زانا کوردستانی
زانا کوردستانی
خواندن ۴ دقیقه·۸ روز پیش

شریف حسین پناهی

زنده‌نام "شریف حسین‌پناهی"، مشهور به "ماموستا شریف"، شاعر کم‌کار اما نام‌آشنایی در زبان و ادبیات کُردی است و تعدادی از اشعار او، مخصوصا در اوایل انقلاب، در میان مردم بسیار رایج شد و البته برای خودش یک‌سال زندان و مدتی محرومیت شغلی و مدت‌ها سلب آسایش از زندگی همراه داشت.


وی از جمله افرادی بود، که در زمان طاغوت اقدام به آموزش زبان و ادبیات کُردی کردند و امروز نتیجه این تلاش‌ها را در مدارس و موسسات فرهنگی استان و مناطق کُردنشین به وضوح می‌توان نظاره‌گر بود.

همچنین وی یکی از موسسان انجمن ادبی شهرستان مهاباد است، که در سال ۱۳۶۲ همراه "ماموستا سووتاو" و "علی حسنیانی" انجمن ادبی مهاباد را پایه‌گذاری کرد.

کتاب گردنبند آبی مجموعه‌ شعر کُردی از ایشان است که در سال ۱۳۹۵ توسط نشر آبرنگ چاپ و منتشر شد.



◇نمونه‌ی شعر کُردی:

(۱)

[زهر] 

له داخی مه‌ینه‌تی ده‌وران دلم پر ئاوره ساقی  

له ژاری تالی ژین دیسان پیاله‌ی دل پره ساقی  

وه‌ره ئه‌مشه‌و وه‌کو هه‌ر شه‌و، وه‌ره ساقی دلم خوینه   

هه‌تا‌کوو دیته چاوم خه‌و حه‌رامه شه‌ربه‌تان بینه   

دلم زوخاوی لی درژی ده‌سا هه‌سته بکه مه‌ستم 

شه‌رابی کون له جامی نوی، به خور تیکه بده ده‌ستم 

که وا کون‌کون بووه جه‌رگم له جه‌وری ماته‌می دنیا  

هه‌تا کو سه‌رده‌می مه‌رگم وه‌ره هه‌ر توم ده‌وی ته‌نیا 

هه‌ناسه‌ی سه‌ردی پر داخم ده‌میکه گرتویه ناخم 

شه‌رابی تویه ده‌یشوری په‌ژاره‌ی ژینی پر ئاخم.

◇ برگردان فارسی:

از حسرت اندوه روزگار دلم پُرِ آتیشه ای ساقی  

از سم تلخ زندگی باز پیالۀ دل پُرِ ساقی!   

بیا امشب مثل هر شب بیا ساقی دلم خونه

تا خواب به چشمانم می‌آید ازین شربت‌های حرام بیار

ز دل خونابه می‌آید پس برخیز و مستم کن 

شراب کهنه در جامی نو به یکباره بریز و به دستم ده

که اینگونه جگر پاره پاره‌ست ز جور ماتم دنیا  

بیا تا لحظه‌ی مرگم که تنها تو را خواهم 

آه سرد پر سوزم زمانی‌ست که در درون در گرفته 

و تنها این شراب توست که می‌شوید اندوه زندگی پر حسرتم را.



(۲)

ئه‌روات وله و به‌ر ده‌گا             

ماوه‌ی هاتو چو ده‌کا

ره‌وشتی کاکی مودیر             

لاوی ژیر و روشن بیر

له نیو دلی خه‌لکی دی          

به جوانی گرتویه جی

یاری هه‌ژاره‌کانه               

هی وای‌نه داره‌کانه

لاویکی چاک و روو خوش        

کوردی ویژ و کوردی پوش

به‌راسی خه‌لکی ئه‌وی         

گیانیان بو مودیر ئه‌وی

ماوه‌ی‌تر مه‌کته‌بی دی             

گه‌رم ئه‌بی به سروودی

له پنجه‌ری پرتوکاو                 

تیشکی خور ئه‌داته ناو

ماموستا وه‌کو جاران                

ئه‌لی به خوینده‌کاران

دیسان روژی شه‌مه‌یه              

کاتی پرسینه‌وه‌یه

"وریا" تو هه‌سته سه‌ر پی         

ده‌رسی پیشوم بو بلی

ئا - وینه‌ی چی؟ ب - وه‌ک چی؟     

ت - وینه‌ی چی؟ پ - وه‌ک چی؟

له ئه‌لفه و تاکو - ی -              

هه‌رچی ده‌زانی بیلی

"وريا" بير ئه‌كاته‌وه                   

ئا - وينه‌ی ئاواره

وه لامی ئه‌داته‌وه                    

ئاواتی ئه‌و هه‌ژاره

ب - وه‌كو برستيه‌تی                  

پ - وه‌كو پی په‌تی

ت - وه‌كو تالی ژين                 

تاريكی و تيكوشين

كاتی شتی نازانی                  

بو مندالان ئه‌روانی

نون - به وينه‌ی نه‌دار               

هـ - به چه‌شنی هه‌ژار...

