🛒 نمادها و علائم بسته‌بندی محصولات چی می‌گن؟ (راهنمای جامع بیش از ۵۰ مورد)

مثل همیشه، با کیسه‌های خرید وارد خونه شدم، شروع کردم به جابه‌جاکردن اون‌ها. یه چیزهایی باید می‌رفت توی یخچال، بعضی‌هاشون باید دور از نور خورشید نگهداری می‌شدن، پس گذاشتم‌شون توی کابینت و لوازم بهداشتی رو هم به حمام و سرویس بهداشتی منتقل کردم.

همون‌طور که داشتم اطلاعات بسته‌بندی محصولات رو می‌دیدم، تعدادی نماد به چشمم خورد که برام آشنا نبودن. همین مسئله بهانه‌ای شد تا برم سراغ کشف معنی اطلاعات و نمادهایی که روی محصولات درج می‌شن. در مسیر جست‌وجو، راهنمای جامع و کاملی پیدا نکردم و متوجه شدم که بعضی نمادها در راهنماهای موجود نیومدن.

تصمیم گرفتم خودم پراستفاده‌ترین نمادها رو جمع‌آوری کنم و در اختیار شما قرار بدم تا اگه زمانی به علامتی برخوردید که مفهومش رو نمی‌دونید، این مطلب رو مثل یه جزوه کنار دست‌تون داشته باشید و ازش کمک بگیرید.

حقیقت اینه که خوندن علائم و دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی محصولات، به بخش مهمی از تجربۀ خرید ما تبدیل شده‌ و تقریباً هر روز با اون سروکار داریم. نمادها و علائم روی بسته‌بندی محصولات به ما کمک می‌کنن تا مناسب‌ترین محصول رو انتخاب کنیم و بهترین شیوۀ استفاده از اون رو بشناسیم.

و این فقط خریدهای حضوری رو شامل نمی‌شه، بلکه در خرید آنلاین هم مفهومی به نام توضیح محصول (Prodcut Description) وجود داره که از همین علائم و نمادها استفاده می‌کنه.

از همین رو، من در این نوشته مفهوم ۱۷ علامت مرتبط با مواد غذایی، ۱۲ نماد مرتبط با پوشاک، ۱۱ نماد مرتبط با محصولات آرایشی و بهداشتی و ۱۱ نماد مرتبط با ظروف پلاستیکی رو توضیح می‌دم.

قبل از شروع بررسی این نمادها، جا داره از دوستان خودم فرگل سلحشور بابت کمک‌هاش در تهیۀ این نوشته، سارا قدیمی بابت ویراستاری متن و شمیم حسینی بابت کارهای گرافیکی تشکر ویژه کنم.

اگه شما هم نماد پرکاربردی رو می‌شناسید که در این نوشته به اون اشاره نشده، در کامنت برای من بنویسید تا به این مطلب اضافه کنیم.

محصولات بررسی‌شده در این نوشته

از یه پاکت چیپس گرفته تا اتومبیلی که می‌خریم، همگی اطلاعات محصول دارن. با توجه به گستردگی محصولاتی که می‌شه علائم و نمادهاشون رو بررسی کرد، من ناگزیر ۴ دسته از محصولات (مواد غذایی، پوشاک، لوازم آرایشی و بهداشتی و ظروف پلاستیکی) پراستفادۀ روزمره رو به ۳ دلیل زیر انتخاب کردم:

1. فراوانی: به‌طور کلی اطلاعات، نمادها و علائمی که روی محصولات و کارتن‌ها درج می‌شن، تعداد بالایی دارن و در گذر زمان هم مرتب تغییر می‌کنن و به‌روزرسانی می‌شن. به همین دلیل، من سعی کردم فهرستی از علائم و نمادهایی رو جمع‌آوری کنم که در حال حاضر پرکاربردن.
2. دسته‌بندی: چون فرایند تولید، نحوۀ استفاده و دورریختن محصولات با هم فرق داره، نمادها، علائم و اطلاعاتی که روی آن‌ها درج می‌شه هم متفاوته؛ برای مثال، اطلاعات و توضیحات مندرج بر محصولات الکترونیکی، با اطلاعات و توضیحات محصولات آرایشی‌بهداشتی یا پوشاک تفاوت داره.
3. محصولات: به‌دلیل تنوع محصولات موجود در بازار، من تمرکزم رو روی محصولات سوپرمارکتی و پوشاک گذاشتم که به‌طور روزانه با اون‌ها سر‌و‌کار داریم. پس اگه شما یه بسته کاشی بخرید، با نمادهای خاص اون صنعت رو‌به‌رو می‌شید که احتمالاً من در این راهنما دربارۀ اون‌ها چیزی ننوشتم.

