یکی از سبکهایی که از ۱۸۵۰ تاکنون در معماری و در میان مردم محبوب شد، سبک رومی بود. اجرای نمای رومی برای ویلا و ساختمانهای بزرگ اروپایی و آمریکایی از آن دوران شروع شد و تا به امروز ادامه پیدا کرده است. هنوز عدهای از مردم این سبک را برای ساختمان و خانههای خود میپسندند و به سراغ معماران آشنا به سبک رومی میروند. با زومیلا بیشتر با خصوصیات و عناصر سبک رومی آشنا شوید و اجزای این سبک معماری را در نما و دیگر قسمتهای ساختمان خود بشناسید.
ظرافت بالا یکی از اولین اصولی است که معماران این سبک باید به آن پایبند باشند. این ظرافت و دقت باید در تک تک اجزای نما و ساختمان رعایت شود. همانطور که روم باستان کمالگرایی را میپسندید، برای داشتن بنایی با این سبک نیز باید از تک تک جزئیات غافل نشد. ستونها، سرستونها، پایه ستونها، انواع کتیبهها، قرنیزها، قوسها و هلالها، مجسمهها و قابهای پنجره مناطقی هستند که این ظرافت بیشتر به آنها توجه داشته است.
اولین عنصری که در طراحی نما به سبک رومی خواهید دید و شاید چش شما با آن آشنا باشد، وجود ستون در نمای بیرونی و حتی در فضاهای داخلی است. ستونها اشکال متعددی میتوانند داشته باشند. در گذشته این ستونها را از مصالح سنگینی همانند سنگ، آجر و چوب میساختند؛ اما امروزه با پیشرفت مصالح ساختمانی، در کارگاه با قطعات از پیش ساخته شده و وزن کم میتوانید آنها را داشته باشید. این ستونهای نمایشی در اندازهها و اشکال گوناگون ساخته میشوند و نمای بیرونی یک ویلا را کاملاً تغییر میدهند. برای جلوه دادن به نمای ویلا و ایجاد کاخی بزرگ، معمولاً از دو ستون بزرگ و بلند در ورودی بنا و دو سمت در ورودی استفاده میشود که تا بالای بنا کشیده شده است. بعضی از معماران نیز تنها از ستونهای کوچک در قسمتهایی مانند تراس یا نیم ستونهایی در اطراف پنجرهها استفاده میکنند تا ظرافت بیشتری وارد نما کنند.
ستونها اجزای اصلی نمای رومی هستند و استفاده از آنها بسیار مهم است. هر ستون به سه قسمت سرستون، بدنه ستون و پاستون تقسیم میشود. استفاده از ظرافت و نوع احجام به کار رفته در این قسمتها، نوع سبک معماری را هم تغییر میدهد. بسیار اهمیت دارد که برای ستونهای نمای ساختمان چه طرحی را انتخاب میکنید. چرا که سلیقه شما را در طراحی میرساند. در ایران عموماً از سنگهای مرمر برای قسمتهای ستون استفاده میشود. پایه ستون معمولاً سادهتر از سرستون است. ابزارهای جدید سنگتراشی اجرای هر گونه طرحی را روی سنگ ممکن کرده است؛ بنابراین هر طرحی را که دوست دارید برای این قسمت بنا بیاورید. استفاده از سر شیر، نمای گلهای هشت پر و نیلوفر آبی بیشترین استفاده را در سر ستون و پایه ستون دارند. نامهایی مانند کله قوچی و کله گاوی نیز از دیگر عباراتی است که در طرح این قسمت از نمای رومی برای ویلا میشنوید.
اگر به قسمت بالایی نماهای رومی دقت کنید، کتیبه یا حجمی میبینید که همانند یک تاج روی سر بنا قرار داده شده است. این تاج گاهی بسیار ظریف و همانند پیچشهای یک گل طراحی میشود و گاهی تنها یک مثلث ساده است. به این دلیل نام آن را کتیبه میگویند که در روم باستان در این قسمت بنا نوشتههایی به خط رومی گنجانده میشد. در نمای رومی برای ویلا در شمال بسته به نظر کارفرما یا معمار در این قسمت متن یا دعایی نوشته میشود.
به قسمت پایین دیوارها که به کف متصل میشود، عنصری اضافه میکنند که به آن قرنیز میگویند. قرنیز نواری باریک است که سرتاسر ناحیه اتصال دیوار به کف را میپوشاند و به بنا زیبایی میبخشد. در بیشتر نماها خبری از قرنیز نیست اما در نمای رومی برای زیبایی بیشتر قرنیز استفاده میشود.
این مطلب را از دست ندهید: ویژگیهای نمای کلاسیک در ساختمان
یکی دیگر از عناصر طراحی ویلا برای نما، قوسها و هلالهایی است که بالای ورودیها یا پنجرهها استفاده میشوند. این قوس و هلال هر چه در بلای درب ورودی بزرگتر باشد، نما قشنگتر میشود. همچنین به قرینگی بیشتر بنا کمک میکند.
حس یکنواختی را توسط این قوسها از طراحی نما میگیرند.
نمیتوان به کمالگرایی اندیشید اما از مهمترین جزء نما یعنی پنجرهها غافل ماند. در نمای رومی به قاب دور پنجره نیز اهمیت داده میشود. عموماً قابی مربعی یا حصار مانند دور قاب پنجرهها میکشند. استفاده از نیم ستون در دو طرف عمودی پنجرهها و هلال قوسی شکل در بالای پنجره از تکنیکهایی است که برای تزئین قاب استفاده میشود. پایین پنجره را هم عنصری شبیه به طاقچه درمیآورند.
اگر به ساختمانها و بناهای شهر رم یا کشور واتیکان نگاهی بیندازید، همه جا مجسمه خواهید دید. بیشتر ساختمانهای تاریخی کشورهایی مانند ایتالیا، فرانسه، بلژیک، آلمان و در کل کشورهای اروپایی با مجسمههای مختلف در نما تزئین شدهاند. هر چند که استفاده از مجسمه در طراحی نمای رومی برای ویلا و در ایران زیاد رایج نیست اما از زیباییهای سبک کلاسیک است. برای ویلای شمال خود میتوانید از طراحی مجسمه هم استفاده کنید. استفاده از مجسمهها حتی برای فضای باغ و باز جلوی ساختمان نیز مناسب بوده و از نشانههای معماری رومی است.
در نهایت در طراحی نمای رومی برای ویلا از مصالح سنتی همانند سنگهای مرمر، گرانیت و تراورتن استفاده میشود. این نوع طراحی که از بناهای روم باستان الهام گرفته شده در ایران بسیار محبوب شده است. گاهی ز عناصر معماری هخامنشی نیز در این نوع طراحی استفاده میشود. شما این نوع طراحی نمای ساختمان را میپسندید؟ آیا ویلاهای باشکوه با سر ستونها، مجسمههای سنگی و اشکال هلالی شما را مجذوب خود میکند؟ برای ما از ویژگیهای این نوع طراحی که شما را مجذوب خود کرده، در کامنتها بنویسید.
نویسنده :شیما پاژخ