با نزدیک شدن هر عامل خارجی به کندو فوراً زنگ هشدار بین زنبورهای محافظ به صدا در می آید ، آن ها برای دفاع از کلنی خود از هیچ دفاعی دریغ نمی کنند حتی اگر به قیمت قربانی کردن زندگی خودشان تمام شود. بنابراین زنبورداران از تکنیک خاصی در جهت محافظت از خود در برابرنیش زنبورها استفاده می کنند و آن شلیک دود توسط وسیله ای به نام دودی است.
موارد استفاده از دودی در زنبورداری
زنبورداران از دستگاهی تحت عنوان “ دودی“ استفاده می کنند که با ذوب کردن انواع مختلف سوخت ایجاد دود می کند. سوخت غالب دستگاه دودی سوزن های کاج ، شانه های مقوایی تخم مرغ و چوب فاسد شده می باشد. زنبور داران هنگام برداشت عسل به دو دلیل از دود کمک میگیرند که در زیر به آن می پردازیم:
1. کم کردن بوی فرمون های هشدار دهنده
روش غالب ارتباط زنبورها حس بویایی آنهاست. هرگاه در نزدیکی کندو یک مزاحم وجود داشته باشد ، زنبورها موادی تحت عنوان فرمون را ترشح می کنند. فرمون ماده ای است که توسط یک حیوان ترشح و باعث یک واکنش خاص توسط فرد دیگری از همان گونه می شود. این مواد هشدارزا باعث می شود سایر زنبور ها در حالت دفاعی قرار بگیرند که آنها را برای انجام عملیات حمله علیه متجاوز آماده می کند. دود بوی فرمون را تحت شعاع قرار داده و از باخبر شدن سایر زنبورها در مورد خطر جلوگیری می کند.
2. ایجاد حواس پرتی
زنبورها را به طور غریزی دود را به عنوان نشانه ای از آتش سوزی در جنگل تلقی می کنند و با دیدن دود تصمیم میگیرند که خانه فعلی خود را رها کنند و به جستجوی خانه جدید برای کلنی خود بگردند. واکنش طبیعی آنها در برابر این تهدید، ذخیره هرچه بیشتر عسل در بدنشان است. زنبور های عسل برای تولید یک پوند موم حدود 8 پوند عسل نیاز دارند. از همین رو ، آنها بیشترین حدی که ممکن است عسل می بلعند و این امر باعث میشود زنبور ها سرگرم شده و دیگر به متجاوز خارجی حمله نکنند.
آیا دود برای زنبور ها خطر زاست؟
زنبورداران از این تکنیک برای نسل هاست که استفاده می کنند زیرا اثرات جانبی طولانی مدتی بر سلامت زنبورها ندارد. حساسیت فرمون در آنها تقریباً 10 تا 20 دقیقه پس از برطرف شدن دود باز خواهد گشت. با این حال ، زنبورداران بهتر است از ابزار و دستگاه های مخصوص تولید دود استفاده کنند ، زیرا درجه حرارت بالا می تواند بال زنبورها را ذوب کند.
زنبورداران مدرن از دستگاه های دودی و از یک ماده طبیعی غیرمضر بعه عنوان سوخت (مانند مخروط کاج ، تراشه های چوبی و کارتن ها ) استفاده می کنند. دستگاه های دودی آتش را خنثی کرده اما به سوخت اجازه می دهند که سوزانده شود و این امر موجب تولید دود با دمای مناسب می شود.
روش راه اندازی دستگاه دودی
دودی استیل زنبورداری هفت گوهر نما روبرو
برای راه اندازی دودی به سه دسته از مواد نیازمندید
1- شروع کننده یا همان استارتر
2- کیندلینگ (شاخه های کوچک کاج یا تراشه های چوب که حجم مناسبی از هوا را در لابه لای خود جا می دهند)
3 – سوخت اصلی
استارتر چیزی است که به راحتی آتش میگیرد و به اندازه کافی روشن می ماند تا آتش را به کیندلینگ انتقال دهد. گزینه های ممکن برای استارتر عبارتند از روزنامه ، یک نوار کارتن یا یک میوه کاج.
شما استارتر خود را روشن کرده و آن را درون محفظه دودی قرار دهید، سپس کیندلینگ را روی آن بریزید.
هرچه را که به عنوان کیندلینگ انتخاب می کنید مطمئن شوید هوا کافی برای خاموش نشدن آتش را فراهم کند.
پس ازآنکه مشاهده کردید که کیندلینگ به خوبی در حال سوختن است آن را فشرده کرده ، مقدار کمی از سوخت خود را در بالای آن قرار دهید.
( میزان فشردگی در این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا اگر زیاد باشد آتش خاموش خواهد شد و اگر کم فشرده شود باعث میشود سوخت زود تمام شود).
در حالی که سوخت را اضافه می کنید ، پمپ دستگاه را مداوم فشار دهید تا اکسیژن لازم برای آتش فراهم شود و آتش ادامه یابد. برای جلوگیری از شعله ور شدن زیاد ، حتماً سوخت را به تدریج اضافه کنید.
ممکن است بدنه دودی در این فرایند بسیار داغ شود ، بنابراین مراقب باشید که انگشتان دست خود را نسوزانید.
بعد از اینکه سوخت شروع به سوختن کردن کمی سوخت را در بالای آن قرار داده و همچنان پمپ را فشار دهید. هدف شما ساختن یک ذغال پایه خوب است که از ماندگاری بالایی برخوردار باشد. پس از ایجاد ذغال خوب مقدار زیادی از سوخت را بر روی آن قرار دهید. این امر به ایجاد دود خنک و ماندگار کمک می کند.