در این مطلب میخواهیم مفاهیم و قوانین کلی ورزش هاکی رو یخ یا به اصطلاح آیس هاکی را بصورت جامع و کامل بیاموزیم تا درک بهتری از این بازی برای پیش بینی روی این رشته ورزشی داشته تا همیشه وینر باشیم.
سطح یخی مناسب بازی: هاکی روی یخ در زمینی یخی سفید رنگ که به آن پیست (Rink) میگویند، بازی میشود. این زمین باید کیفیت لازم در چارچوب قوانین مربوط به آن مسابقات را تأمین کند. سطح یخی باید توسط آب و مواد شیمیایی با کیفیت ثابت در تمام سطح و با سیستم یخزنی مناسب با شرایط دما و چگالی ثابت آماده شود.
برای مسابقات سطح بالا ابعاد توصیه شده برای پیست ۶۰ متر طول و ۲۵ تا ۳۰ متر عرض است. کرنرهای پیست باید یک کمان دایرهای شکل با شعاع ۷ تا ۸/۵ متر باشد. پیست باید در یک فضای محصور شده توسط دیوارکها قرار داده شده باشد. زمین به سه قسمت مساوی با دو خط آبی رنگ و دو قسمت مساوی با یک خط قرمز رنگ تقسیم میشود.
منطقه شروع (Face-off Spot) زمین دارای چهار منطقه شروع (دو عدد در زمین هر تیم) و یک منطقه شروع در وسط زمین است. داور در این مرحله توپ را بین دو بازیکن میاندازد.
نیمکت بازیکنها: علیرغم اینکه نیمکت بازیکنان جزیی از سطح یخ نیست اما جزیی از پیست مسابقه به حساب میآید و شامل تمام قوانین میشود و فقط افرادی که لباس مسابقه را به تن داشته و حداکثر ۸ تن از کادر تیم میتوانند در آن مکان حضور داشته باشند.
جعبه جریمه ( Penalty Box) یک جعبه جریمه برای هر تیم که در یکی از طرفین نیمکت امتیاز نگهدار قرار میگیرد، تعبیه شده است. جعبه مربوط به هر تیم باید دارای شرایط یکسان باشد.
اجسام روی یخ: سطح یخی فقط مختص بازیکن و مسئولین روی یخ است. وجود هرگونه شی بر روی یخ که مستقیماً به تجهیزات و توپ بازی ارتباط نداشته باشد، اکیداً ممنوع است.
شیشه محافظ: ورقههایی از جنس پلکسیگلس یا سایر مواد آکریلیک دیگر که ۱۲ تا ۱۵ میلیمتر ضخامت دارند و با دوام بالا و از دو طرف شفاف هستند باید بالای دیوارکها نصب شده باشد.
پدهای بازو: بازیکن باید یک محافظ پوشش بیرونی نرم از لاستیک اسفنجی یا مواد مشابه با ضخامت حداقل ۱/۲۷ سانتیمتر داشته باشد.
محافظ صورت و دهان: سه نوع مجاز محافظ که میتواند به کلاه ایمنی بازیکنها وصل شود: کیج، ویزور و ویزور کامل. ویزور به کلاه ایمنی متصل شده و باید تا حدی که چشم و بینی را به طور کامل پوشش دهد، امتداد پیدا کند.
دستکش: بازیکن باید دستکشی داشته باشد که دست و بازوها را به شکل مناسب پوشش دهد.
کلاه ایمنی: قبل از شروع بازی و بعد از آن باید کلاه ایمنی حتماً بر روی سر باشد.
بیشتر بخوانید: قوانین بازی بیسبال
بیشتر بخوانید: قوانین بازی گلف
گروه سنی: مربوط به شرایط سنی یک بازیکن در یک فصل بازی است.
نیمه مهاجم / نیمه مدافع: تقسیم زمینبازی به دو نیمه کاملاً مساوی که به کمک یک خط قرمز رنگ در وسط جدا شدهاند. تیمی که به تور دروازه خود نزدیکتر باشد مدافع و تیمی که از دروازه خودی دورتر باشد تیم مهاجم نامیده میشود.
خطای آیسینگ (Icing) زمانی رخ میدهد که بازیکن توپ را خودش حمل نکند و آن را به جلو پرتاب کند یا به یکسوم زمین خودی بفرستد. این خطا از کسلکننده شدن بازی جلوگیری میکند.
خطای آفساید: بازیکن مجاز نیست زودتر از توپ یا بازیکن حریف از خط یکسوم تیم حریف عبور کند.
بازی شامل سه تایم بیست دقیقهای به همراه وقت اضافه و ضربات پنالتی (در صورت لزوم) است.
هر تیم شامل ۶ بازیکن است که معمولاً سه فوروارد، دو مدافع و یک دروازهبان دارد. تعداد کل بازیکنها با احتساب افرادی که بر روی نیمکت ذخیره نشستند ۲۰ نفر است.
بازی دارای حداقل سه داور است.
اگر بازیکنی مرتکب خطا شود، بر حسب شدت خطا به مدت ۲ دقیقه، ۵ دقیقه و بعضاً ۱۰ دقیقه از زمین بازی اخراج میشود و این یک موقعیت منفعتآمیز برای تیم دیگر است که به آن اصطلاحاً «پاور پلی» (Power Play) میگویند. در بازههای جریمه دو دقیقهای، اگر تیمی که در موقعیت منفعت از این جریمه است، گلی به ثمر برساند، بازه جریمه زودتر به پایان میرسد؛ اما این قانون شامل جریمههای ۵ و ۱۰ دقیقهای نمیشود.
هر دو تیم رقابت میکنند تا بیشتر گل بزنند. تیمی که امتیازی بیشتری به دست آورد برنده بازی است.
برای به ثمر رساندن یک گل، تیم مهاجم باید توپ را از خط دروازه حریف عبور دهد.
در زمان آغاز هر تایم تیمها جای خود را عوض میکنند.
سطح بازی بین هر تایم مجدداً بازسازی شود.
زمان استراحت ۱۵ دقیقه است.
وقت اضافه بعد از ۶۰ دقیقه قانونی میتواند ۵، ۱۰ یا ۲۰ دقیقه باشد و قانون گل طلایی در آن حاکم است. یعنی تیمی که اولین گل را در این تایم به ثمر برساند برنده بازی است. در صورت تساوی بازی وارد ضربات پنالتی با تعداد مشخص شوت میشود. معمولاً تعداد این شوتها ۳ عدد است.
زمان از ۲۰، ۱۰ یا ۵ آغاز شده و به صفر میرسد و زمان نگهدار باید در زمان توقف بازی زمان را نگه دارد.
هر تیم مجاز است که یک تایم اوت در کل زمان قانونی بازی درخواست دهد.
در تعداد تعویضها محدودیتی وجود ندارد و هر بازیکن میتواند مکرراً وارد زمین بازی و از آن خارج شود.
فدراسیون جهانی هاکی روی یخ (آیس هاکی ) IIHF نامیده میشود که مخفف عبارت International Ice Hockey Federation است و هر دوره نشریه شامل قوانین آن را منتشر میکند. آخرین نسخه قوانین بازی هاکی روی یخ در سال ۲۰۱۸ منتشر شده و تا سال ۲۰۲۲ اعتبار دارد.