از چه زمانی پای نمادها و نشانه‌ها به بسته‌بندی محصولات باز شد؟

استفاده از نمادها و نشانه‌ها به دوران باستان برمی‌گرده. باستان‌شناسان در غارهایی که اجداد انسان‌های امروزی زندگی می‌کردن، نگاره‌هایی رو کشف کردن که نشون می‌ده اون‌ها برای برقراری ارتباط با هم از علائم و نشانه‌ها استفاده می‌کردن. هرکدوم از اون نمادها بر اثر گذر زمان، معنا و مفهوم خاص‌تری پیدا کردن و حالا نقش این اشکال و نمادها رو در همۀ بخش‌های زندگی به‌وضوح مشاهده می‌شه.

بااین‌حال، قراردادن نشانه‌ها و دستورالعمل‌ها روی بسته‌بندی محصولات، به قرن ۱۹ برمی‌گرده. دلیل این امر رو باید در صنعتی‌شدن و تولید انبوه جست‌وجو کرد که منجر به افزایش تعداد محصولات موجود و نیاز به بسته‌بندی استاندارد شد.

اولین نماد‌های استاندارد بسته‌بندی در ایالات‌متحده، در دهۀ ۱۹۲۰ توسط ادارۀ ملی استاندارد (NBS) طراحی شد. از اون زمان، استفاده از علائم و نشانه‌ها روی بسته‌بندی محصولات، به یه روند جهانی تبدیل شده است.

اهمیت وجود نمادها و علائم در بسته‌بندی محصولات

در دنیای امروزی، نمی‌تونیم خرید یه محصول رو بدون دستورالعمل‌های واضح و مختصر دربارۀ نحوۀ استفاده از اون یا آنچه داخل اون وجود داره، تصور کنیم. این نشانه‌ها و دستورالعمل‌ها که گاهی در قالب توضیح محصول (Product Description) ارائه می‌شن، ۲ نقش مهم ایفا می‌کنن:

1. ما رو راهنمایی می‌کنن که انتخاب آگاهانه‌ای داشته باشیم.
2. محصولات شرکت‌ها رو متمایز می‌کنن. شعارهای جذاب، لوگوها و طرح‌های چشم‌نواز، به ابزار بازاریابی مهمی برای جذب مصرف‌کنندگان و افزایش آگاهی از برند تبدیل شدن.
   هدف از توضیح محصول با استفاده از نمادها و دستورالعمل‌ها، ارائۀ اطلاعات مهم دربارۀ ویژگی‌ها، عملکردها و مزیت‌های کلیدی محصول به مشتریانه تا اون‌ها رو برای خرید محصول ترغیب کنه.

۴ دسته‌بندی اصلی محصولات موردبررسی

با درنظرگرفتن ملاحظات بالا، ۴ دسته‌بندی اصلی محصولات رو برگزیدم و پرکاربردترین علائم و نمادهایی رو که در حال حاضر روی بسته‌بندی محصولات‌شون درج می‌شه توضیح می‌دم.

دسته‌بندی اول: مواد غذایی

برچسب‌های مواد غذایی حاوی اطلاعات مفیدی هستن که به شما کمک می‌کننه خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها رو آگاهانه‌تر انتخاب کنید.

اطلاعاتی که روی این بسته‌بندی‌ها درج می‌شن، به نوع مادۀ غذایی بستگی داره و اغلب به مواد تشکیل‌دهنده، مشخصات تولیدکننده، نحوۀ مصرف، نحوۀ نگهداری، استانداردها و... اشاره می‌کنه. این علائم شامل ۱۷ مورد پرتکراره:

۱) حقایق تغذیه‌ای

برچسب حقایق تغذیه‌ای اطلاعاتی دربارۀ میزان کالری، چربی، پروتئین، کربوهیدرات‌ها و سایر مواد مغذی موجود در یه وعده از اون غذا رو ارائه می‌ده.

۲) مواد تشکیل‌دهنده

فهرست مواد تشکیل‌دهنده به ما می‌گه که در ترکیبات محصول چه چیزهایی وجود داره. مواد تشکیل‌دهنده به ترتیب وزن مرتب می‌شن و به ما کمک می‌کنن که مواد آلرژی‌زا یا موادی رو که نمی‌خواهیم مصرف کنیم شناسایی کنیم. علاوه بر اون، نوع رنگ به‌کاررفته هم مطرح می‌شه:

• رنگ‌های طبیعی (Natural Colors): رنگ‌های طبیعی از گیاهان و برخی جانوران استخراج می‌شن و در حقیقت منشأ طبیعی دارن. افزودن این رنگ‌ها به محصولات غذایی کاملاً مجاز و آزاده. به همین دلیل به اون‌ها «رنگ‌های بی‌نیاز از تأیید» هم می‌گن.
• رنگ‌های شبه‌طبیعی (Semi-natural Colors): رنگ‌های شبه‌طبیعی مشابه رنگ‌های طبیعی هستن، ولی انسان اون‌ها رو می‌سازه. این رنگ‌ها هم اگه موردتأیید سازمان غذا و دارو باشن، ضرر چندانی ندارن.
• رنگ‌های سنتتیک یا مصنوعی (Synthetic Colors): این رنگ‌ها در طبیعت وجود ندارن و در کارخانه تولید می‌شن. رنگ‌های مصنوعی موجود، به‌طور معمول از نظر شیمیایی خلوص بالایی دارن و از نظر قدرت رنگ‌آمیزی هم استاندارد شدن. این نوع رنگ‌ها حتماً باید دارای مجوز باشن و در صورت داشتن مجوز هم می‌بایست در مصرف اون‌ها احتیاط كرد.

۳) بهترین زمان مصرف

معمولاً روی بسته‌بندی محصولات، تاریخی که محصول غذایی در بهترین کیفیت خود خواهند بود، نوشته می‌شه. این تاریخ به این معنی نیست که محصول بعد از اون برای خوردن مناسب نیست، بلکه احتمال داره طعم خوب یا ارزش غذایی بالایی نداشته باشه.

۴) تاریخ مصرف

تاریخ مصرف نشان‌دهندۀ تاریخیه که محصول غذایی باید تا اون زمان مصرف بشه. بعد از این تاریخ، محصول ممکنه برای خوردن خطرناک باشه.

۵) برچسب ارگانیک

برچسب ارگانیک نشون می‌ده که محصول، بدون استفاده از آفت‌کش‌ها یا کودهای مصنوعی، پرتودهی یا ارگانیسم‌های اصلاح‌شدۀ ژنتیکی (Genetically Modified Organism) که به‌اختصار GMO یا تراریخته گفته می‌شه تولید شده.

۶) آلرژن‌ها و مواد افزودنی

اگه یه محصول غذایی حاوی هریک از ۱۴ مادۀ حساسیت‌زا باشه، حتماً باید نام اون آلرژن‌ در فهرست مواد تشکیل‌دهندۀ محصول ذکر بشه. ۱۴ مادۀ غذایی حساسیت‌زا عبارت‌اند از:

1. کرفس
2. غلات حاوی گلوتن (مانند گندم، جو و جو دوسر)
3. سخت‌پوستان (مانند میگو، خرچنگ و لابستر)
4. تخم‌مرغ
5. ماهی
6. باقلا
7. شیر
8. نرم‌تنان (مانند صدف)
9. خردل
10. بادام‌زمینی
11. کنجد
12. سویا
13. دی‌اکسید گوگرد و سولفیت‌ها (در صورتی که غلظت دی‌اکسید گوگرد و سولفیت‌ها بیش از 10 واحد در میلیون باشه)
14. مغزهای درختی (مانند بادام، فندق، گردو، بادام‌هندی، گردو و پسته).

۷) شرایط نگهداری

در این بخش، شرایطی که باید محصول در اون نگهداری بشه، گفته می‌شه؛ برای مثال، این موارد رو احتمالاً زیاد دیدید:

• در جای خشک و خنک نگهداری شود.
• دور از نور خورشید نگهداری شود.
• دور از دسترس اطفال نگهداری شود.
• در یخچال نگهداری شود.
• و ... .

۸) دستورالعمل آماده‌سازی و مصرف محصول

در مواردی كه نیاز به آماده‌سازی محصول باشه، دستورالعمل و طرز تهیۀ محصول به‌طور واضح درج می‌شه. اگه محصول برای مصرف گروه خاص، مثلاً گروه سنی بخصوصی تهیه شده باشه، در این قسمت قابل‌تشخیص خواهد بود.

۹) الزامات و توصیه‌های مصرف

در این قسمت، الزامات و توصیه‌‌های مرتبط با مصرف محصول گفته می‌شه؛ برای مثال، حتماً دیدید که روی قوطی‌های کنسرو می‌نویسن:

• قبل از مصرف، ۲۰ دقیقه جوشانده شود.
• بعد از بازشدن بسته‌بندی، به‌مدت ۱ یا ۲ روز در یخچال نگهداری کنید.
• قبل از مصرف خوب تکان دهید.

موارد دیگری نیز وجود دارن که روی بسته‌بندی مواد غذایی نوشته می‌شن:

• نام محصول (فرآورده)
• نام تجاری محصول
• وزن محصول
• شمارۀ پروانۀ ساخت/ کد یا شناسۀ نظارت و یا پروانۀ بهداشتی یا مجوز ورود برای محصولات تولیدی خارج از کشور
• سری ساخت
• نام، مشخصات و اطلاعات تولید‌کننده و بسته‌بندی‌کننده (آدرس و نام شرکت تولیدکننده)

۱۰) کالری کل و کالری حاصل از چربی

روی بسته‌بندی مواد غذایی، مقدار کالری نوشته می‌شه و نشان می‌ده که با مصرف هر واحد مشخص از محصول، چقدر انرژی به بدن‌ می‌رسه.

۱۱) درصد ارزش روزانه

درصد ارزش روزانه (Daily Value) با نماد اختصاری DV% نشان می‌ده که هر ۱۰۰ گرم یا هر عدد از محصول، چه مقدار از نیاز روزانۀ بدن به مواد مغذی مختلف رو تأمین می‌کنه.

۱۲) نشانگر رنگی تغذیه‌ای

ممکنه جدول حقایق تغذیه‌ای روی بسته‌بندی همۀ محصولات غذایی درج نشه، اما معمولاً همۀ محصولات نشانۀ رنگی تغذیه‌ای رو روی بسته‌بندی خودشون دارن.

در این برچسب از ۳ رنگ سبز، قرمز و نارنجی استفاده می‌شه و به همین دلیل به چراغ راهنمای تغذیه‌ای هم معروفه. شاخص‌های ارزیابی‌شده در این نشانگر، شامل کالری، قند، نمک، اسیدهای چرب ترانس و چربی هستن.

بر این اساس:

• رنگ سبز: کم‌بودن میزان شاخص ارزیابی‌شده
• رنگ نارنجی یا زرد: میزان متوسط
• رنگ قرمز:میزان زیاد.

۱۳) نماد بازیافت

این نماد نشان‌دهندۀ اینه که مواد تشکیل‌دهندۀ محصول، قابل بازیافت (Recyclable) است و باید اون رو داخل سطل‌های مخصوص زباله‌های قابل‌بازیافت قرار داد.

در کنار این نماد که به حلقۀ مُوبیوس (Moebius Twist) هم معروفه، عددی به‌صورت درصد نوشته می‌شه که درصد بازیافت‌پذیری اون محصول رو نشون می‌ده.

