ما آدم ها به قدر همت و تلاشمان است که قدر مییابیم. از کودکی در گوشمان خوانده اند که «ارزش مرد به قدر همت اوست» و نیز گفتهاند «من طلب العلی سهر اللیالی». در واقع در اثنای همین دویدنها و تلاش کردنهاست که عقربه زندگی مان هم کم کم جهت واقعی اش را پیدا می کند. یادم می آید چند سال قبل که برای کنکور می خواندم، در یکی از کتاب تست ها نویسنده در انتهای مقدمه کتاب، جمله ای نوشته بود که عمیقا مرا به فکر فرو برد. معمول این است که در انتهای مقدمه ها نویسندگان آرزوی موفقیت و کامیابی برای خوانندگان کتاب می کند، لکن آن نویسنده در انتهای آن مقدمه چنین نوشته بود:« اگر تلاشگرید، موفق باشید!»
نکته ای در حین مطالعه شرح لمعه شهید ثانی توجهم را جلب کرد که حیفم آمد آن را با شما در میان نگذارم. شهید در «کتاب قضاء» بعد از اینکه مفصلا شرایط قاضی را بیان می کند و می گوید که یک قاضی باید تا چه حد و به چه میزان از علومی چون صرف و نحو، لغت، اصول، منطق و ... آشنا باشد، در انتها در نکته ای مهم بیان می کند:« افزون بر همه این ها شخص قاضی باید قوه ای داشته باشد که با آن بتواند مسائل فرعی را با قواعد آن تطبیق کند و فروع را از آن قواعد استنباط نماید و در باب اجتهاد، عمده همین است وگرنه تحصیل مقدمات یاد شده در زمانهای ما بسیار آسان است....»
« و انما تلک القوه بید الله تعالی یوتیها من یشاء من عباده علی وفق حکمته و مراده، و لکثره المجاهده و الممارسه لاهلا مدخل عظیم فی تحصیلها* و الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا»( و این قوه ی استباط، به دست خداوند متعال است و آن را به هرکس از بندگان خود که بخواهد طبق حکمت و مشیت خود میدهد. البته، کوشش فراوان و تمرین کردن برای اهلش، سهم بسزایی در تحصیل آن قوه دارد. چنانکه قرآن کریم میفرماید: و کسانی که در راه ما کوشیده اند، به یقین راه های خود را به آنان می نماییم...)
خلاصه که در خلقت این عالم، قاعده این است که سعی و جهد و تلاش آدمی اصلا و ابدا گم نمی شود. آن خدایی که آن بالا سر نشسته تلاشِ تلاشگران را می بیند و خود او هم قول داده که بالاخره روزی این سعی و تلاش دیده خواهد شد:«و ان لیس للانسان الا ما سعی* و انّ سعیه سوف یری»
تلاش هاتون زیر نگاه خدا
اراده هاتون پولادین و آهنین
یا علی
