ویرگول
ورودثبت نام
زینب رمضانی
زینب رمضانییادداشت‌های من درباره‌ی زندگی، کتاب‌ها و فیلم‌ها
زینب رمضانی
زینب رمضانی
خواندن ۳ دقیقه·۲ سال پیش

مطالعه مؤثر با روش اکتیو ریکال (Active Recall): چگونه درس بخوانیم که فراموش نکنیم؟

چرا روش اکتیو ریکال بهترین روش مطالعه است؟

اگر برای امتحانات و کنکور درس می‌خوانید اما مطالب را به سرعت فراموش می‌کنید، احتمالا مشکل از روش مطالعه شماست. بسیاری از افراد برای یادگیری، بارها و بارها مطالب را می‌خوانند یا از روش‌های غیرفعالی مانند هایلایت کردن و خلاصه‌نویسی‌های پیچیده استفاده می‌کنند. اما این روش‌ها بازدهی پایینی دارند و باعث می‌شوند زمان زیادی را تلف کنید.

روش اکتیو ریکال (Active Recall) یا یادآوری فعال، یکی از موثرترین و علمی‌ترین تکنیک‌های مطالعه است که به شما کمک می‌کند در زمان کمتر، یادگیری عمیق‌تری داشته باشید و اطلاعات را به مدت طولانی‌تری در حافظه خود نگه دارید. در این مقاله، این روش را به زبان ساده توضیح می‌دهیم و یاد می‌گیرید چگونه از آن برای موفقیت در امتحانات استفاده کنید.

روش اکتیو ریکال چیست؟

اکتیو ریکال (Active Recall) به معنای فراخوانی فعال اطلاعات از حافظه است. برخلاف روش‌های سنتی که در آن‌ها چندین بار مطالب را می‌خوانید، در این روش شما بعد از مطالعه، چشم‌هایتان را می‌بندید و تلاش می‌کنید بدون نگاه کردن به منبع، اطلاعات را به خاطر بیاورید و بازگو کنید.

به طور خلاصه:

  • ابتدا مطلب را به‌دقت مطالعه کنید.
  • پس از مطالعه، کتاب را ببندید و سعی کنید مطالب را از حافظه‌تان بازگو کنید.
  • جاهایی که فراموش کرده‌اید را شناسایی کرده و دوباره مطالعه کنید.
  • این فرایند را چندین بار با فاصله‌های زمانی مشخص تکرار کنید.

این کار باعث می‌شود ذهن شما به‌جای ذخیره‌سازی موقتی اطلاعات، آن‌ها را در حافظه بلندمدت ثبت کند.

چرا روش اکتیو ریکال از روش‌های مرسوم بهتر است؟

بسیاری از دانش‌آموزان و دانشجویان از روش‌های غیرفعال مطالعه مانند چندین‌بار خواندن، هایلایت کردن و خلاصه‌نویسی غیرضروری استفاده می‌کنند. این روش‌ها احساس آشنایی ایجاد می‌کنند، اما باعث فراموشی سریع اطلاعات می‌شوند.

مثال:

فرض کنید قرار است یک سخنرانی ارائه دهید. اگر فقط چندین‌بار متن سخنرانی را بخوانید، آیا در زمان ارائه قادر خواهید بود آن را به‌خوبی بیان کنید؟ قطعا نه. اما اگر بدون متن، تلاش کنید سخنرانی را تکرار کنید، خیلی بهتر آن را یاد می‌گیرید.

روش اکتیو ریکال دقیقا همین کار را برای مطالعه انجام می‌دهد و باعث می‌شود:

  • حافظه شما تقویت شود و مطالب را در ذهن نگه دارید.
  • زمان کمتری برای مرور نیاز داشته باشید.
  • مطالب را با درک عمیق یاد بگیرید، نه فقط حفظ کنید.
  • ضعف‌های خود را شناسایی کنید و آن‌ها را هدفمند برطرف کنید.

چگونه از روش اکتیو ریکال برای مطالعه استفاده کنیم؟

برای اجرای این روش، دو مرحله کلیدی وجود دارد:

۱. حین مطالعه: مطالعه فعال و پرسش از خود

هنگام خواندن کتاب یا تماشای ویدئوی آموزشی، هر چند دقیقه یک‌بار:

چشم‌هایتان را ببندید و مطالبی که یاد گرفته‌اید را بازگو کنید.

از خود بپرسید:

  • نکات مهم این بخش چه بود؟
  • چه چیز جدیدی یاد گرفتم؟
  • این مطالب چگونه با بخش‌های قبلی مرتبط هستند؟
  • پاسخ‌ها را با صدای بلند بگویید یا روی برگه بنویسید.

این کار باعث می‌شود مغز شما درگیر شود و اطلاعات را عمیق‌تر پردازش کند.

۲. پس از پایان مطالعه: مرور با یادآوری فعال

  • ۳۰ تا ۶۰دقیقه بعد از مطالعه، بدون نگاه کردن به کتاب، سعی کنید مطالب را از حافظه بازگو کنید.
  • اگر بخشی را به یاد نیاوردید، بلافاصله به منبع مراجعه کنید و آن را دوباره بخوانید.
  • نکاتی را که به سختی به یاد می‌آورید، علامت بزنید و در مرورهای بعدی بیشتر روی آن‌ها تمرکز کنید.

💡 نکته: تست زدن یا پاسخ دادن به سوالات آخر فصل نیز نوعی اکتیو ریکال است و می‌تواند به تقویت یادگیری کمک کند.

مزایای استفاده از روش اکتیو ریکال

  • افزایش ماندگاری اطلاعات در حافظه بلندمدت
  • کاهش زمان مرور و مطالعه مجدد
  • شناخت سریع نقاط ضعف و تمرکز روی آن‌ها
  • افزایش تمرکز و درک عمیق مطالب
  • آمادگی بهتر برای امتحانات و آزمون‌های مهم مانند کنکور

جمع‌بندی

اگر زمان کمی برای مطالعه دارید یا با وجود ساعت‌ها درس خواندن، مطالب را به سرعت فراموش می‌کنید، روش اکتیو ریکال (Active Recall) بهترین راهکار برای شماست. این روش، شما را از مطالعه منفعل خارج کرده و کمک می‌کند تا اطلاعات را واقعاً یاد بگیرید، نه فقط حفظ کنید.

یادتان باشد مغز شما زمانی اطلاعات را بهتر ذخیره می‌کند که مجبور شود آن‌ها را بازیابی کند. بنابراین، به‌جای خواندن‌های بیهوده و چندباره، سعی کنید مطالب را از حافظه بازگو کنید و با این روش، مطالعه هوشمندانه ‌تری داشته باشید.

کنکورامتحان نهاییدرس خوندنمطالعه
۱۳
۲
زینب رمضانی
زینب رمضانی
یادداشت‌های من درباره‌ی زندگی، کتاب‌ها و فیلم‌ها
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید