همه چیز درباره جزئیات مرخصی بدون حقوق

طبق قانون کار، کارمندان این اجازه را دارند که به مدت یک ماه در سال، با عنوان مرخصی بدون حقوق، به مشکلات شخصی خود رسیدگی کنند. شاید با خود فکر کنید که آیا در این مدت، حقوقی برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود؟ در واقع مشخصه اصلی مرخصی بدون حقوق، عدم پرداخت دستمزد به ازای هر روز به کارمند است.

مرخصی بدون حقوق جنبه‌های مثبت و منفی زیادی دارد که در مواقع ضروری به کمک کارمندان می‌آید. اکثر کارمندان سوالات متعددی درباره مرخصی بدون حقوق دارند؛ از همین رو ما قصد داریم در این مقاله از بانی کار، برخی از چالش‌های کارمندان از جمله مرخصی بدون حقوق شامل عیدی می‌شود و مرخصی بدون حقوق کارمندان پیمانی چگونه است را، پاسخ بگوییم.

مرخصی بدون حقوق چیست؟

قانون کار به طور طبیعی برای هر کارمندی، زمان مرخصی را در نظر گرفته است؛ چرا که هر شخصی ممکن است که در شرایط خاصی قرار بگیرد و قادر به انجام وظیفه خود نباشد. مرخصی‌های موجود برای کارمندان انواع مختلفی دارد که بی‌دردسرترین آن‌ها را می‌توانیم به مرخصی بدون حقوق اشاره کنیم. مرخصی استحقاقی و استعلاجی، هر دو شرایط خاصی دارد و به آن دستمزد تعلق می‌گیرد. این در حالی است که مرخصی بدون حقوق، هیچگونه دستمزدی برای کارمند در این بازه زمانی در نظر نمی‌گیرد.

مدت زمان مرخصی بدون حقوق چقدر است؟

مرخصی بدون حقوق کاملا بر اساس دلایل شخصی، از جمله تحصیل یا دیگر موارد است که مسئولیت آن کاملا به عهده خود فرد قرار می‌گیرد. بنابراین عملا قرارداد کارمند در مرخصی بدون حقوق، دچار تعلیق می‌شود. بر طبق قانون ماده 72 قانون کار، طول مدت مرخصی بدون حقوق برای کارمندان رسمی، اصولا بر اساس توافق بین دو طرف انجام می‌شود؛ اما به طور کلی در قانون کار، مدت مرخصی بدون حقوق کارمندان مشمول قانون کار، چیزی حدود یک ماه در سال است که به صورت پراکنده انتخاب می‌شود.

از طرفی با استفاده از مرخصی بدون حقوق، قرارداد کارمند تا دو سال تعلیق می‌شود. توجه کنید که اگر کارپذیران مشمول قانون کار از این مرخصی استفاده کنند، امکان تمدید آن تا دو سال دیگر در صورت موافقت دو طرف هم وجود دارد. همچنین کارمندان خانم که مجبور به همراهی همسر در دوران ماموریت هستند، قابلیت استفاده به مدت 6 ماه از این تسهیلات را دارند.

شرایط استفاده از مرخصی بدون حقوق چیست؟

مرخصی بدون حقوق کارمندان پیمانی یا عادی، بر اساس شرایط زیر انجام می‌شود:

· اگر کارمند هنوز از مرخصی استحقاقی خود استفاده نکرده است، حتما باید مرخصی استحقاقی بگیرد؛ اما اگر مرخصی استحقاقی خود را گذرانده باشد، می‌تواند برای مرخصی بدون حقوق اقدام کند.

· دلیل مرخصی بدون حقوق کارمند برای مسئولین ارشد سازمان و مدیران باید ثابت شود؛ چرا که آن‌ها باید بدانند کارمند صلاحیت دریافت حقوق را دارد.

· موافقت مسئولین برای دریافت مرخصی بدون حقوق الزامی است؛ بنابراین کارمند بدون اجازه مدیر خود، قادر به استفاده از مرخصی بدون حقوق نیست.

· کارمندان باید بدانند که مدت مرخصی بدون حقوق، جزو سابقه کاری آن‌ها محسوب نمی‌شود. توجه کنید که عدم حضور کارمند در محیط کار بدون داشتن مرخصی، غیبت محسوب می‌شود.

بیمه مرخصی بدون حقوق چگونه است؟

همانطور که سابقه افراد در مرخصی بدون حقوق محاسبه نمی‌شود، مدت آن هم در بیمه مرخصی بدون حقوق تاثیری نمی‌گذارد. طبق ماده 39 قانون مدیریت، تنها در صورتی که کارمندان در مدت مرخصی بدون حقوق، سابقه خدمت و حق بیمار هر پرداخت کرده باشند، مشمول بیمه مرخصی بدون حقوق می‌شوند. همچنین توجه کنید که به دلیل عدم محاسبه زمان مرخصی بدون حقوق به عنوان سوابق کاری، اگر شما کار خود را دوباره آغاز کنید، سابقه کاری شما دوباره از روز شروع به کار محاسبه می‌شود که در بیمه مرخصی بدون حقوق هم تاثیر می‌گذارد. بنابراین اگر می‌خواهید مشمول بیمه مرخصی بدون حقوق شوید، کافی است که حق بیمه خود را در هر ماه پرداخت کنید.

مرخصی بدون حقوق کارمندان پیمانی چگونه است؟

به طور کلی کارمند پیمانی کسی است که با تنظیم قرارداد استخدام به خدمت گرفته شده باشد. طبق ماده 13 آیین‌نامه استخدامی، کارمندان پیمانی هم می‌توانند در صورت موافقت دستگاه استخدام‌کننده، هر سال به مدت یک ماه از مرخصی بدون حقوق استفاده کنند. توجه داشته باشید که مرخصی بدون حقوق کارمندان پیمانی هم شامل شرایط خاصی از جمله عدم پرداخت حقوق و بیمه مرخصی بدون حقوق می‌شود. مدت زمان مرخصی بدون حقوق کارمندان پیمانی، بر اساس توافق بین کارمند و کارفرما است و تمدید مدت مرخصی یا لغو مرخصی بدون حقوق هم شرایط خاصی دارد. لازم به ذکر است که مهم‌ترین عامل در دریافت مرخصی بدون حقوق کارمندان پیمانی، جلب رضایت کارفرما است.

آیا مرخصی بدون حقوق شامل عیدی می‌شود؟

شاید برای شما هم این سوال پیش بیاید که آیا مرخصی بدون حقوق شامل عیدی می‌شود؟ در پاسخ باید بگوییم که در مرخصی بدون حقوق هم مثل موارد دیگر از جمله حقوق و بیمه، عیدی و سنوات هم به کارمند تعلق نمی‌گیرد. در واقع کسی که اقدام به اخذ مرخصی بدون حقوق می‌کند، پس از یک ماه مقرری خود و با شروع دوباره کار مشمول عیدی خواهد شد. البته در برخی از مراکز دیده شده است که حتی برای افراد در مرخصی بدون حقوق هم، عیدی در نظر گرفته شده است.

اشتغال در زمان مرخصی بدون حقوق چگونه است؟

زمانی که فردی در شغل خاصی فعالیت می‌کند، طبیعتا باید نسبت به همان شغل متعهد باشد. به طور کلی قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل در همه زمینه‌ها وجود دارد؛ بنابراین حتی اشتغال در زمان مرخصی بدون حقوق هم ممنوعیت دارد. اگر کارمندی این قانون را زیر پا بگذارد، محکوم به انفصال خدمت موقت از 6 ماه تا یک سال است و حقوق و مزایای آن بازگشت داده میشود. برخی از افراد متاسفانه فکر می‌کنند که تعلیق شدن قرارداد آن‌ها در مرخصی بدون حقوق، به معنای عدم تعهد آن‌ها به شرکت است؛ در حالی که لغو مرخصی بدون حقوق هم نهایتا تا یک ماه به صورت خودبه‌خود انجام می‌شود. بنابراین اگر قصد اشتغال در زمان مرخصی بدون حقوق را دارید، باید از عواقب آن آگاه شوید و برای لغو مرخصی بدون حقوق اقدام کنید.

جان کلام

یکی از انواع مرخصی مقرری برای هر کارمند، مرخصی بدون حقوق است. هر شخصی به دلیل مشکلات شخصی یا سفرهای طولانی مدت مانند حج، می‌تواند از مرخصی بدون حقوق استفاده کند. سپس با تمام شدن موعد مرخصی و لغو مرخصی بدون حقوق، دوباره فعالیت خود را از سر بگیرد. ما در این مقاله موارد مهم درباره مرخصی بدون حقوق را شرح دادیم. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه‌های مختلفی از جمله مساعده حقوق و خسارت کارگر به کارفرما، به وب‌سایت بانی کار مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید: