گوهرشناسی چیست
گوهرشناسی یا جواهرشناسی (به انگلیسی Gemology یا Gemmology) دانشی است که به مطالعه جواهرات و سنگ‌های قیمتی طبیعی و مصنوعی می‌پردازد. این دانش در زمرهٔ علوم زمین قرار می‌گیرد و شاخه‌ای از کانی‌شناسی به‌شمار می‌آید. برخی از جواهرسازان به‌طور آکادمیک آموزش گوهرشناسی دیده‌اند و صلاحیت این را دارند که گوهرها را شناسایی و ارزیابی کنند.
اولین آزمایشگاه گوهرشناسی ارائه‌کنندهٔ تجارت جواهر در سال ۱۹۲۵ میلادی در لندن تأسیس شد. اکنون آزمایشگاه‌های بی‌شماری در سراسر دنیا وجود دارد که حتی به تجهیزات و تجربیات بسیار زیادی نیاز دارند تا چالش‌های جدیدی نظیر بهسازی گوهرها، سنتتیک‌های جدید و سایر موارد را شناسایی کنند.
گوهر سنگ‌ها در واقع بر اساس ساختار کریستالی خود، وزن مخصوص، ضریب شکست، و دیگر خواص نوری، مانند پلئوکروئیسم (پدیدهٔ چند رنگی) دسته‌بندی می‌شوند. ویژگی فیزیکی سختی، توسط مقیاس غیرخطی سختی موس برای سختی کانی‌ها تعیین می‌شود.
گوهرشناسان این فاکتورها را در حال ارزشیابی و تخمین برش و جلای گوهر سنگ‌ها مطالعه می‌نمایند. مطالعۀ ساختار درونی گوهرها به کمک میکروسکوپ، برای تعیین این مورد به کار می‌رود که کجا یک گوهر سنتتیک است یا طبیعی. این کار با ظاهر ساختن ناخالصی‌های سیال طبیعی یا تا اندازه‌ای بخش بیرونی کریستال‌هایی که مدرکی از بهسازی حرارتی به منظور افزایش رنگ دارند انجام می‌شود.
تجزیه و تحلیل طیفی برش گوهر سنگ‌ها نیز اجازه می‌دهد تا گوهرشناس به درک ساختار اتمی و تعیین منشأ آن که فاکتور مهمی در ارزش‌گذاری گوهر سنگ می‌باشد، نائل گردد. به عنوان مثال، یک یاقوت سرخ برمه نسبت به یک نوع تایلندی واریانس فعالیت داخلی و بصری را آشکار خواهد ساخت.
زمانی که گوهر سنگ‌ها به حالت راف یا تراش نخورده هستند، گوهرشناس ساختار بیرونی را مطالعه می‌کند؛ سنگ میزبان و تجمع کانی؛ و رنگ طبیعی و جلاء. در ابتدا، سنگ به وسیلهٔ رنگ آن، ضریب شکست، خاصیت بصری، وزن مخصوص، شاخص انکسار نور و آزمایش ویژگی‌های درونی تحت بزرگنمایی شناسایی می‌شود.
شناسایی گوهرها از طریق ضریب شکست
یک آزمون برای تعیین منشا گوهر اندازه‌گیری انکسار نور در گوهر می‌باشد. هر ماده دارای یک زاویهٔ حساس می‌باشد که بالای آن نقطه را نور به داخل منعکس می‌گردد. این را می‌توان اندازه‌گیری کرده و برای تعیین هویت گوهر استفاده نمود. به‌طور کلی این به وسیلهٔ رفراکتومتر اندازه‌گیری می‌شود، همچنین می‌توان از یک میکروسکوپ برای اندازه‌گیری استفاده کرد.
شناسایی گوهرها از طریق وزن مخصوص
وزن مخصوص به عنوان تراکم نسبی شناخته می‌شود، بسته به ترکیبات شیمیایی و نوع ساختار کریستالی تغییر می‌کند. مایعات سنگین با وزن مخصوص معین برای تست گوهر سنگ‌ها استفاده می‌شود.
وزن مخصوص با مقایسهٔ وزن گوهر در هوا با وزن گوهر معلق در آب اندازه‌گیری می‌شود.
شناسایی گوهرها از طریق طیف نما
این روش یک اصل مشابهی را برای چگونگی کار یک منشور در جداسازی نور سفید به طیف‌های رنگی آن استفاده می‌کند. طیف نمای گوهرشناسی برای تجزیهٔ جذب انتخابی نور در مادهٔ گوهر بکار گرفته می‌شود. اساساً، زمانی که نور از محیطی به محیط دیگر عبور می‌کند، خم می‌شود. نور آبی بیشتر از نور قرمز خم می‌شود. میزان انحراف نور بسته به مادهٔ گوهر است. عوامل رنگ یا کروموفورها خم‌ها را در طیف نما یا اسپکتروسکوپ نشان می‌دهند و عنصری را که در رنگ گوهر دخیل است را مشخص می‌کنند.
سپس برای استفاده در جواهرسازی و زیورآلات، این سنگ‌ها توسط صنایع جواهرسازی برش و تراش داده می‌شوند تا زیبایی آنها بیشتر به چشم بیاید.
برخی از معروف‌ترین گوهرها شامل الماس، زمرد، یاقوت، عقیق، لاپیزلازولی، عقیق، عقیق نقره‌ای، آب‌ماری، تورمالین، اپال، و موارد دیگر هستند. هر گوهر دارای خصوصیات منحصر به فردی مانند رنگ، شکل، شفافیت، قیراط، و ارزش است که برای جواهرسازی و جلب توجه مردم ارزش دارد.
گوهرها به عنوان نمادهای زیبایی، ثروت، و معنویت به کار می‌روند و اغلب به عنوان هدایا و یادگارها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، برخی از گوهرها به خواص متعددی نیز نسبت داده می‌شوند، مانند افزایش انرژی مثبت یا تسکین استرس.
برای مطالعه مقالات بیشتر به سایت زمین هوش مراجعه کنید.
