در زمانی که هنوز پای شیرینی‌های مربایی و نارگیلی و دانمارکی به میزهای پذیرایی باز نشده بود، باقلوا، مسقطی، راحت‌الحلقوم و سوهان پای ثابت تشریفات عید به حساب می‌آمدند .
یکی از اجزای تشکیل دهنده آجیل شیرین شب یلدا و شب چهارشنبه سوری همین باسلوق است که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت .
قدمت برخی از شیرینی‌های سنتی به زمان قاجار می‌رسد .
شیرینی های سنتی ایران ضمن سادگی بسیار خوشمزه و دلپذیر هستند . مواد اولیه تشکیل دهنده آنها تنوع زیادی ندارد و اقلامی همچون زعفران ، گلاب و هل پای ثابت تهیه شیرینی های سنتی ایران هستند .
همین سادگی و طبیعی بودن مواد اولیه آنها باعث می شود تا این شیرینی ها نسبت به شیرینی های امروزی که همراه با قند و خامه فراوان هستند ماهیت سالمتری داشته باشند .
باسلوق یا همان راحت الحلقوم یکی از قدیمی‌ترین و خوشمزه‌ترین شیرینی‌های سنتی ایران است. این شیرینی حالتی شبیه به ژله دارد و بافت آن بسیار لطیف است. باسلوق با رنگ‌ها و طعم‌های مختلف تهیه می‌شود .
باسلوق یا سجوق در اصل سوغات شهرستان مراغه ، ساوه ، ملایر و اراک است .
البته سجوق نوعی از باسلوق است که گاهی باسلوق را به جای چیدن بر روی نخ، گرد کرده داخلش مغز گردو می‌گذارند و در ظروف سفالی می‌چینند تا شکرک بیاورد. این نوع سجوق نام دارد .
آماده کردن باسلوق در مراغه معمولاً این طور مرسوم است که اواسط آذر ماه تهیه می‌کنند تا در حدود عید نوروز آماده مصرف شود.
معمولاً با شنیدن نام باسلوق همگی به یاد شیرینی بی‌رنگی همراه با تکه‌های گردو و پودر نارگیل می افتیم ، اما باید گفت این شیرینی با ترکیبات دیگری مثل زعفران نیز تهیه می‌شود. همچنین ممکن است امروزه در تهیه آن از شیره انگور هم استفاده شود که البته در گذشته و در شهرهای یاد شده حتما از دوشاب یا همان شیره انگور در تهیه باسلوق استفاده می شده است.
در ابتدا آب و نشاسته را با هم مخلوط کنید و تا ترکیب شدن کامل به هم بزنید ، بعد از یکدست شدن آن را از توری یا صافی رد کنید ، سپس مخلوط آب و نشاسته را دریک قابلمه با سایز مناسب روی حرارت اجاق گاز قرار دهید و به آرامی اما مداوم هم بزنید.
سپس شکر و کره را به مواد اضافه کنید و همچنان به آرامی هم بزنید تا کمی مواد غلیظ شود . به جای شکر از پودر قند هم می توانید استفاده کنید.
اینک زعفران دم کرده را به مواد اضافه کنید و اجازه دهید مواد به غلظت مناسب برسد . کمی قبل از اینکه بخواهید اجاق گاز را خاموش کنید گلاب و پودر هل را نیز به ترکیب اضافه کنید به آرامی هم بزنید هنگامیکه به خوبی ترکیب شدند اجاق گاز را خاموش کنید .
نکته : وقتی در دقایق پایانی گلاب و پودر هل را به ترکیب مواد اضافه می کنید طعم آنها خیلی ماندگارتر خواهند بود .
بعد از اینکه مواد باسلوق زعفرانی که حالت خمیری به خود گرفته اند کمی سرد شد، تکه‌های کوچک از مواد را بردارید و با دست به آن شکل مورد دلخواه دهید که معمولا بطور گرد و استوانه ای شکل داده می شوند . حالا می توانید آن را داخل هر پودری که تمایل دارید ، مثل پودر نارگیل یا گردوی خرد شده بغلتانید و یک تکه گردو روی باسلوق قرار داده ، پس از آن داخل یخچال قرار دهید تا سفت و خنک شده و شکل آن تثبیت شود .
پس از چند ساعت می توانید از یخچال خارج و باسلوق آماده شده را میل نمایید .
نوش جان !
حتما بخوانید : طرز تهیه آبنبات پولکی
