تجربیات من از فعالیت در اکوسیستم استارتاپی ایران

در این مقاله قصد دارم دربارۀ تجربیات‌ خودم از فعالیت در اکوسیستم استارتاپی ایران و استارتاپ نظربازار بگویم. این مقاله را اولین‌بار به‌صورت مجموعه توییت در توییتر منتشر کرده‌ام و هر دفعه تجربۀ جدیدی یاد بگیرم، در حد یک توییت در توییتر منتشر می‌کنم و آن را به انتهای همین مقاله اضافه‌ می‌کنم.

1. برای استارتاپ‌زدن باید شروع کنید!
2. برای شروع استارتاپ یا هر کار دیگری نیازی به بند «پ» نیست!
3. یادتان نرود که نتورک و ارتباطات خیلی مهم است. عصر قبلی عصر اطلاعات بود و الان عصر ارتباطات است.
4. جملۀ معروفی هست که می‌گوید: «هنرمندان خوب کپی می‌کنند و هنرمندان بزرگ سرقت!»
5. ایده برای کسی نیست که آن را بیان می‌کند؛ ایده برای کسی است که آن را اجرا می‌کند.
6. ‏‎استارتاپ لزوماً خلاقیت نیست، مقیاس‌پذیری آن هم مهم است. اسنپ عیناً یک کپی است؛ چون اوبر به ایران سرویس نمی‌دهد و باز لزوماً نیازی به خلاقیت ندارد.
7. اگر نمی‌دانید استارتاپ چیست، می‌توانید این اسلاید من را در اسلایدشیر ببینید.
8. پیشنهاد می‌کنم قبل ‌از شروع استارتاپ، حتماً یک‌ بار در یک استارتاپ ویکند شرکت کنید.
9. این لفظ «دیجی» را از اول اسم استارتاپ‌ها و لفظ «ــتو» یا «گرام» را از آخر اسم استارتاپ‌ها حذف کنند، رسماً نصف بیشتر آن‌ها بدون اسم می‌مانند! #عدم‌خلاقیت_در_نام‌گذاری
10. هیچ شتابدهنده‌ای قرار نیست برای استارتاپ شما معجزه کند و یک حرکت عجیب خلق کند. همه‌چیز به خودتان بستگی دارد.
11. به خودتان بستگی دارد که با چه کسی هم‌تیمی بشوید، با چه کسی کار کنید و چطور پیش بروید. هیچ‌کس منتظر شما نیست، برای موفقیت در استارتاپ باید تنهایی بجنگید.
12. شتابدهنده‌ها در ایران، خودشان هنوز استارتاپ هستند. زیاد مهم نیست کجا را برای شروع استارتاپ خود انتخاب می‌کنید. مهم این است که شروع کنید!
13. موقع شروع استارتاپ خود، اکثراً بیزینس‌های کوچک و بزرگ، شما را به تار مویی هم حساب نمی‌کنند. انگیزه بگیرید و با موفقیت توی دهنشان بزنید!
14. شهامت فِیل‌کردن داشته باشید. غرور و تعصب روی استارتاپ، شما را بیچاره می‌کند. می‌دانم سخت است. دل‌کندن اگر راحت بود، فرهاد دل می‌کند نه کوه؛ ولی دل بکنید. :‌)
15. وقتی تابه‌حال استارتاپ نداشتید، مِنتور نشین!
16. در اکوسیستم استارتاپی ایران، از این دسته آدم‌هایی که تابه‌حال یک استارتاپ هم نداشتند، ولی منتور‌ شدند زیاد است. حواستان به آن‌ها باشد.
17. هرکسی که از اصطلاحات انگلیسی استفاده کرد، منتو نیست!
18. از کسانی که فقط حرف هستند بترسید. روی حرف‌هایشان حساب باز نکنید. به کارتان ادامه بدهید و بگذارید آن‌ها دنبال شما باشند نه برعکس!
19. یادتان نرود که استارتاپ باید اسکیل‌پذیر باشد.
20. اگر استارتاپ شما نمی‌تواند در یک جمله بگوید: «فلان نیاز را پیدا کردم» و قرار است با فلان راه» حلش کنم، استارتاپ نیستید!