۱۴) علامت استاندارد

علامت استاندارد یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین نمادهاییه که روی بسته‌بندی انواع محصولات خوراکی و مصرفی درج می‌شه. این علامت ضمانت می‌کنه که محصولْ مطابق با استانداردهای ملی تولید شده. برای آشنایی بیشتر با استانداردهای ملی، باید به سایت سازمان ملی استانداره ایران مراجعه کرد.

۱۵) علامت غذا و دارو

معمولاً این علامت روی انواع محصولات غذایی و دارویی درج می‌شه و در بخش پایینی اون، شمارۀ پروانۀ ساخت نوشته‌ می‌شه که نشان‌دهندۀ استان و شمارۀ اختصاصی محصوله. این نماد از ۲ رنگ آبی و سبز تشکیل شده که به‌طور کلی طرح یه سیب رو تداعی می‌کنن.

• حرف D (اول واژۀ Drug به معنی دارو) در سمت راست اومده.
• حرف F (اول واژۀ Food به معنی غذا) در سمت چپ لوگو به‌ کار رفته.

۱۶) سیب سلامت

نماد سیب سلامت، یه نماد ضروریه که باید روی تمام بسته‌بندی‌های غذایی، آرایشی و بهداشتی، دارویی و تجهیزات پزشکی درج بشه. در واقع سیب سلامت بیانگر خواص غذایی محصوله و سلامت اون رو تضمین می‌کنه. این نماد رو سازمان غذا و دارو صادر می‌کنه.

۱۷) دماسنج

وجود دماسنج روی بسته‌بندی محصولات، مشخص می‌کنه که اون مادۀ غذایی باید در چه دما یا شرایط آب‌وهوایی قرار بگیره تا سالم باقی بمونه.

۱۷+۱) توجه به مصرف‌کنندگانی با نیازهای خاص

برخی شرکت‌های تولیدکنندۀ مواد غذایی، تلاش می‌کنن پاسخ‌گوی افرادی باشن که نیاز غذایی خاصی دارن یا مبتلا به بیماری خاصی هستن. این شرکت‌ها اقدامات مختلفی انجام می‌‌دن تا محصولات خودشون رو برای مصرف این دسته از افراد، بهینه کنن. برخی از این اقدامات که با علائمی روی بسته‌بندی محصولات مشخص می‌شن، شامل ۷ مورد زیره:

۱) بیماری دیابت

• برچسب‌گذاری میزان قند: شرکت‌ها اغلب میزان قند روی بسته‌بندی محصولات رو برجسته‌تر می‌کنن و این کار، شناخت محصولات مناسب برای رژیم غذایی بیماران دیابتی رو آسون‌تر می‌کنه.
• جایگزین‌های بدون قند یا کم‌قند: بسیاری از شرکت‌ها محصولات بدون قند یا کم‌قند تولید می‌کنن که به‌وضوح برچسب‌گذاری می‌شن تا به بیماران دیابتی در انتخاب آگاهانه کمک کنن.

۲) عدم تحمل لاکتوز

محصولاتی که فاقد لاکتوز یا دارای لاکتوز کاهش‌یافته هستن، روی‌ بسته‌بندی محصولات برچسب بدون لاکتوز (Lactose-free) گذاشته می‌شه تا به‌راحتی برای افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز قابل‌تشخیص باشه.

۳) حساسیت به گلوتن (Gluten) یا بیماری سلیاک (Coeliac)

• برچسب بدون گلوتن (Gluten-free): اگه در ترکیبات مواد غذایی شرکت‌ها هیچ مادۀ حاوی گلوتنی نباشه، این مورد رو به‌وضوح روی بسته‌بندی محصولات‌شون درج می‌کنن.
• نمادهای گواهی: برخی محصولات، دارای نمادهایی مانند نماد سازمان صدور گواهی‌نامۀ بدون گلوتن (Gluten-Free Certification Organization) هستن که به‌اختصار GFCO نامیده می‌شن تا به مصرف‌کنندگان اطمینان بدن که این محصول با استانداردهای سخت‌گیرانۀ بدون گلوتن مطابقت داره.

