صنعت فولاد در حال تخلیه منابع آب کمیاب ایران

ایران دهمین تولیدکننده فولاد خام در جهان است، اما این صنعت با تقاضای بالای آب، منابع کمیاب کشور را به‌طور جدی تهدید می‌کند.

اکثر کارخانه های فولادسازی ایران با وجود مصرف بسیار بالای آب در تولید فولاد، در مناطق خشکی مانند استان های اصفهان، یزد و کرمان واقع شده اند.

97 درصد خاک ایران خشک یا نیمه خشک است.

برای تولید هر متریک تن فولاد، صنعت در ایران 230 هزار لیتر آب مصرف می کند. طبق آمار رسمی، صنعت فولاد حدود 70 درصد از ذخایر آب سدها را مصرف می کند و تنها 30 درصد آن را برای سایر صنایع، کشاورزی و مصارف شهری باقی می گذارد.

به گفته رئیس سازمان ملی استاندارد ایران، این صنعت در مقایسه با کشورهای توسعه یافته 60 درصد برق بیشتری را برای تولید یک متریک تن فولاد خام استفاده می کند. اتلاف سالانه برق در صنعت حدود 24 میلیارد کیلووات بر ساعت است.

در اوج ماه های سرد و گرم، کارخانه های فولاد باید با قطعی برق کنار بیایند، زیرا حجم مصرف برق در ایران بسیار بیشتر از حجم تولیدی است.

در این ماه، گزارش هایی مبنی بر تعطیلی متناوب کارخانه های صنعتی از جمله تولید فولاد به دلیل کمبود برق وجود دارد.

رشد سریع تقاضا برای آب در ایران - که ناشی از رشد جمعیت، کشاورزی و صنایع است - منجر به کاهش شدید آب موجود شده است. سرانه در دسترس بودن سالانه آب تجدیدپذیر در سال 2021 به سطح بحرانی رسیده است. مطالعات برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) نشان می دهد که تا سال 2040 ایران احتمالاً با سطح شدید تنش آبی مواجه خواهد شد.

بر اساس آمارهای رسمی، در آذرماه 1390 حجم آب ذخیره شده در پشت سدهای کشور نسبت به ماه مشابه سال قبل 44 درصد کاهش داشته است.

ایران همچنین در میان ده کشور جهان است که بیشترین آب های زیرزمینی را استخراج می کند و کانون فرونشست زمین ناشی از برداشت آب های زیرزمینی است. فرونشست زمین در 18 استان از 31 استان ایران به تهدیدی جدی تبدیل شده و حدود یک چهارم جمعیت شهری ایران را به تهدید تبدیل کرده است.

تولید برق آبی، 15 درصد از کل تولید برق ایران را تشکیل می دهد که در سال گذشته (منتهی به 29 اسفند 1400) نیز نسبت به سال قبل حدود 40 درصد کاهش داشته است که بیشتر به دلیل خشکسالی بوده است.

بر اساس گزارش انجمن جهانی فولاد (WSA)، ایران در سال 2021 بیش از 28 میلیون تن فولاد تولید کرده است که این کشور را درست پشت سر برزیل قرار می دهد. این کشور اما در صادرات خالص در رتبه پانزدهم قرار دارد.

ایران در حال برنامه ریزی برای تولید 32 میلیون تن فولاد در سال جاری است و مقامات امیدوارند تا سال 2025 به رتبه هفتم در میان تولیدکنندگان برتر فولاد جهان صعود کنند.

تولید تمام ده تامین کننده برتر، از جمله فولادساز برتر، چین، در 5 ماه اول سال 2022 کاهش یافته است، به جز هند که افزایش 6.5 درصدی داشته است. اما ایران بیشترین افت را داشت.

بخوانید: علت افت شدید تولید فولاد ایران

صنعت فولاد فرایند خشک شدن زاینده رود در استان اصفهان را تسریع کرده است و به کشاورزی منطقه آسیب جدی وارد کرده و اعتراضات آب را در سال گذشته به دنبال داشته است.

در بحبوحه تحریم های ایالات متحده بر صادرات نفت ایران، فولاد یکی از اصلی ترین صادراتی است که درآمد ارزی برای دولت به همراه دارد که با بحران مالی جدی مواجه است.

به نظر شما، با توجه به تحریمهای نفتی جهان علیه ایران و نیاز به صادرات فولاد از یک سو و حفظ منابع آبی از سوی دیگر، چه تدابیری از سوی دولت برای ایجاد تعادل و رسیدن به هدف مطلوب می تواند اتخاذ شود؟

فروشگاه اینترنتی همراه فلز؛ تامین، تولید و توزیع مقاطع فولادی در ایران