گام به گام با بازار هنر

بخش اول - قیمت‌گذاری بر روی آثار هنری

قیمت آثار هنری به یکباره از آسمان به زمین نازل نمی‌شود!

قیمت گذاری بر روی آثار هنری کاری متفاوت با اجرای یک اثر هنری است. قیمت گذاری زمانی رخ می‌دهد که کار بر روی اثر تمام شده و اثر آماده برای به فروش رسیدن و ترک کردن استودیو هنرمند است. شیوه داد و ستد آثار هنری می‌تواند از طریق هنرمند و به صورت شخصی و یا از طریق گالری‌ها، نمایشگاه‌ها و نمایندگان آن‌ها انجام شود. تولید اثر هنری فرآیند خلاقیت شخصی فرد است، تجربیاتی که از درون فرد به دست می آید؛ اما عوامل بیرونی قیمت آثار هنری را تعیین می‌کنند و در دنیای حقیقی همه داد و ستدها با پرداخت پول انجام می‌شود و این هزینه‌ها از بازارهای بزرگتر دیکته شده و در آن هر جسم مادی را به قیمتی می‌توان به دست آورد.

هر قدر که دانش ما نسبت به بازار هنری بیشتر باشد بر روی شناخت ما از اثر هنری که تولید شده و جایگاه آن در بین دنیایی از آثار هنری تاثیر خواهد گذاشت. هر چقدر دانش ما نسبت به شیوه‌ فروش آثار هنرمندان مختلف و مکان‌هایی که این آثار در آن به فروش می‌رسند بالاتر باشد ذهنیت ما را برای قیمت گذاری دقیق‌تر بر روی آثارمان آماده می‌کند.

درست مانند هر محصول دیگر، هنر مطابق با معیارهای خاص - معیارهای هنری - قیمت گذاری می شود و این معیارها بیشتر از آنچه به هنرمند محدود شود به اتفاقات درون بازار مرتبط است. این معیارها به ما نشان می‌دهد که قیمت گذاری بر روی آثار هنری به چه شکل انجام می‌گیرد و فروشندگان، گالریست‌ها، ناشرین و مشاورین آن‌ها چگونه برای آثار هنری هزینه می‌کنند. به این صورت هنرمند از ارزش کار خود آگاه است،‌ بازار هم ایده‌ای از ارزش کار هنرمند دارد و در نهایت همکاری و توافق این دو قیمت نهایی اثر را مشخص خواهد کرد.

برای توضیح چگونگی کارکرد بازار در زمینه قیمت گذاری می‌توانیم به مثالی خارج از فضای بازار هنری اشاره کنیم. فرض کنید که شما قصد خرید یک اتومبیل دارید و به این منظور آگهی‌های مورد نظر را بررسی می‌کنید. در این میان به آگهی یک تویوتا برخورد می‌کنید که علی رغم کارکرد صد و هشتاد هزار مایلی ۴۵۰۰۰ دلار قیمت گذاری شده است. با این قیمت احتمال به فروش رساندن اتومبیل بسیار پایین خواهد بود زیرا فروشنده باید معیار‌های فروش اتومبیلی که صد و هشتاد هزار مایل کار کرده را در نظر بگیرد و قیمت اتومبیل‌ِ خود را مطابق با خودروهای کارکرده تعیین کند. به همین منظور هنرمندان باید قیمت آثار خود را مطابق با معیارهای بازار هنری تعیین کنند. دانستن اینکه این معیارهای هنری چیست و درک چگونگی اعمال آنها برای موفقیت در قیمت گذاری آثار هنری شما ضروری است.

قیمت آثار هنری به یکباره از آسمان به زمین نازل نمی‌شود. زمانی که هنرمند بر روی آثار خود قیمتی می‌گذارد باید به عادلانه بودن آن دقت داشته باشد. این قیمت با توجه به معیارهای بازار هنری مثل کارنامه هنرمند، تاریخچه فروش آثار قبلی و مکانی که اثر در آن به فروش می‌رسد مشخص می‌شود. هنرمند باید بداند که افرادی که خریداران آثار هنری هستند و به نوعی علاقمند به سرمایه‌گذاری در این فضا هستند با چگونگی قیمت‌گذاری آثار هنری آشنایی دارند و یا به هر طریقی به این مهم دست پیدا خواهند کرد. پس برای به فروش رساندن اثر هنری خود باید خریداران را متقاعد کنید که قیمت شما با توجه به اثری که تولید کرده‌اید و معیارهای بازار قیمتی مناسب است؛ در غیر اینصورت کار بسیار سختی برای به فروش رساندن آثار هنری خواهید داشت.

چگونه شروع کنیم؟

اگر سابقه فروش در یک بازه قیمتی و یا در یک بازار خاص را ندارید، اگر فروش آثار شما به صورت نامنظم است و یا به علت شک و شبه در قیمت‌گذاری دائماً در حال تغییر قیمت‌ آثار خود هستید، استفاده از تکنیکِ قیمت‌گذاری دفاتر فروش املاک و مستغلات برای اولین قدم اقدامی مناسب خواهد بود. برای مثال، قیمت خانه‌هایی که وارد بازار می‌شوند با توجه به معیارهای معاملات املاک و شیوه مقایسه آن‌ها با مواردی مشابه که همگی در یک محله قرار دارند مشخص می‌شود. عمارت بزرگی را در یکی از بهترین بخش‌های بورلی هیلز تجسم کنید، قیمت این خانه شاید پنج میلیون دلار، شاید ده میلیون و یا حتی چهل میلیون دلار باشد. حال همین عمارت با تمامی امکانات را در منطقه داکوتای شمالی تصور کنید، قیمت آن چیزی بین پانصد هزار تا یک میلیون دلار خواهد بود. همان عمارت؛ محله های مختلف؛ معیارهای مختلف؛ قیمت های مختلف.

حال متوجه این امر شدید که هنرمند نمی‌تواند قیمت آثار خود را بدون توجه به محیط پیرامونش تعیین کند. او باید "محله" اثر و موضوع آن را به همراه "معیارهای هنری" که اثر را به سایر آثارِ دنیای هنر متصل می کند در نظر بگیرید. به این شکل هنرمند خواهد فهمید که فارغ از اینکه اثر خود را در چه بازاری می‌فروشد، خواه محلی، منطقه ای، ملی یا بین المللی، تولید هر نوع هنری توسط هر هنرمندی ساختار قیمتی خاص خود را دارد و این اصل شامل حال همه می شود. ممکن است برخی از هنرمندان با این شیوه موافق نباشند و به اعتقاد آن‌ها « آثارشان منحصر به فرد» باشد و قیمت‌گذاری به این شیوه نمی‌تواند مناسب آثارشان باشد، اما باید به این اصل اشاره کرد که تمامی خانه‌های بنا شده در یک محله هم به نوعی منحصر به فرد هستند. اما شباهت‌هایی نیز در بین آثار هنری منحصر به فرد با آثار سایر هنرمندان به چشم می‌خورد، درست مانند شباهت‌های خانه‌ها با یکدیگر (در تعداد اتاق‌ها و سرویس‌های بهداشتی، متراژ و غیره…)

حالا به چند مورد از شباهت‌های ناگزیر در آثار هنری اشاره خواهیم کرد. شباهت در سایز، شکل، مواد، وزن،‌ موضوع،‌ رنگ، زمانی که برای تولید اثر صرف شده، تاریخ تولید اثر، سابقه هنرمند در رابطه با تولید آثاری از این دست، تعداد آثار تولید شده و سبک اثر ( انتزاعی، بازنمایی، تجسمی و ...) مخاطبین اثر و مواردی اینچنینی.

کار شما این است که بازار خود را کاوش کرده و آن را بشناسید، ذهن خود را باز نگه دارید، هنر مشابه را پیدا کنید، هنرمندانی را که با شیوه‌های شما کار می‌کنند پیدا کنید، روی افرادی که تجربه و مهارت های مشابهی با شما دارند تمرکز کنید و ببینید که چه چیزی را برای هنر خود هزینه می کنند و چرا.

قیمت‌گذاری بر اساس میزان زمان و موادی که صرف تولید اثر شده از مرسوم‌ترین مِتودهای تعیین قیمت برای آن دسته از هنرمندانی که سابقه طولانی در فروش آثار خود ندارند و یا حتی برای اولین فروش خود آماده می‌شوند محسوب می‌شود. هنرمند می‌تواند در ازای هر ساعت کار دستمزدی معقول برای خود در نظر بگیرد و در نهایت جمع این مبلغ به علاوه هزینه‌ها برای تهیه مواد را به عنوان قیمت نهایی یک اثر تکمیل شده تعیین کند. برای مثال، اگر هنرمند ۵۰ دلار برای خرید مواد هزینه کرد و برای تولید اثر ۲۰ ساعت زمان صرف کرد و در هر ساعت مبلغ ۲۰ دلار (به عنوان دستمزد) برای خود کنار گذاشت می‌تواند اثر خود را ۴۵۰ دلار بفروشد (۲۰دلار × ۲۰ ساعت کار + ۵۰دلار خرید مواد). هرچند که در آخر هنرمند نباید مقایسات را در فرایند قیمت‌گذاری فراموش کند. اگر از این فرمول استفاده می کنید و به نظرتان قیمت آثار شما نسبت به آنچه هنرمندان دیگر در حوزه شما برای آثار مشابه تعیین می‌کنند گران‌تر است، شاید مجبور باشید دوباره در مورد قیمت گذاری خود تجدید نظر کنید و دستمزد کمتری در ازای هر ساعت کار برای خود در نظر بگیرید.

به طور خلاصه، مراحل و اصول اولیه قیمت گذاری آثار هنری را مرور می‌کنیم:

۱- بازار خود را مشخص کنید. اثر هنری خود را کجا می‌فروشید؟ آیا بصورت محلی، منطقه ای، ملی یا بین المللی می‌فروشید؟ هنر، هنرمندان و قیمت های موجود در بازارِ شما مواردی هستند که باید بیشترین توجه را به آنها کنید.

۲- نوع هنر خود را تعریف کنید. شما در چه سبک هنری فعالیت می‌کنید؟ خصوصیات فیزیکی آن چیست؟ چه شباهت‌هایی با آثار هنری دیگر در آثار شما مشهود است؟ چگونه آن را طبقه بندی می کنید؟ اگر برای مثال نقاشی انتزاعی می‌کشید، کدام نوع، آنها را چگونه توصیف می کنید؟ این همان شیوه هنری است که شما به طور کلی می خواهید برای مقایسه به آن توجه کنید.

۳- هنرمندانی که به شیوه و نزدیک به سبک شما کار می‌کنند را شناسایی کنید و از آثار آن‌ها بصورت آنلاین یا حضوری، در گالری‌ها و کارگاه‌ها، بازدید کنید. باید در این بین به هنرمندانی که همزمان با شما شروع به کار کردند، به موفقیت دست پیدا کرده و سابقه فروشی همانند شما دارند توجه ویژه‌ای داشته باشید.

۴- به قیمت‌گذاری این هنرمندان بر روی آثارشان دقت کنید. شاید قیمت‌های آن‌ها پایه مناسبی برای تعیین قیمت آثار شما باشد.

پایان بخش اول

گردآوری و ترجمه: علیرضا محسنی

منبع:‌ www.artbusiness.com

برای خواندن مطالب بیشتر پیرامون دنیای هنر به وبسایت artunity.art مراجعه کنید.