۴) محصولات بدون آلرژن یا حساسیت (Allergen-free)

• هشدارهای آلرژی‌زا: شرکت‌ها هشدارهای واضح آلرژن (Allergen) رو روی بسته‌بندی محصولات خودشون درج می‌کنن که نشون می‌ده محصول حاوی مواد آلرژی‌زاست. این مواد، آلرژن‌های رایج مانند سویا، تخم‌مرغ، ماهی، آجیل، گندم و... رو شامل می‌شن.
• جایگزین‌های فاقد آلرژن: برخی از شرکت‌ها جایگزین‌های فاقد آلرژن رو برای محصولات خودشون ارائه می‌دن که به‌وضوح برای کسانی که به مواد غذایی خاصی حساسیت دارن، برچسب زده می‌شه.

۵) افراد نابینا یا کم‌بینا

• برچسب‌گذاری بریل: برخی از شرکت‌ها از خط بریل روی بسته‌بندی‌شون استفاده می‌کنن تا دسترسی برای مصرف‌کنندگان نابینا یا کم‌بینا ساده‌تر باشه.
• متن با کنتراست بالا: شرکت‌ها ممکنه از متن با کنتراست بالا و فونت‌های بزرگ در بسته‌بندی استفاده کنن تا خوندن اطلاعات رو برای افراد کم‌بینا آسون‌تر کنه.

۶) محصولات کم‌سدیم

شرکت‌ها ممکنه برای افراد مبتلا به فشارخون یا کسانی که از رژیم غذایی کم‌سدیم پیروی می‌کنن، جایگزین‌های کم‌سدیم در نظر بگیرن و میزان سدیم رو به‌وضوح روی بسته‌بندی برچسب‌گذاری کنن.

۷) محصولات کم‌کلسترول و مفید برای قلب

شرکت‌ها ممکنه برای افراد مبتلا به کلسترول بالا یا بیماران قلبی، محصولاتی با کلسترول پایین یا محصولات مفید برای سلامت قلب تولید کنن و بر این اساس، اون‌ها رو برچسب‌گذاری کنن. اطلاعات مرتبطی که اغلب درج می‌شه، حاوی اطلاعاتی دربارۀ محتوای چربی اشباع‌شده و چربی ترانسه.

دسته‌بندی دوم: پوشاک

دسته‌بندی دومی که سراغش رفتم، پوشاکه. در ادامه، ۱۲ مورد پرتکرار از علائم و نمادهای این دسته از محصولات رو معرفی می‌کنم:

۱) دستورالعمل‌های مراقبتی

دستورالعمل‌های مراقبتی روی لباس‌ به ما می‌گه که چطور لباس رو بشوییم و از اون مراقبت کنیم. دونستن این نکات به ما کمک می‌کنه تا از آسیب‌رسوندن به لباس یا آب‌رفتن اون در هنگام شست‌وشو جلوگیری کنیم.

۲) مواد تشکیل‌دهندۀ پارچه

برچسب مواد تشکیل‌دهندۀ پارچه به ما می‌گه که لباس از چه موادی تولید شده. وجود این برچسب به ما کمک می‌کنه تا لباسی رو انتخاب کنیم که برامون مناسبو راحته.

۳) برچسب سایز

برچسب سایز، اندازۀ لباس رو نشون می‌ده. مهمه که این برچسب رو بررسی کنید تا مطمئن بشید اون لباس مناسب شماست.

۴) کشور مبدأ

برچسب کشور مبدأ به ما می‌گه که لباس در کجا تولید شده.

۵) مواد پایدار

برخی از بسته‌بندی‌های لباس حاوی اطلاعاتی دربارۀ مواد پایدار استفاده‌شده در لباسه، مثل پنبۀ ارگانیک یا پلی‌استر بازیافتی. این اطلاعات می‌تونه به ما کمک کنه تا در راستای حفاظت از محیط‌زیست انتخاب‌های بهتری داشته باشیم.

