تاریخچه فرنی تا اندازه ای نامعلوم است ، اما این باور وجود دارد که در دوران جنگ مغول و امپراتوری هندوستان این دسر برای نخستین بار تهیه شده است ، فرنی یک خوراکی شیرین و گونه‌ای پودینگ رقیق است که در شبه قاره هند رواج داشته و از آنجا به کشورهای متعدد دیگر وارد شده‌است.
این خوراکی از دیرباز در آشپزی ایرانی جایگاهی خاص داشته است. بسحاق اطعمه (سدۀ ۹ ق / ۱۵ م) آن را از نظر شکل ظاهری به آش اُماج تشبیه کرده است . حکیم مؤمن به جنبۀ دارویی فرنی نیز اشاره‌هایی کرده است و آن را خوراکی مقوی برای افزایش طول عمر، و نیز مفید برای حلق و رفع سرفه می‌داند.
میرزا علی‌اکبر خان، آشپزباشی دربار ناصرالدین شاه نیز در کتاب خود به شیوۀ پخت آن اشاره کرده است. بنابر شرحی که از وی باقی مانده ، شیر را در ظرفی می‌ریختند و به اندازۀ نصف آن، آب، و به قدر کفایت ، آرد برنج به آن می‌افزودند و مرتب هم می‌زدند تا وقتی که بپزد؛ در همین حین ، شیرین کننده ، گلاب و زعفران نیز به آن می‌افزودند. سپس روی یخ می‌گذاشتند تا سرد شود. وی می‌افزاید: غالب آن است که در وقت پختن شیرینی نزده تا با شیره ، شکر ، قند کوبیده یا عسل خورده شود .
در فرهنگها و لغت‌نامه‌ها ، فرنی را قسمی از حریره آورده‌اند که با آرد برنج، شیر و شکر تهیه می‌شود. در نواحی گوناگون با توجه به ذائقه ی افراد، افزون‌بر مواد یادشده، از هل ، گلاب ، زعفران و خلال بادام نیز در پختن آن استفاده می‌شود . فرنی از جمله ی خوراکهایی است که برای بیماران و کودکان به‌عنوان غذای کمکی تهیه می‌شود و طبخ آن افزون‌بر روزهای عادی سال، در ماه رمضان و عید نوروز نیز مرسوم است .
امروزه این خوراکی خوشمزه و مقوی در نقاط مختلف ایران، با اهداف متفاوتی تهیه و مصرف می‌شود.
در تاکستان استان قزوین ، از خوراکهایی است که در مراسم سوگواری پخته می‌شود. معمولاً در این مراسم ، زنان همسایه به کمک خانوادۀ سوگوار می‌روند و با خرما ، چای و فرنی از مهمانان پذیرایی می‌کنند .
در خراسان ، فرنی از خوراکهای مرسوم در مراسم حمام زایمان است.
در روستای زرند در استان مرکزی نیز رسم است که فردای روز عروسی تا ۶ روز ، برای عروس کاچی و فرنی می پزند.
یکی از آداب کهن مردم شیراز ، پهن‌کردن سفرۀ حضرت خضر در شب جمعۀ آخر سال است و فرنی از مهم‌ترین خوراکهایی است که بر این سفره گذاشته می‌شود .
مردم کردستان پس از آماده‌شدن فرنی ، آن را با خلال بادام تزیین می‌کنند و به آن فرنی خلال بادام می‌گویند .
در ابتدا آرد را الک کنید بهمراه شکر و شیر سرد داخل قابلمه با سایز مناسب ریخته و روی شعله متوسط قرار دهید . باید به خوبی مواد را هم بزنید تا شکر و آرد حل شوند. می توانید از همزن دستی برای هم زدن مواد استفاده کنید که مواد شما گلوله نشوند.
حالا شیر جوش را روی حرارت بسیار ملایم قرار دهید. اینک به مهم ترین نقطه تهیه می رسید که باید بطور پیوسته مواد داخل شیر جوش را هم بزنید . راز یک فرنی خوب و خوشمزه در هم زدن مداوم با حرارت کم است تا بوی خامی آرد گرفته شود و شکر ذوب شود .
پس از اینکه مقداری جوشید و کمی غلیظ شد ، می توانید زعفران دم کرده ، گلاب و کره را نیز اضافه کنید و به آرامی هم بزنید تا فرنی شما یکدست شود . حالا اجاق گاز را خاموش کنید . سپس داخل ظرف مورد نظرتان بریزید و به سلیقه خود با پودر نارگیل و دارچین و خلال پسته آن را تزئین کنید.
نوش جان !
حتما بخوانید : طرز تهیه بستنی زعفرانی پر خامه
