احتمالش زیاد است که شما هم مثل خیلی از دانشجوهای شریف اسم «ناحیه نوآوری شریف» را نشنیده باشید.
من هم یک سال بعد از فارغ التحصیلی با مفهوم ناحیه نوآوری آشنا شدم؛ موجودی جذاب برای افراد خوره علم و علاقه مند به پیشرفت فناوری و بسیار جذاب برای اقتصاد کشورها.
ناحیه نوآوری جایی است که برای به وجود آمدن تعداد زیادی شرکت و استارتاپ فناورانه در نزدیکی یکدیگر طراحی شده است. این کنار هم بودن و تراکم شرکت ها چندین مزیت دارد:
1- دسترسی به منابع لازم برای شروع کسب و کار
2- امنیت شغلی ضمنی برای نیروهای متخصص
3- امکان مدیریت کار و تحصیل همزمان برای دانشجویان (چون معمولا نزدیک به دانشگاه هستند)
4- سهولت عملی شدن ایده ها و درآمدزایی برای دانشگاه
5- بهره بردن افراد از همفکری و تجربه های یکدیگر
مهم ترین نکته درباره یک ناحیه نوآوری شبکه افراد مستقر در آن است. ارتباط بین افراد باعث می شود منابع بین آن ها به گردش در آید و بتوانند سریعتر به منابع مورد نیاز خود دست پیدا کنند. برای مثال کسی که ایده دارد و می خواهد بر اساس آن شرکتی راه اندازی کند به هم تیمی، سرمایه گذار و نیروی کار متخصص نیاز خواهد داشت. اگر این شخص بخواهد برای هر مورد به تنهایی جستجو کند چه بسا زمان زیادی سپری شود و گزینه ها محدود باشد. در حالی که اگر به جمعی فعال دسترسی داشته باشد گزینه های بیشتری خواهد داشت و از همفکری و حمایت های معنوی آنها نیز بهره خواهد برد.
طراحی یک ناحیه نوآوری به صورتی است که به نیازهای افرادی که قرار است آن جا فعالیت کنند توجه شده است. به تعداد زیادی دفترکار ارزان قیمت برای تیم های استارتاپی، دسترسی ها و امکانات رفت و آمد، امکانات تفریحی و محلی برای ملاقات افراد خلاق و به اشتراک گذاری ایده ها و برگزاری رویدادها و جلسات همفکری لازم داریم. گاهی برای محل سکونت ارزان قیمت کارکنان استارتاپ ها نیز برنامه ریزی می شود که از نظر مالی به آن ها امکان تمرکز روی ایده شان را بدهد.
تاریخ شکل گیری این موجودات جذاب در دنیا به حدود 50 تا 70 سال قبل برمی گردد. گل سرسبد آن ها دره سیلیکون در جنوب سانفرانسیسکو است و می توان به استیشن اف در فرانسه و مارس در کانادا هم اشاره کرد. در منطقه ما هم رقابت زیادی برای به وجود آوردن چنین فضایی وجود دارد خصوصا بین ترکیه، امارات متحده، عربستان، قطر و عمان. (رتبه بندی اقتصاد نوآورانه در سال 2023 –ttps://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo-pub-2000-2023-en-main-report-global-innovation-index-2023-16th-edition.pdf)
آیا ما هم در ایران از این ها داریم؟ خبر خوشحالی این که بله! در ایران هم (البته با تاخیر فراوان!) از حدود دو دهه پیش پارک های فناوری تاسیس شدند و ناحیه های نوآوری شکل گرفتند. یکی از آن ها ناحیه نوآوری شریف است که محدوده ای است که در عکس می بینید.
این محدوده متعلق به دانشگاه شریف نیست بلکه بخش زیادی از آن را سطح شهر و مناطق مسکونی تشکیل می دهد و صرفا به این نام، نام گذاری شده است.
البته این ها همه سخت افزار یک محیط نوآورانه هستند. روح یک ناحیه نوآوری آدم ها و اتفاقاتش است. در نوشته های آینده بیشتر به اتفاقات جاری در آن می پردازیم.
لطفا برایم بنویسید دوست دارید چه چیزی از ناحیه نوآوری و محیط استارتاپی بدانید؟
اگر ایده ای دارید آیا به خاک حاصلخیز برای پرورش آن توجه کرده بودید یا صرفا روی خود ایده و اعضای تیم متمرکز بودید؟