۶) قیمت

برچسب دیگه‌ای که معمولاً روی بسته‌بندی لباس‌ها دیده می‌شه، برچسب قیمته. عدد قیمت در ایران اغلب به واحد «ریال» است و روی محصول می‌چسبونن یا به‌صورت لیزری درج می‌شه.

۷) نماد راهنمای لباس‌شویی

نمادهای لباس‌شویی به شما می‌گه که آیا لباس‌تون برای شستن در ماشین لباس‌شویی مناسبه یا نه و باید از چه تنظیمات و دمایی برای شست‌وشو استفاده کنید.

نماد لباس‌شویی معمولاً به‌شکل یه سطل پرِ آب که تعدادی نقطه یا عدد در اون قرار گرفته‌، به تصویر کشیده می‌‌شه. این نقاط و اعداد، نشان‌دهندۀ حداکثر دمای توصیه‌شده است:

• یک نقطه: دمای ۳۰ درجۀ سانتی‌گراد و به این معنی است که لباس باید با آب سرد شسته شود.
• دونقطه: دمای ۴۰ درجۀ سانتی‌گراد و به این معنی است که لباس باید با آب گرم شسته شود.
• چهارنقطه: دمای ۶۰ درجۀ سانتی‌گراد و نیاز به آب گرم دارد.

معمولاً زیر سطل آب خطوطی هم دیده می‌شه که:

• یک خط: لباس باید در چرخۀ مصنوعی شسته شود.
• دو خط: لباس باید در چرخۀ شست‌وشوی ملایم یا پشمی شسته شود.

اگه نماد شست‌وشوی دستی رو مشاهده کردید، باید اون رو با دست در آب با دمای ۴۰ درجۀ سانتی‌گراد یا کمتر بشورید یا از برنامۀ شست‌وشوی دستی ماشین لباس‌شویی استفاده کنید.

۸) علائم استفاده از سفید‌کننده

قبل از اینکه سراغ شست‌وشوی لباس‌ها با کمک سفیدکننده برید، باید به برچسب روی لباس‌ها توجه کنید.

• اگه یه مثلث خالی دیدید، به این معنیه که می‌تونید با خیال راحت از سفید‌کننده برای شستن لباس استفاده کنید.
• خطوط مورب داخل مثلث به استفاده از سفیدکنندۀ بدون کلر اشاره داره.
• اگه روی مثلث، یه ضرب‌در کشیده شده باشه، به‌هیچ‌وجه نباید از سفید‌کننده استفاده کرد.

۹) علائم اتو روی پارچه

نمادهای مرتبط با اتوکردن لباس، با نقطه‌هایی داخل اتو نشون داده می‌شه که بیانگر حداکثر دماییه که باید برای اتوکردن لباس استفاده کنید.

• اگر اتو نقطه‌ای نداشته باشه، به این معنیه که می‌تونید لباس رو در هر دمایی اتو کنید.
• معمولاً نماد اتو با یه نقطه رو برای پارچه‌های ظریف مثل پشمی و ابریشم استفاده می‌کنن.
• نماد دونقطه رو روی پارچه‌های مصنوعی مشاهده می‌کنید.
• و نماد سه‌نقطه رو روی لباس‌های کتانی و نخی می‌بینید.

۱۰) راهنمای خشک‌کردن لباس

فرایند شست‌و‌شو علاوه بر شستن و اتوکردن، شامل خشک‌کردن هم می‌شه. برای جلوگیری از چروک یا بدشکل‌شدن، موقع خشک‌شدن و پیداکردن مطمئن‌ترین راه برای خشک‌کردن لباس‌ها بدون آسیب‌رسوندن به پارچه، می‌تونید از نمادهای روی برچسب مراقبت از پارچه کمک بگیرید.

یه مربع با دایرۀ داخل اون، به این معنیه که می‌شه لباس رو با خیال راحت خشک کرد.

تعداد نقاط داخل نماد خشک‌شویی، نشون می‌ده که لباس با چه دمایی باید خشک بشه:

• یک نقطه نشان‌دهندۀ حرارت کم؛
• دونقطه برای حرارت متوسط؛
• سه‌نقطه برای حرارت زیاد؛
• بدون نقطه به این معنیه که می‌تونید لباس‌هاتون رو در هر حرارتی خشک کنید.

