گشنیز گیاه بومی جنوب اروپا و مناطق مدیترانه است و در بیشتر نقاط ایران نیز میروید. استفاده دارویی و کاربرد در آشپزی این سبزی، از زمانهای قدیم رواج داشته و همواره مورد استفاده همگان بوده است. قسمتهای مورد استفاده این گیاه، ساقه، برگ و میوه آن است و از شهد گلهای این گیاه در اواخر بهار برای تهیه عسل گشنیز استفاده میشود.
خواص عسل گشنیز (طبیعت و فواید درمانی)
بر اساس طب سنتی طبع عسل گشنیز معتدل و ملایم است و افراد با مزاجهای مختلف میتواننند، آن را مصرف کنند. برخی از مهمترین خواص عسل گشنیز:
یکی از مهمترین خواص عسل گشنیز خاصیت آنتی باکتریال و ضدعفونی کننده این ماده است و در طب سنتی از آن برای درمان بیماریهای عفونی مانند آبله و سرخک استفاده میشود.
عسل گشنیز به پیشگیری از حساسیت و آلرژی کمک میکند.
مصرف عسل گشنیز به سلامت دستگاه گوارش کمک کرده و باعث تقویت معده، کمک به هضم غذا و درمان ناراحتیهای روده میشود.
پیشگیری و تسکین دردهای عضلانی و جلوگیری از صرع و تشنج از دیگر خواص عسل گشنیز است.
استفاده از عسل گشنیز برای بیماران مبتلا به انواع عفونتها، سنگها یا کیستهای مجاری ادراری مفید است.
عسل گشنیز برای درمان ضعف جنسی مفید است و به طور کلی مصرف آن باعث تقویت عمومی بدن میشود.
مصرف عسل گشنیز برای درمان سرماخوردگی و سرفههای تحریکی مفید است.
عسل گشنیز خاصیت ضد سرع و تشنج دارد.
همانند خواص گشنیز مصرف عسل تهیه شده از این گیاه نیز باعث افزایش شیر مادر شیرده میشود.
عسل گشنیز خاصیت مسکن و خواب آور دارد و شربت تهیه شده از آن به ایجاد آرامش و داشتن خوابی راحت کمک میکند.
کمک به درمان آفت دهان و کاهش تب به ویژه تبهای روماتیسمی از دیگر خواص عسل گشنیز است.
مصرف عسل گشنیز به تقویت معده و رفع سوء هاضمه کمک کرده و باعث افزایش اشتها میشود.
عسل گشنیز همانند دیگر عسلهای طبیعی سرشار از مواد آنتی اکسیدان است، بنابراین برای پیشگیری از سرطان و تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است.
چگونگی تولید عسل گشنیز توسط زنبورها
سبزی گشنیز در بیشتر نقاط ایران به ویژه در کشتزارهای همدان، کردستان و کرمانشاه به صورت خودرو یافت میشود. در دیگر مناطق نیز کاشت آن در مزرعه صورت میگیرد. برگ و ساقه گشنیز ارزش غذایی و خواص درمانی متنوعی دارد و در آشپزی نیز بسیار پرکاربرد است. برای تهیه عسل گشنیز زنبورهایی را تربیت میکنند که فقط به سمت عطر و بوی گشنیز بروند و بخش عمده شهد مورد استفاده آنها، از گیاه گشنیز باشد. البته در بیشتر مواقع عسل تک گل مخلوط از یک یا چند گیاه دیگر با نسبتهای مختلف است و در بیشتر مراکز تولید عسل، اگر یک گونه گل تامین کننده ۵۰ درصد یا بیشتر از منابع شهد آن عسل باشد، آن را به نام آن گیاه خاص مینامند. جالب است بدانید، حداکثر میزان عسل خالص، ۸۵ درصد شهد آن گل است اما درصدهای بالاتر از این غیر معمول است زیرا هر چند زنبور به گلها وفاداری نشان میدهد ولی به ندرت پیش میآید که این وفاداری مطلق باشد. زمان برداشت عسل گشنیز اواخر بهار (خردادماه) است.
مشخصات و بهترین طریقه مصرف عسل گشنیز
رنگ عسل گشنیز، کهربایی است. برای مصارف درمانی از عسل گشنیز توصیه میشود، هر روز صبح ناشتا و نیز نیم ساعت قبل از خواب شب، یک لیوان شربت عسل (یک قاشق غذاخوری عسل در یک لیوان آب ولرم) تهیه کرده و جرعه جرعه (در مدت سه تا چهار دقیقه) بنوشید.
در پایان لازم به ذکر است که خواص عسل گشنیز و فواید درمانی آن همانند دیگر انواع عسل بسیار گسترده است، اما زیادهروی در مصرف این عسل به دلیل داشتن مواد قندی بالا برای بیمارن دیابتی باید با احتیاط صورت گیرد. توجه داشته باشید مصرف انواع عسل برای کودکان زیر یکسال به دلیل داشتن باکتری بوتولیسم ممنوع است. مصرف هر نوع عسل برای درمان، بسته به نوع بیماری متفاوت است و برای استفاده، حتما باید با متخصصین مشورت شود.