كاكی مدير هه‌لده‌ستی         

به‌رامبريان ده‌وه‌ستی

ئه‌لی: به‌سيه‌تی ئيتر             

ده‌س كه‌ينه باسيكی تر...

هه‌تا من له بـيرم بی            

ئه مووشانه ئه‌ گوتری

تاكه‌ی ده‌رسی دلته‌نگی؟        

تا كه‌ی ده‌ردو بی ده‌‌نگی؟

ئيتر لايان به‌ين له بير              

روو كه‌ينه راو ته‌گبير

منداله‌كان مات ده‌بن              

درسی تازه گوی ئه‌گرن

بی‌ده‌نگی قوتاب‌خانه                

پر ده ‌بی له‌م وشانه

ئا - وينه‌ی: ئازادی                     

ئالای ئاوات و شادی

ب - وه‌كو: بيره‌وه‌ر                    

ت - وه‌كو تيكو شه‌ر

س - وه‌كو: سه‌ر به‌ستی            

سه‌ر و سه‌داره و س‍‍س‍تی

مندال به يك ده‌نگه‌وه              

ده‌لين به ئاهه‌نگه‌وه

خ - به وينه‌ی: خه‌بات             

خويندن و خوين و خه‌بات

كاف - وينه‌ی: كوردوستان        

كورد و كومه‌ل و كويستان

ماوه يه به‌ر له نيوه‌رو               

دوايی دی ده‌رسی ئه‌مرو

ئه‌واره منداله‌كان                    

له نيو باخو له سه‌ربان

ده‌رسی تازه ده‌خوينن             

به خه‌لكی را ده‌گينن:

ی - وه‌كو: يه‌كيه‌تی                    

يه‌ک گرتن و يارمه‌تی

روژی شه‌مه‌ی داهاتو            

ئه‌و ده‌رسه يان له به‌بو

به‌لام تاكو خوراوا                   

به‌و گرمای خوره‌تاوا

له ری شارا ويستا بون            

چاوه‌ری ماموستا بون

تينی خور و خه‌مباری              

پرسين و چاوه‌روانی

ماموستامان وا له كو؟             

بوچی نايه‌ته‌وه دی؟

پيش ئه‌وه‌ی تاريك دابی          

هه‌والی كه‌وته نيو دی

ماموستای قوتاب‌خانه             

كه‌وتوه‌ته به‌نديخانه

ماموستای قوتاب‌خانه             

كه‌وتوه‌ته به‌نديخانه

...

ماوه‌ی حه‌فته‌يك ده‌گوزه‌ری        

نابی له وی خه‌به‌ری

به‌لام خوينده واره‌كان                

هه‌ر له قوتابخانه      

ده‌نگی به‌رزی ده‌رسی جوان        

ئه‌روا به‌ره‌و ئاسمان

ب – وینه‌ی بی‌گانه                  

برين و به‌ندیخانه

...

چاويان وا به‌ريگه‌وه                 

ماموستايان بی‌ته‌وه

روژی هه‌ولی زسـتان              

كه سه‌رما هاته كويستان

كه‌سی هه‌والی دينی              

دلی دی ئه‌له رزينه:

چه‌ن لاويكی روشن بير           

به هاوريی كاكی مودير

ئه‌وروژه تاريكو رون                

له سی داره درا بون

ئيتر ئه‌و مندالانه                

جيی ديلين قوتابخانه

كاتی ئه‌رون به دلته‌نگ           

چاو به فرميسكو بی‌ده‌نگ

خوينده‌واری كشو مات               

سه‌رنجی ديوار ئه‌دات

فرميسكی پر له گری               

ديت و به‌رچاوی ده‌گری

له بان ته‌ختی سه‌ر ديوار         

خه‌تی مابو يادگار

دلی نه‌ده هات كه‌سی            

شتی له سه‌ربنوسه:

ی - وه كو يه‌كيه‌تی              

يه‌ك گرتنو يارمه‌تی

ئا - وينه‌ی: ئازادی             

ئالای ئاوات و شادی



گردآوری و نگارش:

#زانا_کوردستانی




سرچشمه‌ها

www.rabinhod.blogfa.com

www.sherepaak.com

www.zeitoons.com

www.kurdtoday.ir

www.yjc.news

و...




آموزش زبان
مردی گمنام عاشق لیلا و رها...
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید