دوستان مهندسی شیمی و نفت! می دونید NGL، LPG، LNG و CNG چه تفاوتی هایی دارند؟

اگر رشته تون مهندسی شیمی یا مهندسی نفت هست و یا به این مباحث علاقه مندید، با ما همراه باشید. در این مقاله به بررسی ماهیت و تفاوت گازهای NGL، LPG، LNG و CNG می پردازیم.

گازها به عنوان یک انرژی حرارتی، با توجه به ماهیت شان به چند دسته تقسیم می شوند که در ادامه به بررسی هر یک می پردازیم.

مایعات گاز طبیعی NGL (Natural Gas Liquids) :

در تأسیسات فراورش گاز، گاز طبیعی خام، به وسیله جدا کردن ناخالصی ها مانند آب، دی اکسید کربن و سولفید هیدروژن تصفیه می شود. گاز طبیعی خام به صورت عمده، از متان تشکیل شده است. هنگامی که این گاز به محصولات فرعی نهایی فراورش و تصفیه می شود، مجموعاً هیدروکربن های سنگین تر (اتان، پروپان، بوتان ها، پنتان ها و ...) به NGL منتسب می گردند. محصولات فرعی شامل میعانات گازی، گوگرد، اتان و NGL هستند. با انجام مراحل جداسازی، گازهای اسیدی، آب، جیوه و گاهاً نیتروژن جدا می شوند و سپس با انبساط گاز از میان یک Turbo-Expander فرآیند تبرید انجام شده و سپس در برج تقطیر، متان جداسازی می شود و بدین ترتیب NGL بازیافت می گردد. البته در بعضی از واحدهای فراورش گاز، از فرآیند جذب نفت lean به جای فرآیند تبرید استفاده می شود.

در بعضی مواقع، NGL بدست آمده جهت جدا نمودن اتان، پروپان (LPG) و بوتان از یکدیگر، به برج های تقطیر اتان زدا، پروپان زدا و بوتان زدا فرستاده می شود، NGL مصارف گوناگونی شامل افزایش بازیافت نفت در چاه های نفت، فراهم آوردن مواد خام برای پالایشگاه های نفت یا نیروگاه های پتروشیمی به عنوان منابع انرژی دارد.

گاز مایع LPG (Liquefied Petroleum Gas) :

گاز مایع LPG محصول فرعی فرآیندهای تصفیه و تولید گاز طبیعی و پالایش نفت خام می باشد. LPG عمدتاً از پروپان و مقداری بوتان تشکیل شده و چون نقطه جوش آن پایین تر از دمای اتاق می باشد، در دماها و فشارهای معمولی به سرعت تبخیر می گردد. بنابراین آن را تحت فشار 8 تا 10 اتمسفر در مخازن فلزی با استحکام، نگهداری می نمایند. با توجه به کیفیت سوخت LPG و کاهش انتشار آلاینده ها، استفاده از آن در جهان به صورت فزاینده ای مورد توجه می باشد.

گاز طبیعی مایع LNG (Liquefied Natural Gas) :

گاز طبیعی که جهت انتقال یا ذخیره سازی به صورت مایع، در فشار اتمسفری و در دمای بسیار پایین یعنی در حدود دمای 260- درجه فارنهایت ، سرد شده و به مایع چگالیده شده، LNG نامیده می شود. این گاز اساساً شامل متان (بیش از 90 درصد) و درصد کمی نیز اتان، پروپان، بوتان، مقداری آلکان های سنگین تر و نیتروژن است. البته قبل از فرآیند سردسازی گاز طبیعی، می بایست پنتان ها، آروماتیک ها و هیدروکربن های سنگین تر به عنوان میعانات از گاز طبیعی جدا و تثبیت گردند. این مواد جداگانه به فروش رسیده و یا برای تولید بنزین از آن ها استفاده می شود. علاوه بر این موارد گازهای اسیدی (دی اکسید کربن و سولفید هیدروژن)، آب، مرکاپتان ها، هلیوم و نیز جیوه احتمالی از گاز طبیعی جدا می گردند.

گاز طبیعی متراکم شده CNG (Compressed Natural Gas):

گاز CNG گازی است که برای سوخت موتور به جای بنزین، گازوئیل و LPG، به یک فشار بالای حدود (2900-3600 psig) متراکم می شود. این گاز اساساً شامل متان است، اما می تواند حاوی مقادیری اتان نیز باشد. با توجه به اینکه گاز طبیعی تصفیه شده خالص، فاقد بو است، جهت پی بردن به نشتی احتمالی گاز، آن را بودار نموده و به CNG، ماده odorant پایه گوگردی اضافه می کنند.