هر وقت از بیماری و شیوع آن حرف میزنیم، باید به مفهوم انگ زنی و یا برچسب زدن در کنار بیماری هم توجه داشته باشیم. بهخصوص زمانی که از بیماری واگیردار و ناشناختهی این روزها_کرونا ویروس_ سخن به میان آورده شود. به عبارتی انگ و برچسبزنی به همراه کرونا ویروس در حال گسترش است. همه ما بهخوبی میدانیم چقدر سخت است که با ما مثل یک آدم منفور و طردشده رفتار شود. انگ زنی دقیقاً همین است. افرادی که به آنها برچسب و انگ بیماری بخصوص بیماری واگیردار زده میشود معمولاً این حس را تجربه میکنند. احساس طرد و جدا شدن از دیگران، حتی از نزدیکترین کسان زندگیشان. تجربهای که این روزها خیلی برای ما آشنا بوده است، از مشاهده قرنطینه افراد در کشتیهای مسافرتی و تصاویر انتظارشان برای تست کرونا ویروس گرفته تا قرنطینه خودخواسته در خانههایمان.
بر اساس پژوهشهای مختلف انگ و برچسب زدن همیشه بهعنوان مانعی در برابر بهبودی بیماری فرد و همچنین پذیرش درمان و مراجعه فرد برای درمان شناخته میشود. این روزها که بیشتر شاهد جداسازی و تفکیک افراد درگیر با کرونا ویروس و رفتارهای گاها تبعیضآمیز چه در بعد فردی و چه در بعد اجتماعی نسبت به آنها هستیم( برای مثال در بعد فردی به استفاده از القابی مثل " کرونایی" برای فرد بیمار و در بعد اجتماعی رفتارهای ناهنجاری مثل توهین به افراد برخی استانها و تحقیر آنها) باید مسئله انگ و برچسبزنی جدی انگاشته شود. احساس شرمی که به دنبال بیماری ناشی از ویروس کرونا و برچسبهایی که گریبان گیر فرد میشود ممکن است فرد را از پذیرش درمان تا مراحل شدیدتر بیماری باز دارد که این خود باعث شیوع و ابتلای افراد بیشتری خواهد شد.
در این میان رسانهها میتوانند نقش خیلی مهم و ویژهای در افزایش و یا کاهش رفتارهای انگ زنی بازی کنند. در شرایط حاضر نیاز به برنامهها و تبلیغاتی برای آگاهی مردم از این مسئله بیشازپیش احساس میشود. آگاهی دادن درباره این بیماری و ایجاد کمپینهایی برای کاهش رفتار انگ زدن به افراد درگیر با این ویروس باید در دستور کار حوزههای مربوط به سلامت روان و بهداشت قرار گیرد. باید توجه داشته باشیم که انگ زدن به فرد بیمار تأثیرات جدی بر تمام کارکردهای روانی و اجتماعی فرد به دنبال خواهد داشت.
افراد درگیر با بیماری کرونا توانایی تحمل بار منفی روانی و اجتماعی اضافی ناشی از انگ را در شرایطی که جدا و دور از جامعه و حتی از اعضای خانوادهشان هستند، ندارند.
مسئله مهم دیگر که باید به آن پرداخته شود شیوه برخورد و رفتار اعضای خانواده و جامعه با بیمار بهبودیافته میباشد. این مسئله از اهمیت ویژهای برخوردار است و باید آموزشهای لازم در شرایط کنونی بهخصوص برای اعضای خانواده و نزدیکان بیمار(برای مثال برگزاری کارگاههای آموزشی) داده شود قبل از اینکه شاهد پیامدهای منفی ناشی از رفتارهای غلط و ناسالم در محیط خانواده و جامعه نسبت به این افراد باشیم.
بالاخره این ویروس بعد از مدتی احتمالاً ریشهکن خواهد شد ولی پیامدهای روانی آن ممکن است برای افراد مبتلا و بهبودیافته برای مدت طولانی باقی بماند. افرادی که بهبود یافتهاند ممکن است با مسائلی مثل آسیبهای جسمانی، مشکلات استخدامی و شغلی، مشکلات آموزشی و... مواجه شوند. همانطور که قبلاً اشاره شد نقش مهم و اصلی بر عهده رسانههای جمعی و مقامات حوزه بهداشت میباشد که باید از طریق آموزش و آگاهی دادن از رفتارهای انگ زنی جلوگیری کنند؛ برخی از این روشها شامل: