استرس و اضطرابی درباره این سخنرانی در شما وجود دارد، به خود بگویید که این موارد از عوارض هیجان زدگی است. با تبدیل این احساسات منفی به احساسات مثبت، کنترل شما بر روی شرایط افزایش یافته و اعتماد به نفس شما افزایش می یابد.
• تشکر را فراموش نکنید وگرنه باخته اید
تشویق یک هدیه است. و زمانی که یک هدیه دریافت می کنید خوب است که تشکر کنید. مردم زمان و هزینه خود را گذاشته و پای صحبت های شما نشسته اند. امروزه سخنرانان کم نیستند و اگر شما هم نباشید، افراد زیادی هستند که می توانند به جای شما بر روی استیج رفته و این حرف ها را بگویند. پس از اینکه مردم شما را انتخاب کردند، سپاسگذار بوده و از آن ها تشکر کنید.
• هنر مرد به ز دولت اوست
استفاده از کلمات سنگین و تخصصی در سخنرانی می تواند صحبت های شما را بی ارزش جلوه دهد و به راحتی مخاطبین شما را از دستتان خارج کند. صحبت های تخصصی در حوزه ای که تمامی مخاطبین از همین متخصصین می باشند، اشکال چندانی ندارد. اما در مواجه به مخاطبینی که از تمامی سنین و زمینه های شغلی و شخصیتی هستند، استفاده از اصطلاحات و عبارات تخصصی و کلمات سنگین در سخنرانی ایده جالبی نبوده و شما را برای مخاطبین بی اعتماد می کند. هنر سخنران این است که مباحث و مطالب را به شکل ساده و قابل فهم برای مردم بیان کرده و آن ها را درباره موضوعی مطلع کند. مردم برای شنیدن این حرف های تخصصی به سخنرانی شما نیامده اند. پس هر چه هنر بیشتری در ساده سازی و قابل فهم تر کردن این مطالب داشته باشید، سخنران موفق تری خواهید بود.
• داستان سرایی، جادویی در سخنرانی
داستان ها، افکار را به واقعیت و یک ایده را به حقیقت بدل می کنند. مهم نیست سخنرانی شما دربر دارنده اطلاعات خام نموداری و ریاضی است یا نتیجه بررسی و تحقیقات علمی یا حاصل تفکرات خودتان. تبدیل آن ها به احساسات و به کارگیری آن ها در جهت به اشتراک گذاری با مخاطبین، گزینه بسیار خوبی برای جذب آن ها و با کیفیت تر کردن فن بیان تان است. اضافه شدن یک داستان، خاطره یا واقعیت احساسی به مطالب، سخنرانی را به محل و زمانی برای تجربه و درس گرفتن بدل کرده و سالن را به شدت با شما همراه می کند. بسیاری افراد ممکن است علاقه به دانستن آمار و ارقام نداشته باشند، اما هنگامی که آن ها را با داستان و تجربیاتی در هم آمیخته و بیان می کنید، اکثریت سالن گوش های خود را تیز کرده و حرف های شما را دنبال می کنند.
سخن پایانی
فن بیان یکی از مهم ترین مهارت هایی است که فارغ از شغل و جنسیت باید آن را فرا گرفت. این مهارت، ارتباط های ما را تحت تاثیر قرار داده و بر روی کیفیت زندگی مان موثر است. محققان در تحقیقات اخیر خود دریافته اند که ذهن انسان به طور ناخودآگاه حرف ها و سخنانی که می شنود را تحلیل و تفسیر کرده و در رفتار و زندگی خود شخص از آن ها استفاده می کند. از این رو فن بیان و یادگیری اصول و نکات حرف زدن و سخنرانی برای هر فردی امری لازم و ضروری است. در این میان سخنرانان و گویندگان از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و می بایست اصول و فنون سخنرانی و فن بیان را فراگیرند.
منابع:
https://www.entrepreneur.com/slideshow/299610