با تمام مسائل قانون استعفا آشنا شوید

در روابط کاری بین پرسنل و کارفرما، گاهی ممکن است بر اساس دلایلی، شخص تمایل به همکاری با کارفرما و ادامه قرارداد کاری خود را نداشته باشد. در این حالت، با تکیه بر قانون استعفا، حق ادامه ندادن کار برای وی محفوظ است و می‌تواند با رعایت شرایط مشخصی، استعفای خود را به کارفرما اعلام نماید. در این مطلب از مقالات بانی کار، علاوه‌‌بر آشنایی با قوانین ترک کار، در رابطه با موارد دیگری مانند استعفا از کار دولتی و نحوه استعفا از کار به صورت قانونی نیز، مطالبی را ارائه خواهیم کرد.

استعفا یا ترک کار چیست؟

بر طبق ماده 7 قانون کار، هرگاه قرارداد کاری بین کارگر یا کارمند با کارفرما (قرارداد رسمی و بر اساس قوانین وزارت کار) منعقد شود، کارمند یا کارگر موظف است که تا پایان مدت قرارداد، با کارفرما همکاری کرده و بدون رعایت تشریفات قانونی، کار خود را ترک ننماید. اما این قانون، در برخی از موارد قابل چشم پوشی است. یکی از این حالت‌ها، استعفا یا ترک کار داوطلبانه از سوی کارمند یا کارگر است.

بر طبق قانون استعفا، این ترک کار در صورتی به عنوان استعفا مورد قبول واقع می‌شود که پیش از موعد قرارداد باشد و ضوابط دیگری مانند تقدیم درخواست کتبی استعفا به کارفرما، ادامه همکاری به مدت 2 هفته تا 1 ماه پس از تقدیم درخواست و مواردی از این قبیل نیز در آن رعایت شده باشد.

انواع استعفا

استعفا، بنا به دلایل خاصی رخ می‌دهد که هر یک از این دلایل، باعث ایجاد نوع خاصی از استعفا می‌شوند که عبارتند از:

استعفا اجباری

در قانون ترک کار وزارت کار، تعریف استعفا به صورت قطع همکاری داوطلبانه کارگر یا کارمند با کارفرما است و نباید هیچ اجباری در این موضوع وجود داشته باشد. اما گاهی این طور نیست و کارفرمایان به دلیل عدم تمایل به پرداخت جریمه‌ها و هزینه‌های ناشی از اخراج پرسنل، فرد را وادار به تحویل فرم استعفای داوطلبانه می‌کنند.

استعفا داوطلبانه

رایج ترین نوع استعفا از کار، قطع همکاری داوطلبانه از سوی پرسنل با کارفرما است که این نوع، از سوی قانون استعفا وزارت کار به عنوان تعریف رسمی استعفا شناخته می‌شود.

استعفا به دلیل مهاجرت

بسیاری از مشاغل، امکان دورکاری ندارند و حتی در صورت فراهم بودن این امکان نیز، همکاری‌های لازم برای دورکاری پرسنل از سوی کارفرمایان فراهم نمی‌شود. در این حالت، معمولا هیچ راهکاری به جز استعفا برای پرسنل وجود نخواهد داشت.

استعفا به دلیل سختی کار

در قانون ترک کار، نوعی از استعفا تعریف شده است که می‌تواند در اثر شرایط سخت و غیر قابل تحمل محیط کار مانند مخاطرات ایمنی، کمبود حقوق، ساعات کاری طولانی و مواردی از این قبیل ایجاد شود.

استعفا ناشی از بیماری

شرایطی مانند بیماری‌های جسمی یا روحی، در برخی از موارد می‌توانند منجر به استعفای داوطلبانه فرد از شغل خود شوند. البته در این حالت، معمولا اخذ مرخصی استعلاجی نسبت به استعفا گزینه بهتری خواهد بود اما ممکن است در مواردی نیز، به دلایلی مانند تمایل فرد برای اشتغال به کاری که در توان بدنی وی باشد یا عدم تمایل کارفرما برای اعطای مرخصی استعلاجی به کارگر یا کارمند و احتمال بیکار شدن وی در این مدت، معمولا کارگر یا کارفرما، استعفا از شغل خود را به مرخصی استعلاجی ترجیح ‌دهند. در قانون استعفا نیز، این کار منع قانونی نخواهد داشت و به عنوان نوعی از استعفا تعریف می‌شود.

قوانین ترک کار

اگر کارمند یا کارگر بنا به هر دلیلی، تمایلی به ادامه همکاری با کارفرما را نداشته باشد، می‌تواند از شغل خود استعفا دهد. بر اساس قانون استعفا، برای پیشگیری از بروز مشکلات بعدی، شرایط خاصی باید از سوی کارگر یا کارفرما در هنگام استعفا از کار، رعایت شود. این شرایط عبارتند از:

· درخواست استعفا باید به صورت کتبی به کارفرما تحویل داده شود.

· دلایل استعفا (هر دلیلی) باید به صورت کامل در درخواست استعفا نوشته شود.

· تاریخ و زمان استعفا باید در درخواست استعفا نوشته شود.

· زمان آخرین روز کاری باید در درخواست استعفا ذکر شود. بر طبق قانون استعفا، شما بین 2 هفته تا 1 ماه بعد از زمان تحویل درخواست استعفا به کارفرما، باید در شغل خود بمانید.

· مراحل استعفای خود را در درخواست به صورت کامل بنویسید. (این مرحله معمولا در صورتی انجام می‌شود که شما، مسئولیت‌های خاصی را در محیط کار خود بر عهده داشته باشید و لازم است تا مشخص کنید که تا زمان قطع همکاری شما، مسئولیت‌هایتان تا چه حد انجام خواهد شد.)

· لحن نامه درخواست استعفا باید رسمی باشد و تا حد امکان، از ادبیات مخصوص با محل کار خود استفاده کنید.

· در درخواست استعفا، شکایت نکنید. نوشتن دلایل استعفا در درخواست شما کفایت می‌کند و نباید این درخواست را به محلی برای غر زدن تبدیل کنید.

· درخواست استعفا، یک نامه رسمی و قانونی است که می‌تواند برای پیشبرد سایر مراحل کاری مانند دریافت مزایا، به شما کمک کند پس مانند یک نامه رسمی با آن رفتار کنید و در نوشتن آن احساساتی نشوید.

شرایط استعفا از کار دولتی

قوانین استعفا برای مشاغل دولتی، متفاوت از مشاغل خصوصی است. در این قوانین، نوع قرارداد شما با محل مورد نظر، یکی از موارد بسیار مهم در نحوه استعفای شما خواهد بود. به طور مثال، اگر شما معلم استخدام شده توسط آموزش و پرورش باشید یا در شغلی که تعهد خدمت برای آن تعریف شده است، مشغول به کار باشید، استعفای شما، تابع قوانین خاصی خواهد بود و نمی‌توانید صرفا با ارائه کتبی درخواست استعفا، شغل خود را ترک کنید.

این مورد، در مشاغل حساس مانند ارگان‌های نظامی نیز صدق می‌کند و حتی ممکن است با مسیر طولانی تری برای استعفا روبرو شوید یا در مواردی نیز، استعفای شما مورد قبول واقع نشود.

سخن پایانی

استعفا و ترک کار، برای هر شغل می‌تواند مسیر متفاوتی را داشته باشد. در مشاغل عادی و آزاد، در صورت تمایل به قطع همکاری فرد با کارفرما، لازم است تا درخواست استعفا به صورت کتبی، همراه با دلایل استعفا به کارفرما ارائه شود و فرد تا حداقل 2 هفته پس از ارائه درخواست، ملزم به ادامه همکاری خواهد بود.

در مشاغل دولتی، این شرایط کمی متفاوت است و با توجه به نوع رابطه کاری بین فرد با سازمان مورد نظر، قانون استعفا برای وی، به صورت خاصی تعریف خواهد شد و لازم است تا پیش از اقدام به استعفا در این دسته از مشاغل، از قوانین مربوط به این روند در سازمان یا ارگان خود، اطلاعات کافی داشته باشید.

بیشتر بخوانید:

• مانده مرخصی چیست؟
• شغل‌های فنی پردرآمد کدام‌اند؟