21. استارتاپ این نیست که دیگر فلانی را به اسم کوچک صدا می‌کنید. استارتاپ یعنی موقعی که لنگ هزارتومن هستید، وعده‌های میلیونی به شما بدهند! #وسوسه
22. محصول بدون باگ، خواب و رؤیایی بیش نیست! دیباگ کنید، ولی اسیر آن نشوید... #پروداکت
23. استارتاپ لزوماً اپلیکیشن، سایت ولوجستیک‌محور و... نیست.
24. هر چیز آنلاینی (سرویس/خدمات) استارتاپ نیست! #مقیاس_پذیری
25. فیچر خیلی خوب است؛ اما فیچر هم عین باگ همیشه هست. همیشه می‌شود فیچر زد. یک فیچر بزنید و روی همان تمرکز کنید. یواش‌یواش...
26. مطالعه، نتورک و... همه عالی هستند. اما این را یادتان نرود که باید عمل هم بکنید. اجرا کنید و پیش بروید. شکست بخورید و دوباره روی پا بایستید... #امید
27. درست‌تعریف‌کردن مشکل، به اندازۀ پیدا‌کردن راه‌حل سخت است.
28. برای استارتاپ‌زدن در ایران باید به تحریم‌ها، انگ‌زدن‌ها، ناز‌کردن‌ها، دلال‌ها و... توجه داشته باشید.
29. استارتاپ شخصیت شما را تغییر می‌دهد؛ چون فشار کار خیلی زیاد است.
30. با بقیۀ فعالان این حوزه صحبت کنید. از نوشته‌های فارسی و انگلیسی این حوزه استفاده کنید. مطالعه و خودآموزی را فراموش نکنید.
31. مهم نیست که آرام و یواش جلو می‌روید، مهم این است که درست جلو بروید! ما در نظربازار شاید خیلی جاها یواش جلو رفتیم؛ اما هیچ‌وقت نگفتیم: «ای کاش».
32. در استارتاپ، به آدم‌ها اختیار امتحان‌کردن بدهید؛ اما حواستان باشد که برای آن آدم تجربه می‌شود.
33. پستى و بلندى‌هاى مسیر رودخانه، سنگ‌های صاف را صیقل می‌دهد. #استقامت
34. روز اولی که در ایران استارتاپ می‌زنید، دقیقاً همان روز اول! ابتدا به ساکن ۳ هیچ از کل دنیا عقب هستید.
35. منافع شرکت‌های بزرگ و سازمان‌های دولتی را با منافع استارتاپتان دخیل کنید. ناخودآگاه پشتوانۀ شما می‌شوند در برابر حمله‌ها!
36. تجربه می‌گوید استارتاپ‌های تکنولوژی‌محور در تمام دنیا به سرمایه‌گذار نیاز ندارند. آی‌تی ایران
37. عهدنامه‌های ترکمن‌چای‌طور سرمایه‌گذارها را چشم‌بسته امضا نکنید. خودتان را بدبخت نکنید... .
38. ترم‌شیت امضا‌کردن بین سرمایه‌گذار و استارتاپ در وهلۀ اول یک کاغذ و خودکار است؛ اما در عمل «رولت روسی» بازی‌کردن است.
39. سرمایه‌گذاری درست مثل نامزدی است. اینوستور اسم خود را روی استارتاپتان می‌زند و بعد دیگر پول‌گرفتن از آن سخت است. به هرقیمتی با هرکسی قرارداد نبندید.
40. دلتان را به سرمایه‌گذار خوش نکنید. اغلبشان تکلیفشان با خودشان هم روشن نیست، چه برسد به شما!
41. کاش یک استارتاپی چیزی بود که فقط می‌آمد به سرمایه‌گذارها اصول اولیۀ سرمایه‌گذاری را یاد می‌داد و می‌رفت... .
42. سعی نکنید دوباره چرخ درست کنید. روی ایده‌های نو و حرکت‌های جدیدتان وقت بگذارید و تمرکز کنید.
