پالستر تاندش (مگنوکت) در صنعت آهن و فولاد یکی از اجزای حیاتی است که در فرآیند ریختهگری نقش بسزایی دارد. این صنعت از مصرف کنندگان اصلی مواد دیرگداز است و تا حدود ۷۰ درصد از محصولات نسوز در این صنایع به کار میرود. در دهه اخیر، صنایع آهن و فولاد به دنبال بهبود فرآیندهای تولید با کیفیت بالا و هزینه کمتر بودهاند. این بهبودات از زوایای مختلفی مانند کاهش هزینههای تمام شده فولاد و تولید فولاد بدون ناخالصیها بهره میبرد.
تاندش ریختهگری نه تنها به عنوان وسیلهای برای انتقال مذاب به قالب ریختهگری پیوسته شناخته میشود، بلکه به عنوان مرحلهی آخر که میتواند خواص مورد نظر را در مذاب ایجاد کند نیز مهم است. اثرات دیرگدازی بر روی کیفیت مذاب بسیار حائز اهمیت است و مقاومت در برابر سربارههای دیرگداز میتواند مشکلات زیادی را حل کند. بنابراین، انتخاب دیرگداز مناسب برای پوشش دهی به تاندش امری بسیار حیاتی است.
پالستر تاندش یا به عبارت دیگر مگنوکت، یکی از ابزارهای بسیار حیاتی در فرآیند تولید فولاد است که با چالشهای خاصی همراه است. این ابزار در سه لایه مختلف استفاده میشود که شامل الیه ایمنی، الیه دائمی و الیه مصرفی یا پالستر میباشد. الیه ایمنی از آجرهای شاموتی تشکیل شده است که هدف از آن حفاظت و حفظ بدنه فوالدی تاندش در دماهای بالا است.
الیه دائمی از جرمهای ریختنی کم سیمان یا آجرهای آلومینایی ساخته شده است که مسئولیت حفاظت از الیه ایمنی را بر عهده دارد. در پایان، الیه مصرفی یا پالستر، که معمولاً از جرم دیرگداز پایه منیزیتی تشکیل شده است، برای جلوگیری از تخریب الیههای دیرگداز تاندش در فرآیند تخلیه مذاب و پس از پایان ریختهگری پیوسته استفاده میشود.
مواد استفاده شده در الیه مصرفی باید حداقل واکنش با سرباره را داشته باشند. اما در عمل، سربارههای مورد استفاده در تاندش دارای ترکیبات مختلفی هستند که ممکن است واکنشپذیری زیادی با مواد الیه مصرفی داشته باشند.
تحقیقات اخیر نشان داده است که با کنترل دقیق ترکیب سرباره، امکان کاهش خوردگی نسوزهای منیزیتی به حداقل ممکن وجود دارد. در این راستا، برای ایجاد خواص عایقی مناسب در پالستر تاندش، روشی مورد استفاده قرار میگیرد که آن را به شکل متخلخلی درست میکند تا از ورود سرباره و واکنش آن با دانههای منیزیت پالستر جلوگیری شود. این عمل میتواند به کاهش دمای مذاب منیزیت و همچنین جلوگیری از انحلال دانههای منیزیت منجر گردد. از این روش برای افزایش عمر مفید و بهبود عملکرد پالستر تاندش استفاده میشود.
در فرآیند تهیه نسوزها، استفاده از بایندرها یک نقش بسیار حیاتی دارد. این بایندرها به سه دسته آلی، غیر آلی و ترکیبی تقسیم میشوند. در جرمهای روکش تاندیش، از بایندرهای فسفاتی، سیلیکاتی و یا ترکیبی از هر دو نوع به میزان قابل توجهی استفاده میشود.
عدم استفاده از بایندر مناسب میتواند منجر به پدیده بلوکه شدن در جرمهای تاندیش شود. این مشکل زمانی رخ میدهد که در بخشهایی از تاندیش، دو الیه کاری و الیه دائمی با یکدیگر تداخل داشته باشند. در نتیجه هنگام بازگشت تاندیش، عوامل سرباره و مذاب باقیمانده در تاندیش به صورت قفل شده در جرم محیط قرار گیرند و از آن خارج نشوند.
حضور اکسیدهای قلیایی در ترکیب بایندرهای مورد استفاده در دماهای بالا ممکن است باعث تشکیل فاز مذاب و واکنش این فاز با الیه دائمی شود. این پدیده میتواند منجر به ذوب دو الیه و بلوکه شدن آنها گردد. تغییر ترکیب الیه دائمی که توسط ذوب دوالیه ایجاد میشود، ضریب انبساطی حرارتی سطح الیه دائمی را افزایش میدهد. اختلاف در میزان سطح و باقیمانده الیه دائمی منجر به پوستهای شدن الیه دائمی و تخریب آن میگردد.