تخصیص دارایی و تنوع‌بخشی به سبد رمزارزها

مقدمه

هم‌زمان با رشد بازار رمزارزها و توجه بخش گسترده‌تری از جامعه به موضوع سرمایه‌گذاری در دارایی‌های دیجیتالی مبتنی بر رمزارز، سوالات زیادی در خصوص چگونگی برقراری تعادل در سرمایه‌ها و میزان اختصاص سرمایه به ارزهای دیجیتال مطرح می‌شود. موضوع کلیدی در سرمایه‌گذاری که به هیچ وجه نباید از آن غافل شد، ریسک سرمایه‌گذاری است که تقریبا در خصوص سرمایه‌گذاری در تمامی انواع دارایی‌ها وجود دارد و سرمایه‌گذار بدون توجه به آن نمی‌تواند تصویر روشنی از زمین بازی سرمایه‌گذاری داشته باشد.

هیچ سرمایه‌گذاری قادر به حذف ریسک نیست، اما می‌تواند آن را به گونه‌ای تنظیم کند که با اهداف سرمایه‌گذاری خود هماهنگ شود. تخصیص دارایی[1] و تنوع‌بخشی به دارایی[2] مفاهیمی هستند که نقش کلیدی در تعیین پارامترهای ریسک دارند. این مقاله، سعی دارد نمایی کلی از چیستی مفاهیم تخصیص و تنوع‌بخشی به دارایی و نحوه ارتباط آن‌ها با استراتژی‌های نوین مدیریت پول ارائه دهد.

تخصیص دارایی و تنوع‌بخشی به دارایی

اصطلاحات تخصیص دارایی و تنوع‌بخشی به دارایی اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند. این در حالی است که این دو اصطلاح، به جنبه‌هایی از مدیریت ریسک اشاره می‌کنند که کمی با یکدیگر متفاوت است.

تخصیص دارایی برای توصیف یک استراتژی مدیریت پول استفاده می‌شود که چگونگی توزیع سرمایه بین انواع دارایی‌های موجود در یک سبد سرمایه‌گذاری را مشخص می‌کند. این در حالی است که تنوع‌بخشی، ناظر به تخصیص سرمایه در هر کلاس یا نوع از دارایی است.

هدف اصلی این استراتژی‌ها به حداکثر رساندن بازده مورد انتظار از یک سبد سرمایه‌گذاری، در عین به حداقل رساندن ریسک احتمالی است. به طور معمول، این امر شامل تعیین افق زمانی سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذار، میزان تحمل ریسک و گاهی اوقات، در نظر گرفتن شرایط اقتصادی گسترده‌تر است.

آنچه این دو استراتژی را در ترکیب قدرتمند می‌کند این است که ریسک نه تنها بین انواع مختلف دارایی، بلکه داخل هر بخش از دارایی نیز توزیع می‌شود.

به بیان ساده، ایده اصلی پشت استراتژی‌های تخصیص و تنوع‌بخشی به دارایی در این خلاصه می‌شود که همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد قرار ندهید! ترکیب کلاس‌های مختلف دارایی و استفاده از گزینه‌هایی که با یکدیگر همبستگی ندارند، موثرترین راه برای ایجاد یک سبد متوازن است.

نظریه پورتفوی مدرن

نظریه پورتفوی مدرن (MPT)[3] چارچوبی است که این اصول را با استفاده از یک مدل ریاضی بیان می‌کند. این نظریه برای اولین بار در مقاله‌ای در سال 1952 منتشر شد[4].

به طور کلی، انواع مختلف دارایی‌ها به طور متفاوتی رشد یا ریزش می‌کنند و هر شرایطی در بازار که باعث می‌شود یک کلاس از دارایی‌ها عملکرد خوبی داشته باشند، ممکن است باعث شود که کلاسی دیگر از دارایی‌ها عملکرد ضعیفی داشته باشد. بنابراین، فرض اصلی بر این است که اگر یک نوع دارایی ضعیف عمل کند، زیان ایجاد شده را می‌توان توسط دارایی دیگری که عملکرد خوبی داشته، متعادل نمود.

نظریه MPT بر این مبنا ارائه شده است که با ترکیب دارایی‌ها از انواع نامرتبط[5]، می توان نوسانات پرتفوی را کاهش داد. بدین ترتیب سطح عملکرد تعدیل شده پورتفوی بر اساس میزان ریسک ثابت، افزایش می‌یابد. همچنین، این نظریه فرض می‌کند که اگر دو پرتفوی بازدهی یکسانی داشته باشد، هر سرمایه‌گذار عاقلی (!) پرتفوی را با ریسک کمتر را ترجیح می‌دهد.

انواع دارایی‌ها و استراتژی‌های تخصیص منابع

به طور کلی، دارایی‌ها را می‌توان در 2 دسته کلی زیر در نظر گرفت:

• دارایی های سنتی نظیر سهام، اوراق قرضه و پول نقد.
• دارایی های جایگزین مانند املاک، کالاها، مشتقات، محصولات بیمه، سهام خصوصی و البته دارایی‌های دیجیتال.

به طور کلی، دو نوع روش کلی تخصیص دارایی وجود دارد که هر دو از مبانی ارائه شده در MPT استفاده می‌کنند: تخصیص دارایی استراتژیک و تخصیص دارایی تاکتیکی.

تخصیص دارایی استراتژیک به عنوان یک رویکرد سنتی، بیشتر برای سبک سرمایه‌گذاری غیرفعال مناسب است. پرتفوی‌های مبتنی بر این استراتژی، تنها در صورتی دوباره وارد فاز متوازن‌سازی می‌شوند که پروفایل ریسک مد نظر سرمایه‌گذار یا چشم‌انداز سرمایه‌گذار تغییر کند.

تخصیص دارایی تاکتیکی برای سبک‌های سرمایه‌گذاری فعال‌تر مناسب است. این روش به سرمایه‌گذار اجازه می‌دهد تا سبد خود را روی دارایی‌هایی متمرکز کند که عملکرد بهتری نسبت به بازار دارند. در این راستا، فرض می‌شود که اگر بخشی از بازار نسبت به کلیت بازار عملکرد بهتری دارد، این بخش از بازار برای مدت طولانی به عملکرد بهتر خود ادامه می‌دهد. بر همین اساس، می‌توان بسته به عملکرد بخش مورد نظر، نحوه تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری را تغییر داد.

تخصیص دارایی و اعمال تنوع‌بخشی به یک سبد

در این بخش، اعمال این اصول را در یک پورتفوی فرضی در نظر می‌گیریم. یک استراتژی تخصیص دارایی ممکن است تعیین کند که پرتفوی باید تخصیص‌های سرمایه زیر را بین انواع مختلف دارایی داشته باشد:

• 40درصد سهام
• 30درصد اوراق قرضه
• 20درصد رمزارز
• 10درصد پول نقد

تنوع‌بخشی به دارایی در دارایی‌های رمزارزی (که بر اساس مثال فوق 20درصد کل دارایی‌ها را به خود تخصیص داده است)، می‌تواند به تخصیص دارایی زیر منجر شود:

• 70درصد بیت‌کوین
• 15درصد رمزارز با ارزش بازار بالا
• 10درصد رمزارز با ارزش بازار متوسط
• 5درصد رمزارز با ارزش بازار پایین

پس از تخصیص دارایی‌ها، عملکرد پورتفوی به طور منظم نظارت و بررسی می‌شود. اگر با توجه به تغییر قیمت‌ها، سهم سرمایه‌گذاری در انواع دارایی‌ها و همچنین تنوع هر نوع دارایی تغییر کند، زمان متوازن‌سازی مجدد پورتفوی فرا رسیده است و این به معنای خرید و فروش دارایی‌ها برای تنظیم سبد به نسبت‌های مورد نظر است. تحقق تعادل مجدد به مفهوم فروش المان‌های با عملکرد برتر و خرید المان‌های با عملکرد ضعیف‌تر است. البته انتخاب دارایی‌های ارزشمند، کاملاً به استراتژی و اهداف سرمایه‌گذاری فردی نیز وابسته است.

رمزارزها جزو پرخطرترین کلاس‌های دارایی هستند و بر این اساس، ممکن است این سبد در میان سبدهای با ریسک بسیار بالا در نظر گرفته شود، زیرا بخش قابل توجهی از سرمایه به رمزارز اختصاص داده شده است. یک سرمایه‌گذار ریسک‌گریزتر ممکن است بخواهد مقدار بیشتری از پرتفوی را به مثلاً اوراق قرضه اختصاص دهد - یک طبقه دارایی با ریسک بسیار کمتر.

تنوع‌بخشی به یک پورتفوی رمزارزی

در حالی که باید اصول و مبانی تنوع‌بخشی به به سبد دارایی‌های ارز دیجیتال نیز اعمال نمود، اما باید به این نکته نیز توجه داشت که بازار ارزهای دیجیتال به شدت به تغییرات قیمت «بیت‌کوین» وابسته است. این امر تنوع به دارایی‌های مبتنی بر رمزارز را به یک کار تقریباً غیرممکن تبدیل می‌کند! به بیان دیگر: چگونه می‌توان از سبدی از دارایی‌های بسیار همبسته، سبدی از دارایی‌های ناهمبسته ایجاد کرد؟

البته، گاهی اوقات ممکن است آلت‌کوین‌های خاص همبستگی کمتری با بیت‌کوین نشان دهند و معامله‌گران بتوانند از آن بهره ببرند. با این حال، این رفتار معمولاً به میزانی دوام نمی‌آورد که بتوان استراتژی‌های مشابه در بازارهای سنتی را در این بازار نیز اجرا نمود. با این حال می توان فرض کرد که با بلوغ بازار، اعمال یک رویکرد سیستماتیک‌تر برای تنوع در سبد دارایی‌های ارزهای دیجیتال امکان‌پذیر شود. بازار رمزارز بدون شک تا رسیدن به آن زمان راه درازی در پیش دارد.

سخن آخر

تخصیص دارایی و تنوع‌بخشی به آن، مفاهیم اساسی مدیریت ریسک هستند که به عنوان زیربنای استراتژی‌های نوین مدیریت پورتفوی (نظیر MPT) مورد استفاده قرار می‌گیرند. هدف اصلی از اعمال این استراتژی‌های تخصیص و تنوع‌بخشی به دارایی، به حداکثر رساندن بازده مورد انتظار و در عین حال به حداقل رساندن ریسک است.

در این میان، گرچه استفاده از راهکارهای تخصیص منابع و تنوع‌بخشی به پورتفوی ثمربخش هستند، ولی باید توجه داشت که ممکن است برخی از استراتژی‌های تخصیص دارایی برای سرمایه‌گذاران و پرتفوهای خاص مناسب نباشند.

یکی از مشکلات بالقوه در طراحی سبد سرمایه‌گذاری، دشواری تخمین میزان تحمل ریسک سرمایه‌گذار است. معمولاً هنگامی که نتایج پس از یک دوره مشخص می‌شوند، سرمایه گذار ممکن است متوجه شود که می‌خواهد ریسک کمتر (یا حتی بیشتر) را تحمل کند.

تمایلات و تعصبات ذهنی سرمایه‌گذار، از دیگر عواملی است که ممکن است به تضعیف اثربخشی پرتفوی منجر شود.

از آنجایی که بازار رمزارزها به شدت به بیت‌کوین وابسته است، استراتژی‌های تخصیص دارایی در خصوص رمزارزها باید با احتیاط بیشتری اعمال شود.

تذکر: لازم به ذکر است که این مقاله حاوی هیچ‌گونه پیشنهاد سرمایه‌گذاری مشخصی نیست و تمامی محتوای (حتی اعداد و ارقام) ارائه شده در آن صرفاً جهت آشنایی و با هدف افزایش دانش خواننده بوده است.

پی‌نوشت‌ها

[1] Asset Allocation

[2] Asset Diversification

[3] Modern Portfolio Theory (MPT)

[4]هری مارکویتز، نظریه‌پرداز اقتصادی و نویسنده این مقاله، بعدها جایزه نوبل اقتصاد را نیز دریافت کرد.

[5] Uncorrelated

مرجع اصلی

https://academy.binance.com/en/articles/asset-allocation-and-diversification-explained