در ابتدای مطلب توصیه میکنم که حتما مستند زیر را دانلود فرمایید:
ناشناخته بودن ویروس کرونا موجب شده تا مردم در کشورهای مختلف جهان، وحشتی اغراق گونه و تا حدی بی دلیل، از این ویروس در ذهن داشته باشند. مسوولان در کشورهای مختلف، باید در رابطه با این ویروس شفاف سازی بیشتری انجام دهند و وحشتِ بی مورد را از مردم دور کنند.
هالی سکون خبرنگار و نویسنده پایگاه خبری "بیزینس اسنایدر" در مقاله ای می نویسد: شیوع ویروس کرونا که برای نخستین بار از شهر ووهان چین آغاز شد، وحشت و اضطراب گسترده ای را در سطح جهان به وجود آورده است. این ویروس تاکنون به بیش از 50 کشور در جهان سرایت کرده و موجب مرگِ بیش از 2900 نفر شده است. ویروس کرونا در مقایسه با ویروس سارس، از قدرتِ واگیری(اپیدمی) بیشتری برخوردار است با این حال(در مقایسه با آن)، از حیثِ مرگ و میر، کم خطر تر است. بر اساس آمارها، نرخ مرگ و میر ویروس سارس 9.6 درصد بوده حال آنکه نرخ مرگ و میر ویروس کرونا 2.3 درصد به ثبت رسیده است(درصدی از افراد که بر اثر ابتلا به کرونا یا سارس جان خود را از دست داده اند. با این همه، شمار مبتلایان و جانباختگان ناشی از ویروس کرونا، از ویروس سارس پیشی گرفته است).
« دولت چین در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده بیش از 30000 نفر از مبتلایان به ویروس کرونا، به طور کاملا درمان شده اند. بر اساس آمارها، اغلبِ افرادی که بر اثر ابتلا به کرونا جان باخته اند، یا سالخورده بوده اند و یا بیماریهای زمینه ای تنفسی و مرتبط با سیستم ایمنی بدن داشته اند. نهادهای بهداشت و سلامت در چین اعلام کرده اند: حدودا 80 درصد از مبتلایان به ویروس کرونا، علایم خفیفی را تجربه کرده اند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریِ چین اعلام کرده: در میان مبتلایان به ویروس کرونا در چین، اکثرِ آن ها(86 درصد) در فاصله سنی میان 30 تا 79 سال قرار داشته اند. 74.7 درصد از مبتلایان نیز در استان هوبئی(و مرکز آن شهر ووهان) به ویروس کرونا مبتلا شده اند. بسیاری از مقام های بهداشت و سلامت چین با توجه به واقعیت های میدانی این کشور در زمینه ویروس کرونا می گویند: نگرانی ها در مورد ویروس کرونا مخصوصا در خارج از چین، تا حد زیادی بی پایه و اساس هستند. "آمیرا روئس" استاد سلامت جهانی و اپیدمیولوژی در "دانشگاه جرج میسون آمریکا" به بیزنس اسنایدر گفته است: "ترس بیش از حد از ویروس کرونا، می تواند تبعات منفی( و البیته بی دلیلِ) اجتماعی زیادی از خود برجا بگذارد". روئیس افزوده است: "دو مساله وجود دارد، شیوع یک بیماری اپیدمیک و شیوع وحشت و ترس(ناشی از آن). آن ها(دو مساله)، مکانیسم های متفاوتی دارند".
روئس در نخستین مراحلِ شیوع ویروس کرونا گفت: "عمده دلیلِ ترس از شیوع این ویروس، به دلیل ترس بشر از ناشناخته هاست. ویروس شناسان و پزشکان هنوز هم به مردم توصیه می کنند که اکر می خواهند به این بیماری مبتلا نشوند، باید اقدامات احتیاطی را انجام دهند. از جمله مهمترین این اقدامات می توان به شستنِ مکررِ دست ها و لمس نکردنِ صورت اشاره کرد".
*شیوع بیماری و گسترشِ وحشت
یافته های علم روانشناسی نشان می دهند تهدیداتِ ناشناخته و جدید، اضطراب و استرس بیشتری را برای مردم در مقایسه با تهدیدات عادی و متعارف ایجاد می کنند. انسان ها عادت دارند که به تهدیدات عادی و شناخته شده، واکنش چندانی نشان ندهند و حتی آن ها را دست کم بگیرند.
برای مثال، در آمریکا، از هر 7 نفر، تنها 1 نفر احتمالا بر اثر بیماری قلبی جان خود را از دست می دهد. با این حال، امکانِ اینکه یک آمریکایی به دستِ یک تروریست خارجی جان خود را از دست دهد، 1 در 45808 است. با این حال، بر اساس پژوهشی که "دانشگاه چپمن" در ایالت کالیفرنیا در سال 2016 در مورد ترس وحشت در آمریکا انجام شده است، قربانیِ حملات تروریستی شدن و انجام حمله تروریستی بر علیه آمریکا، در میان 5 ترسِ اصلیِ پاسخ دهندگان آمریکاییِ این پژوهش بوده است.
"پل اسلوویچ"، روانشناس و رئیس سازمان مردم نهادِ Decision Research می گوید: "نمونه وحشتِ مردم از ناشناخته ها(آنچه که در مثال بالا گفته شد) را می توانیم با رویکردها و وحشت مردم در هنگام شیوع ویروس ابولا در غرب آفریقا(در فاصله سال های 2014 تا 2016) مقایسه کنیم". اسلوویچ در مقاله ای که برای انجمن روانشناسی آمریکا به رشته تحریر درآورده می گوید: "آنچه در آن زمان اتفاق افتاد، کاملا با آنچه که ما در مورد ادراک ترس و وحشت از سوی انسان ها می دانیم، هماهنگی دارد. ویروس ابولا نیز با توجه به ناشناخته بودن آن، شدیدا موجب وحشت در میان مردم شد. آن ها مطالبی از این نوع را مطرح می کردند: این بیماری کشنده است، این بیماری نامرئی و محافظت در برابر آن مشکل است، مشخص نیست که آیا مسوولان دولتی کنترلی بر این بیماری دارند یا خیر".
با این حال، موارد پیشین از شیوع ابولا، نرخ مرگ و میر به مراتب بیشتری را در مقایسه با سارس و کرونا(با هم) از خود برجا گذاشته اند: 25 در 90 درصد. ابولا از سال 1976، بیش از 33000 نفر را به کام مرگ کشانده است(ابولا در قایسه با سارس و کرونا، توجه رسانه ای چندانی را هم به خود جلب نکرد). در این زمینه، پیشرفت های پزشکی موجب شد تا شیوع ابولا در عصر حاضر، تلفات چندانی را به همراه نداشته باشد.
*تبعاتِ نژاد پرستانه ترس و وحشت
اتباع آسیایی در کشورهایی نظیر فرانسه، کانادا و آمریکا، به دلیل ترسِ مردمِ بومی از شیوع ویروس کرونا، گزارشاتی مبنی بر حملات نژادپرستانه علیه خود ارائه کرده اند. روزنامه گاردین در گزارشی اعلام کرد: "9000 نفر از والدین کودکان در نزدیکی تورنتو طوماری را امضا کرده اند و از دولت کانادا خواسته اند از حضور دانش آموزانی که در 17 روز گذشته به چین سفر کرده اند، در مدرسه جلوگیری کند". یکی از امضاکنندگان این طومار گفته است: "شیوع ویروس کرونا باید متوقف شود. اتباع آسیایی باید خوردنِ حیوانات وحشی و مبتلا کردن دیگران به ویروس هایی نظیر کرونا را متوقف کنند. آن ها یا باید شیوع این بیماری را با قرنطینه کردن خود متوقف کنند و یا به کشور خودشان برگردند".
نیویورک تایمز گزارش داده، کسب و کارهایی در هنگ کنگ، کره جنوبی و ویتنام، علایمی را در محل کار خود نصب کرده اند که مضمون آن ها استقبال نکردن از حضور چینی ها در محل کارشان است. دانشجویان چینی در دانشگاه دولتی آریزونا(جایی که 1 مورد از ابتلا به ویروس کرونا مورد تایید قرار گرفته) گزارش داده اند که در محیط دانشگاه، با تمسخر، نگاه های خیره افراد و همچنین انزوا در محیط خوابگاه، مواجه هستند.
یک دانشجوی ویتنامی-آمریکایی حاضر در دانشگاه آریزونا می گوید: "به صورت غیر ارادای سر کلاس سرفه کردم و ناگهان همه نگاه ها به سوی من برگشت".
اضافه بر این، ارائه اطلاعات غلط بویژه در عرصه فضای مجازی، در بحبوحه شیوع ویروس کرونا افزایش یافته است. عده ای تبلیغ می کنند که پونه کوهی و یا روغن مار می تواند ویروس کرونا را درمان کند که همگی آن ها تبلیغاتی غلط هستند.
با این حال، موارد وجود دارند که باید بر آن ها تاکید شود تا ترسِ اغراق گونه مردم از ویروس کرونا کاهش یابد. مثلا باید به این نکته تاکید شود که این ویروس در ابتدای کار خود به سرعت مورد شناسایی قرار گرفت. کافی است بدانیم تنها یک هفته پس از آغاز شیوع ویروس کرونا در چین، این ویروس توسط سیستم پزشکی چین کشف شده و به آزمایشگاه هایی در سرتاسر جهان ارسال شد. خانواده ویروس کرونا از دهه 1960 مورد شناسایی قرار گرفته و جامعه پزشکی با توجه به پیشرفت هایی که در گذر زمان در مواجهه با این ویروس کسب کرده، به خوبی می تواند با آن مقابله کند. اضافه بر این، "ریچارد مارتینلو" استاد بیماری های عفونی در "دانشگاه ییل" آمریکا بر این باور است که باید بر این موضوع تاکید شود که آنفلوانزای فصلی در مقایسه با ویروس کرونا، به مراتب برای مردم کشوری نظیرِ آمریکا خطرناک تر است. در چهار ماه گذشته، حدودا 19 میلیون آمریکایی به آنفلوانزای فصلی مبتلا شده اند که از این میزان، 10000 نفر جان خود را از دست داده اند. این امر به وضوح نشان می دهد که در مورد ویروس کرونا و خطر آن، اغراقِ زیادی انجام گرفته است. با این همه، شناخته شده بودنِ آنفلوانزا موجب می شود تا مردم در مقایسه با ویروس کرونا، از آن وحشت کمتری داشته باشند. این درحالی است که راه های پیشگیری از آنفلوانزای فصلی و کرونا، یکسان هستند: شستشوی مکرر دست ها، خودداری از لمس صورت، و خودداری از تماس با انسان های مریض.»
***نویسنده: هالی سکون، وی در پایگاه خبری "بیزنس اینسایدر" ،خبرنگار و نویسنده است.
