در اواخر زمستان کلنی ها برای تغذیه و رشد نوزادان به گرده و برای تحریک ملکه برای افزایش تخمگذاری به شهد تحریکی احتیاج دارند. با توجه به اینکه طی این دوره گرده و شهد در طبیعت نیست باید کلنی ها را به طور موقت با مکمل گرده یا جانشین گرده و خمیر شیرین به صورت زیر تغذیه نمود.
الف . مکمل گرده:
مواد لازم: آرد سویا ۶ قسمت + مخمر آب جو ۱ قسمت + گرده خشک در صورت امکان ۲ قسمت + شربت دو به یک ۶ قسمت.
طرز تهیه: گرده را در مقداری آب گرم حل کرده و به صورت خمیر در آورید، سپس آب و شکر به آن اضافه نمایید و مخلوط را خوب به هم بزنید و بعد آرد سویا اضافه کنید. مخلوط را خوب مالش دهید تا به صورت خمیر یکنواخت در آید. در صورت لزوم آب یا آرد سویا اضافه کنید. خمیر را به صورت بسته های ۲۵۰ گرمی با ضخامت یک سانتی متر روی کاغذ مومی یا پلاستیک نازک در دسترس زنبوران قرار دهید.
ب . جانشین گرده:
مواد لازم: آرد سویا ۴ قسمت + مخمر آب جو ۱ قسمت + شیر کم چرب ۱ قسمت + عسل بدون عامل بیماری ۲ قسمت + آب به اندازه کافی.
طرز تهیه: طبق روش فوق به صورت خمیر در آورده و مصرف نمایید. در صورت نبودن عسل از محلول آب شکر ۲ به ۱ استفاده نمایید.
ج . استفاده از مواد خشک:
پودر سویا یا گرده را به صورت خشک در بشقاب یا ظرف مخصوص بریزید و در داخل یا خارج کندو در دسترس زنبوران قرار دهید. در صورتی که خارج از کندو باشد باید روی آن سرپوش گذاشته شود تا مانع نفوذ آب باران به آن گردد و زنبورها هم به راحتی به آن دسترسی داشته باشند.
توجه:
تغذیه مخلوط خشک یا کیک گرده را از اوایل اسفند آغاز و تا زمان ورود گرده از طبیعت به کندو، ادامه دهید.
