AGIها تهدیدی برای بشریت یا فرصتی شگفت‌انگیز؟

سال‌هاست که انسان‌ها در نقاط مختلف این کره‌ی خاکی رویای خلق هوشی مصنوعی را در سر می پرورانند. اما اولین‌بار در اواخر دهه 1950 بود که گام‌های اولیه برای این منظور به‌طورجدی برداشته شد. زمانی که دوازده دانشمند در کارگاه آموزشی دو‌ماهه کالج دارتموث، گرد هم جمع شدند تا ماشینی بسازند که بتواند از زبان استفاده کند. این کارگاه به‌عنوان آغاز رسمی تاریخ هوش مصنوعی شناخته می‌شود.

پیشرفت‌های زیادی در این زمینه صورت گرفت تا جایی که امروز متخصصان، هوش مصنوعی را بر اساس ظرفیت تقلید از خصوصیات انسانی در دسته‌های مختلف زیر طبقه بندی میکنند:

· هوش باریک مصنوعی (ANI) – قابلیت‌های محدودی از توانایی‌های انسان‌

· هوش عمومی مصنوعی (AGI) - همتراز با توانایی‌های انسان‌

· ابر هوش مصنوعی (ASI) - توانمندتر از یک انسان

در مقاله‌های گذشته به معرفی هوش مصنوعی باریک پرداختیم. در این مقاله قصد داریم شما را با AGI ها که هوش عمومی مصنوعی یا هوش قوی نیز شناخته می‌شوند آشنا کنیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

هوش عمومی مصنوعی (AGI)چیست؟

در حال حاضر تعاریف مختلفی برای AGI وجود دارد زیرا متخصصان حوزه‌های مختلف، هوش انسان را از دیدگاه‌های متفاوتی تعریف می‌کنند. محققان علوم کامپیوتر اغلب هوش انسان را بر اساس توانایی دستیابی به اهداف تعریف می‌کنند. درحالیکه روان‌شناسان تعریف دیگری از هوش دارند و اغلب هوش عمومی را بر حسب سازگاری یا بقا تعریف می‌کنند. اما به‌طورکلی AGI یک شکل تئوری از هوش مصنوعی است که برای توصیف ذهنیت خاصی از توسعه هوش مصنوعی به کار می‌رود. درواقع هوش عمومی مصنوعی، به ماشینی گفته می‌شود که می‌تواند هوش انسان و قابلیت‌‌های تفکر، درک و یادگیری انسان‌ها را تقلید ‌کند به‌طوری‌که قادر باشد مانند انسان‌ها به‌تنهایی مشکلات را حل کند و برای آینده برنامه‌ریزی کند.

هدف اصلی هوش مصنوعی قوی ساخت ماشین‌های هوشمندی است که از انسان‌ها قابل تمایز نباشد. برای این کار ماشین باید درست مانند یک کودک به‌تدریج از طریق ورودی و تجربیات جدید یاد بگیرد و توانایی‌های خود را در طول زمان ارتقا دهد. برای تحقق این رؤیا محققان زیادی در هر دو بخش دانشگاهی و خصوصی تا به امروز سرمایه‌گذاری‌های زیادی کردند اما هنوز این نوع هوش تنها به‌عنوان یک مفهوم نظری مطرح می‌شود.

برخی دانشمندان حوزهٔ علوم شناخت و هوش مصنوعی نظیر ماروین مینسکی نسبت به پیشرفت‌های هوش مصنوعی در سال‌های آتی بسیار خوش‌بین هستند. اما دانشمندان دیگری بر این باورند که هوش مصنوعی قوی نمی‌تواند تحقق یابند. در هرصورت تا زمانی که معیارهای موفقیت در زمینه هوش و درک به‌صراحت تعریف نشوند، باور هریک از آن‌ها می‌تواند صحیح باشد.

هوش عمومی مصنوعی چه کاری می‌تواند انجام دهد؟

در علوم کامپیوتر AGI یک سیستم هوشمند با دانشی کامل و قابلیت‌های محاسبات شناختی تعریف می‌شود. همان‌طور که اشاره کردیم در حال حاضر، ردپای هوش مصنوعی قوی را تنها در فیلم‌های علمی و تخیلی به صورت ربات‌های مختلف با عملکردی مشابه انسان می‌توانید ببینید. باتوجه‌به توانایی آن‌ها در پردازش مجموعه‌ای عظیم داده با سرعتی باورنکردنی، ظرفیت‌های فکری AGIها از ظرفیت انسانی فراتر خواهد رفت.

یک AGI واقعی باید توانایی اجرای وظایف در سطح انسانی را داشته باشد اما تاکنون هیچ هوش مصنوعی نتوانسته است به این سطح از موفقیت دست یابد تا بتوان آن به‌عنوان هوش انسانی یا عمومی طبقه‌بندی کرد.

چه قابلیت‌هایی AI را به AGI تبدیل می‌کند؟

خلاقیت: یک سیستم AGI از نظر تئوری قادر به خواندن و درک کدهای تولید شده توسط انسان و بهبود آن‌ها است. به اعتقاد برخی از مفسران زمانیکه هوش مصنوعی تا سطح ما انسان‌ها پیشرفت کند، قادر است به‌سرعت خود را ارتقا دهد و به سطوحی بسیار فراتر از هوش انسانی دست یابد. اما برای انجام این کار، سیستم‌های هوش مصنوعی باید بتوانند کدهای خود را بازنویسی کنند. تغییر کدها هم نیازمند درک کامل آن‌ها و شناسایی روشی برای بهبود کدهاست. ماشین‌های موجود در دنیای امروز توانایی کشیدن تصاویر و آهنگ‌سازی را دارند، اما برای رسیدن به چنین سطحی از خلاقیت پیشرفت‌های زیادی هنوز نیاز است.

ادراک حسی. AGI می‌بایست در تشخیص رنگ که نوعی ادراک ذهنی است بسیار کارآمد باشد و عمق و اشیای سه‌بعدی را در تصاویر ثابت درک کند. تا به امروز بینایی ماشین پیشرفت‌های زیادی در این زمینه داشته است اما هنوز تا رسیدن به قابلیت‌های ادراکی فاصله زیادی داریم. سیستم‌هایی که از طریق یادگیری عمیق آموزش داده شده‌اند، هنوز تشخیص رنگ ضعیفی دارند: برای مثال خودروهای بدون سرنشین با قرار دادن تکه‌های کوچک نوار سیاه یا برچسب‌ بر روی تابلوی توقف فریب می‌خورند. به ‌علاوه سیستم‌های کامپیوتری کنونی قادر به استخراج عمق و اطلاعات سه‌بعدی از تصاویر استاتیک نیستند.

مهارت‌های حرکتی: هر انسانی به‌راحتی می‌تواند تعدادی کلید را از جیب خود بیرون بیاورد و کمتر کسی انجام این کار را به یک ربات واگذار می‌کند. اما دانشمندان به دنبال پیاده‌سازی قابلیتی برای ربات‌ها و دست‌های انسان‌نما هستند تا این کار را انجام دهند. به‌تازگی از یک ربات دست رونمایی شد که قادر بود با استفاده از یادگیری تقویتی مکعب روبیک را مرتب کند.

درک زبان طبیعی (NLU): ما انسان‌ها مهارت‌ و دانش‌ خود را از طریق کتاب‌ها، مقاله‌ها، پست‌های وبلاگ، و ویدیو‌‌های آموزشی ضبط کرده و انتقال می‌دهیم. هوش مصنوعی باید بتواند این منابع اطلاعاتی را کامل درک کند و به‌خوبی استفاده کند. خیلی از نویسنده‌ها با فرض اینکه خواننده از سطحی از دانش عمومی برخوردار است می‌نویسند و مقدار زیادی از اطلاعات ناگفته باقی می‌ماند . اگر هوش مصنوعی فاقد این دانش باشد، نمی‌تواند در دنیای واقعی کار کند.

جهت‌یابی: درحال حاضر GPS با فراهم‌کردن قابلیت‌هایی مانند مکان‌یابی و نقشه‌برداری هم‌زمان (SLAM) پیشرفت خوبی در این زمینه داشته است. اما هنوز سال‌ها کار برای پیاده‌سازی سیستم‌هایی قابل‌اعتماد نیاز است تا AGIها بدون نیاز به کمک‌های انسان‌ها بتوانند در فضای فیزیکی حرکت کنند.

مشارکت اجتماعی و عاطفی: برای اینکه ربات‌ها و هوش مصنوعی در دنیای ما به طور موفق حضور داشته باشند انسان‌ها نباید از آن‌ها بترسند و مایل باشند با آنها تعامل داشته باشند. به همین دلیل ربات باید بتوانند انسان‌ها را درک کند و حالات چهره یا تغییرات در لحن را که نمایانگر احساسات نهفته انسان‌هاست تفسیر کنند. در حال حاضر برنامه‌های کاربردی محدودی در این زمینه وجود دارند، مانند سیستم‌هایی که در مراکز تماس مستقر هستند و می‌توانند مشتریان عصبانی یا نگران را تشخیص دهند و برای کمک فوری به صف مناسب هدایت کنند. اما باتوجه‌به مشکلاتی که حتی خود انسان‌ها در تفسیر صحیح احساسات دارند، به نظر می‌رسد پیاده‌سازی هوش مصنوعی که قادر به همدلی باشد بسیار دور از دسترس باشد.

حل مسئله: یک ربات باید بتواند مشکلات را شناسایی و سپس به آنها رسیدگی کند. برای مثال یک ربات خانگی باید تشخیص دهد که یک لامپ خراب است و تصمیم بگیرد لامپ را تعویض کند و یا باید به تعمیرکار اطلاع دهد. برای انجام این وظایف، ربات باید از عقل سلیمی برخوردار باشد و یا قادر به انجام شبیه‌سازی‌هایی برای تعیین احتمالات باشد. امروزه، هیچ سیستم شناخته شده‌ای با چنین قابلیت‌هایی وجود فیزیکی ندارد.

آیا AGIها باعث نابودی نسل بشر خواهند شد؟

همان‌طور که در این مقاله شرح دادیم ظهور AGI‌ها نیازمند پیاده‌سازی توانایی‌های زیادی در ماشین‌هاست به همین دلیل بسیاری از کارشناسان تردید دارند که تحقق آن‌ها روزی ممکن شود. بااین‌حال، برخی از کارشناسان هوش مصنوعی پیش‌بینی می‌کنند هوش مصنوعی به طور مداوم توسعه می‌یابد و انتظار دارند تا سال 2029 کامپیوترها به هوش انسانی دست یابند.

استیون هاوکینگ، فیزیک‌دان، کیهان‌شناس و نویسنده انگلیسی در سال 2014 در مصاحبه‌ای در مورد پیشرفت هوش مصنوعی هشدار داد: «توسعه هوش مصنوعی کامل می‌تواند به معنای پایان نسل بشر باشد چراکه می‌تواند خود را با سرعت زیادی بازطراحی کند. اما ما انسان‌ها محدود به تکامل بیولوژیکی آهسته هستیم بنابراین، نمی‌توانیم رقابت کنیم و جایگزین خواهیم شد.»

نظر شما در مورد آینده AGIها چیست؟ آیا شما هم درمورد پیشرفت‌های صورت گرفته در حوزه‌ی هوش مصنوعی نگران هستید؟ شما می‌توانید نظرات خود را بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.

با آیفا آشنا شوید!
با توجه به نقش مهم سرویس‌های هوش مصنوعی در ابعاد مختلف زندگی امروز، مجموعه فناپ به‌عنوان یکی از اعضای برتر سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور و برخوردار از گواهینامه رتبه یک سازمان برنامه و بودجه کشور برای اجرا و مشاوره پروژه‌ها و طرح‌های انفورماتیک در زمینه‌های مختلف، بر اساس مسئولیت خود در زمینه حمایت و توسعه طرح‌های نوآورانه انفورماتیک در کشور، اقدام به توسعه سامانه‌های کاربردی به‌روز تحت برند «آیفا» نموده است که قابلیت هوشمندسازی فرآیندهای کسب‌وکارها و سازمان‌ها را دارد. سرویس‌های برچسب‌گذاری داده، پردازش تصویر و نویسه‌خوان (OCR)، پردازش زبان طبیعی، و کشف تقلب از جمله سرویس‌های موجود در شرکت فناپ هستند که در طراحی آن‌ها از به‌روزترین الگوریتم‌های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی استفاده شده است و ساختار آن‌ها به گونه‌ای است که از انعطاف لازم برای اضافه شدن به سایر سیستم‌های نظارتی، مدیریتی، خدماتی و CRM برخوردار هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به وبسایت مرکز مطالعات و تحقیقات فناپ و همین‌طور صفحه مربوط به گروه هوش مصنوعی آیفا مراجعه کنید.
دانلود کاتالوگ سرویس‌های هوش مصنوعی آیفا