43. از شکست‌های خود به‌خوبی درس بگیرید. این شکست‌ها هستند که شما را می‌سازند. تجربه ارزشمند است. ؛)
44. تجربه می‌گوید: «اگر اسم استارتاپ را عدد بگذارید، تبدیل به یک مشت زامبی جیم‌کری‌طور در فیلم شمارۀ ۲۳ می‌شوید!»
45. در استارتاپی که میانگین سنی ۲۳ سال است، درست نیست از عنوان‌های شغلی مثل چیف استفاده کنید.
46. ایده‌ام رو ندزدن! حرف مسخره‌ای است. ایده مال کسی است که آن را پیاده می‌کند و دزدی ایده به این راحتی‌ها که فکر می‌کنید نیست.
47. استارتاپ از ۷ صبح تا ۱۰ شب کارکردن نیست! استارتاپ یعنی با برنامه کار کنید.
48. استارتاپ یعنی دلی کارکردن، بدون هیچ اجباری؛ اما با برنامه‌ریزی.
49. استارتاپ مثل عملیات خیبر است. باید با زمین و دریا و آسمان و زمان بجنگید تا سرپا بمانید! حرف اول و آخر یک استارتاپ را جنگیدن می‌زند.
50. اولین مرحله، گذار از درۀ مرگ است که حداقل ۸۰درصد استارتاپ‌ها در آن شکست را تجربه می‌کنند!
51. راستی! استارتاپ فوتبال‌دستی و میز پینگ‌پونگ و پلی‌استیشن نیست.
52. کپی‌کردن نمونۀ خارجی بدون مزیت رقابتی + فیلتر‌کردن نمونۀ خارجی موفق + فونت ایران‌سنس = استارتاپ! اسم این فرمول استارتاپ نیست!
53. استارتاپ را استارت‌آپ ننویسید!
54. مدیرعامل غرغرو، مدیرعاملی است که کار در دستش نیست و به بیزینس خود تسلط ندارد.
55. اولین‌بار واژۀ استارتاپ در توییتر توسط نیما عربی در تاریخ ۳۱اردیبهشت۱۳۸۷ توییت زده شد.
56. ‏این‌قدر که خریدن فونت «ایران‌سنس» برای راه‌اندازی یک ‎استارتاپ لازم است، اصلاً ایده و هم‌تیمی لازم نیست! :))
57. ‏استارتاپ یک باگ بزرگ دارد. آن هم اینکه صفر تا صد آن شفاف است و نمی‌توانند ایرادی به آن وارد کنند و مجبور هستند الکی آن را فیلتر کنند! ‎#کارآفرینم_فیلتر_نکنید
58. ‏متأسفانه فکر می‌کنم خیلی زمان لازم است تا دوستان بفهمند کارآفرینی و استارتاپ و اقتصاد مبتنی بر دانش یعنی چی!
59. ‏طبق آمار جهانی، ریسک راه‌اندازی استارتاپ ۹۰درصد است! بعد به این عدد ریسک فیلترینگ را هم اضافه کنید.
60. ‏فیلترینگ سلیقه‌ای و بدون هیچ منطقی، ممکن است چندین هزار کسب‌و‌کار را با مشکل مواجه کند. هوای کارآفرینان را داشته باشیم.
61. ‏اول شما را به‌عنوان دانش‌بنیان ثبت می‌کنند و بعد به اسم دانش‌بنیان فیلتر می‌کنند!
62. ‏چیزی که ما کارآفرین‌ها می‌خواهیم، اجرای دقیق قانون تجارت است. این فیلترینگ برخلاف قوانین اتفاق افتاده است.
63. استارتاپ‌زدن در ایران مثل رانندگی‌کردن با پراید کنار یک ماشین سنگین است... همان‌قدر معلق و بی‌ثبات!
64. در ایران اگر بخواهید استارتاپ بزنید، باید با سرعت اینترنت بجنگید، با لفظ نفوذی بجنگید، با فیلترینگ بجنگید، با سرویس‌هایی که تحریم کردند بجنگید تا آخر بتوانید یک چیزی خلق کنید!
65. ‏متاسفانه در مملکت ما قانون‌گذاری خیلی دیر اتفاق می‌افتد و حتما باید ضربه‌اش را چند شرکت و تیم بخورند تا یک قانونی تصویب بشود.