قالی دستبافت از هنر های دستی بسیار زیبای هنرمندان ایرانی است. این هنر یکی از بهترین و زیبا ترین صنایع دستی ایران است که از صادرات آن به اقتصاد کشور کمک شایانی خواهد شد.
تاریخچه قالی بافی: ای هنر بی مثال مربوط به تاریخ هخامنشان است اما در دوره سلطنت سلجوقیان و ایلخانیان نیز به این هنر ارج می نهادند. توجه به فرش هنر دست به قدری بود که گزنفون این چنین در خصوص فرش دستبافت گفته است:
دربار هخامنشیان فرش هایی داشته که به خاطر پوسیدگی هایشان چند وقت یکبار تعویض می شدند
این هنر نشان دهنده ذوق و استعداد ایرانیان در تولید فرش در رنگ ها و طرح ها و اندازه های متفاوت است؛ این یعنی هنر یعنی استعداد و فرهنگ.
قدیمی ترین فرش در روسیه، دره پازیریک پیدا شد که در گور یک فرمانده بود.
عکس مربوطه
فرش های ایرانی از نوع های متفاوت هستند.
از جمله:
گبه:در قبایل عشایر و قشقایی بافته می شود و به نوعی می توان گفت که همان قالی است اما با تعداد پود ها و ضخامت و پرز ابریشم بیشتر.
گلیم: نام دیگر آن پلاس هم هست که از پشم حیوانات و بیشتر در سیرجان بافته می شود.
جاجیم: از پلاس نازک تر است یعنی شبیه پارچه نازک و بدون پرز هم هست. که در لرستان و بروجرد بافته می شود.
قالی در شهر های مختلف ایران خلق می شود از جمله اصفهان، تبریز، یزد، کرمان و قم.
ابعاد قالی متفاوت از هم هستند برای مثال ۲*۳ ،۲*۳، تابلو، پشتی.
قالی انواع طرح ها را دارد: طرح شکارگاه
در طرح شکارگاه حیواناتی از جمله: خرگوش، آهو، اسب، شکار و شکارچی وجود دارد؛ شکارچی با لباس های سنتی مخصوص. البته نقش شکارگاه به صورت دایره ای شکل زیبایی بی مثالی پدید می آورد.
طرح خشتی: در نقش خشتی ترنج وجود ندارد و بعد از حاشیه ی قالی، قالب های چهار خانه ای که در آن طرح گل و بوته وجود دارد، بافته می شود.
قلاب: از نوک قلاب برای گرفتن چله و گره زدن ابریشم و از قسمت تیز آن برای بریدن یا جدا کردن گره استفاده می شود.
دفه یا دفتین: برای پود دادن به قالی از دو نوع پود استفاده می شود یعنی ضخیم و نازک.
از دفه برای محکم بودن و استحکام تار ها و گره ها استفاده می شود. یعنی دفه را عمودی به سمت ریشه ها می زنیم.
سیخ قالیبافی: از سیخ قالیبافی برای گذر دادن پودها از چله ها استفاده می شود.
دار: اندازه دار بسته به اندازه فرش متغیر است، یعنی با افزایش ابعاد قالی (پشتی، قالیچه، تابلو، پرده) ابعاد دار هم افزایش یا کاهش پیدا می کند.
ابریشم: گره های قالی از جنس های متفاوتی می تواند باشد از جمله پشم، ابریشم و نخ پنبه.
مراحل تولید ابریشم:
یک:
پرورش کرم ابریشم: با پرورش کرم ابریشم در شرایط خاص و تغذیه از برگ توت ابریشم تولید می کنند.
استخراج ابریشم: وقتی که کرم ها پیله ها را به یک دیگر تنیدند زمان جوشاندن ابریشم ها است تا دوام ابریشم افزایش پیدا کند.
سه:رنگرزی؛ در این مرحله زمانی که ابریشم ها شسته شد رنگرزی صورت می گیرد که به دو نوع سنتی و مدرن است.
چهار: نخ ریسی؛ در این مرحله نخ ها را به هم می پیچند و نخ ریسی هم به نوع مدرن و هم سنتی وجود دارد.
نخ: نخ هم بسته به زمینه فرش رنگ متناسب با آن می گیرد. برای اینکه پشت قالی یکدست و یک رنگ باشد.
در پست بعدی مراحل بافت فرش همراه با تصاویر مربوطه توضیح خواهم داد.
سپاس از همراهی شما?