بیماری واروا

کنه واروا

بیماری واروا (Varroasis) یکی از بیماریهای خطرناک زنبوران عسل می باشد که به وسیله مایتی به نام واروا جاکوبسونی (Varroa Jacobsoni ) ایجاد می شود . این مایتها انگل لارو ، شفیره و زنبوران بالغ می باشند و به همین دلیل خطر زیادی برای صنعت زنبورداری محسوب می شوند . مایتهای واروا ، انگلهای خارجی زنبوران عسل هستند و با چشم قابل رؤیت اند . آنها داخل سلولهای نسل ، و روی بدن زنبورعسل یافت می شوند .

در هر دو صورت ، آنها از طریق دیوارة بدن از همولنف (خون) زنبور تغذیه می کنند . در صورت آلودگی شدید ، نسل به درستی تکامل نمی یابد و ممکن است همانند زنبوران بالغ کاملاً طبیعی باشند ولی نقص عضو داشته باشند و آن تعداد از زنبوران که نقص عضو نشان نمی دهند ، ضعیف بوده و عمر آنها تا حدود زیادی کاهش می یابد .

لاروهایی که کمتر گرفتار شده باشند ، تا اندازه ای طبیعی متولّد می گردند ، ولی لاروهایی که تعداد مایتهایشان زیاد باشد ( مثلاً تا 20 عدد ) رشدشان دچار اختلالاتی می گردد . پس ازتولّد نیز اغلب نقص عضو نشان می دهند . مایتهای واروا جمعیّت را مضطرب و ناراحت می کنند. هرگاه تعدادشان خیلی زیاد باشد آنها را در دیواره های داخل کندو ، روی قابها و سوراخ پرواز می توان دید . زنبوردار زمانی متوجّة این انگل می شود که 25 درصد زنبورها آلوده شده اند . هرگاه مبارزة جدّی بر ضدّش صورت نپذیرد جمعیّت به زودی نابود خواهد گشت . از شیوع این بیماری تا از بین رفتن جمعیّت 3 تا 5 سال بیشتر طول نمی کشد که در این سالها هم معمولاً با کمبود تولید عسل و غیره مواجه هستیم .

عامل ایجاد این بیماری

عامل این بیماری مایتی است به نام واروا ( Varroa ) که روی بدن زنبورعسل زندگی می کند ولی رشدش در داخل سلولهای سر بسته کارگران و به ویژه سلولهای سر بسته نرها انجام می پذیرد . این مایتها سلولهای نر را برای تخمگذاری ترجیح می دهد چون مدّت سرپوشیدگی سلولهای آن بیشتر است و قادر است در داخل آن 2 نسل تولید نماید . مایتهای مادّه 4 تا 13 روزه موجود درکلنی زنبورعسل ، کمی قبل از بسته شدن درب حجره های نوزاد وارد آنها می شوند . مایتها وارد حجره های لاروی 5 تا 5/5 روز کارگر و 5 تا 7 روز نر می گردند عامل جذب مایتها به حجره های لاروی ، دی اکسید کربن و فرمونهایی است که به وسیله زنبور تولید می شود . در هر سلول 1 تا 8 مایت مادّه وارد و با لارو زنبور عسل زندگی می کند در آنجا هر کدامشان 3 تا 5 و به روایتی حتّی 37 تخم می گذارند . با باز شدن سر سلولهای مومی به وسیلة زنبور آنها نیز سلولها را ترک گفته روی سطح شانها پخش و به داخل سلولهای نر دیگر برای تخمگذاری بعدی نفوذ می نمایند . مایت قبل از اقدام به تخمگذاری باید از همولنف ( خون ) نوزاد زنبور تغذیه کند تا پروتئین لازم برای رشد تخمها در بدن خود را فراهم نماید .