اهداف و دلیل اصلی نیاز به شهر هوشمند

یک شهر هوشمند اغلب از طریق اهداف آن تعریف می‌شود و هوشمندتر به معنی کارآمدتر، پایدارتر، عادلانه و قابل زندگی تعریف می‌شود. هدف اصلی شهر هوشمند، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و رشد اقتصادی است. در حقیقت، شهرهای هوشمند با هزینه‌های کمتر و زیرساخت‌های بهبود یافته تر، خدمات بیش‌تر و بهتری به شهروندان ارائه می‌کنند. شهر هوشمند، شهروندان را قادر می‌سازد، با استفاده از زیرساخت‌های بهینه موجود، ارزش‌های جدیدی بیابند یا ایجاد کنند. این پیشرفت‌ها باعث می‌شود جریان‌های درآمدی جدیدی به وجود آید و عملیات‌ها، بهینه‌تر انجام شوند. در نتیجه، هم دولت و هم شهروندان وقت و انرژی خود را ذخیره و صرف کارهای مهم‌تر می‌کنند.

مفهوم شهر هوشمند در درجه اول، شهر را به عنوان یک سیستم که دارای زیرسیستم‌های متعدد است، بررسی می‌کند. عملکرد زیر سیستم ها در نهایت به آن‌ها اجازه می‌دهد که به شیوه هوشمند و هماهنگ تری رفتار کنند. به عبارتی شهر یک سیستم پیچیده متشکل از روابط متقابل، متنوع و غیرقابل پیش‌بینی بین زیرسیستم‌های آن است. هدف مدل شهرهای هوشمند، یافتن راهکارهای مناسب برای مدیریت این پیچیدگی است. این راهکارها به طور خاص از طریق حل پیامدهای منفی شهرنشینی جهانی و کیفیت بالاتر زندگی برای جمعیت شهری است. به طور خلاصه می توان گفت هدف نهایی شهر هوشمند ارائه خدمات هوشمند در کلیه قابلیت‌های حیاتی شهر است.

از اهداف شهر هوشمند، می‌توان به افزایش بهره‌وری عملیات‌های شهری و رشد اقتصادی اشاره کرد. همچنین در یک شهر هوشمند، با استفاده از تحلیل داده و فناوری‌های هوشمند، سعی می‌شود کیفیت زندگی شهروندان بهبود یابد. ارزش یک شهر هوشمند، وابسته به چگونگی استفاده از فناوری‌های مختلف برای بهبود زندگی مردم است و حجم فناوری‌های استفاده شده، خیلی مهم نیست.

پروژه‌های شهر هوشمند در جهان، نشان‌دهنده اهداف مختلفی به شرح زیر است:

  • کاهش کربن دی اکسید در هوای شهر
  • دستیابی به بهره وری انرژی های پاک و تجدید پذیر
  • تأثیرگذاری فناوری ارتباطات و اطلاعات در توسعه صنایع خاص و در زمینه‌های چند رسانه‌ای یا صنایع دانش محور
  • دستیابی به محیط زندگی با بالاترین کیفیت برای شهروندان
  • توسعه فضاهای سبز در درون شهر
  • توسعه زیرساخت‌های اطلاعاتی پیشرفته قابل دسترس
  • دستیابی به رشد اقتصادی و کیفیت زندگی بهتر به طور همزمان
  • توسعه جوامع پایدار
  • کشاورزی هوشمند و کشاورزی عمومی
  • تضمین سازگاری اجتماعی میان گروه‌های مختلف شهروندان
  • تکامل شهر به عنوان آزمایشگاه زندگی به منظور بهبود مستمر و پیوسته

به طور کلی شهر هوشمند مفهومی چند بعدی با اهداف متعدد است. در این رابطه دیدگاه‌های متفاوتی در ادبیات وجود دارد. برخی نویسندگان بر تولید نتایج بهتر سیاست‌ها به لحاظ ثروت، سلامت و پایداری، و عده‌ای دیگر بر تقویت مشارکت شهروندان و روش‌های باز همکار‌ی تمرکز کرده‌اند. دیدگاه اول بر محتوای اقدامات دولت تمرکز دارد، در حالی که دیدگاه دوم بر فرآیندهای حاکمیتی تاکید می‌کند. اما آنچه واقعیت است، اهداف شهرها، به چیزی که برای جمعیت شهری دارای اهمیت است، بستگی دارد. نکته کلیدی در اینجاست که نویسندگان اندکی بر طبیعت ذاتی سیستم‌های شهری تاکید می‌کنند و گفتمان درباره شهرهای هوشمند تحت تاثیر و سلطه یکی از بهترین شهرهاست.