وجود خط در نماد خشک‌کن هم معانی خاص خودش رو داره:

• اگر خطیزیر نماد خشک‌کن می‌بینید، باید از تنظیمات «پرس دائمی» استفاده کنید؛
• در حالی که دو خط به این معنیه که باید از تنظیمات «ملایم» استفاده کنید؛
• اگر علامت ضرب‌در روی اون زده شده، نباید لباس رو خشک کنید، بلکه باید بذارید به‌طور طبیعی خشک بشه؛
• یک مربع با سه خط عمودی داخلش، نشان‌دهندۀ خشک‌شدن قطره‌ایه؛
• یک خط افقی در وسط، خشک‌شدن روی سطح صافه؛
• و یه خط آویزون به‌معنای آویزون‌کردن برای خشک‌شدنه.

۱۱) نماد خشک‌شویی پارچه‌های خاص

برخی پارچه‌ها رو باید در شرایط خاصی نگهداری کرد بنابراین، نیاز به خشک‌شویی دارن. نمادهای زیر به شما کمک می‌کنن تا بدونید لباس باید خشک بشه یا نه و به خشک‌شویی بگید باید از چه حلالی استفاده کنه.

۱۲) سایر انواع خشک‌شویی

نمادهای دیگه هم برای خشک‌شویی وجود داره که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید:

دسته‌بندی سوم: لوازم آرایشی و بهداشتی

دستۀ سوم، بسته‌بندی لوازم آرایشی و بهداشتیه که در ادامه به ۱۱ مورد از اون علائم اشاره می‌کنم:

۱) نماد Ecocert Organic (گواهی ارگانیک‌بودن)

نماد Ecocert Organic در واقع تضمینی بر ارگانیک‌بودن محصوله و ۲ استاندارد داره:

1. اِکوسِرت طبیعی (Natural Ecocert)
2. اِکوسِرت ارگانیک (Organic Ecocert)

محصولی موفق به دریافت استاندارد Ecocert می‌شه که در وهلۀ اول حداقل ۹۵درصد از کل مواد اون منشأ طبیعی داشته باشه. در وهلۀ بعد برای استاندارد طبیعی (Natural) و ارگانیک (Organic) شرایط کمی متفاوته:

• محصولی موفق به دریافت Ecocert ارگانیک می‌شه که حداقل ۹۵درصد از همۀ مواد گیاهی فرمول و حداقل ۱۰درصد از تمام مواد تشکیل‌دهندۀ اون از نظر وزن، از کشاورزی ارگانیک تشکیل شده باشه.
• اگر در این نماد، به‌جای کلمۀ Organic، از کلمۀ Natural استفاده شد، به این معناست که حداقل ۵۰درصد از تمام مواد گیاهی فرمول و حداقل ۵درصد از همۀ مواد تشکیل‌دهندۀ اون برحسب وزن، از کشاورزی ارگانیک تهیه شده.

۲) علامت شعله باز

یکی دیگه از علامت‌هایی که روی لوازم آرایشی و بهداشتی درج می‌شه، علامت شعله بازه که نشان‌دهندۀ قابل‌اشتعال‌بودن محصوله. بعضی از محصولات آرایشی مثل لاک ناخن، لاک‌پاک‌کن و سایر محصولاتی که در ترکیبات خود موادی مثل الکل و گاز پیش‌ران دارن، اگه در مجاورت آتش یا گرمای زیاد قرار بگیرن، به‌راحتی شعله‌ور می‌شن.

بنابراین حتماً به این علامت توجه کنید و این دسته از محصولات آرایشی و بهداشتی رو دور از حرارت بالا و شعله‌های آتش نگه دارید.

۳) علامت دستی با کتاب

هر زمان که روی بسته‌بندی محصولات آرایشی و بهداشتی علامت دستی با کتاب دیدید، نشان‌دهندۀ اینه که تمامی اطلاعات مرتبط با محصول، روی بسته‌بندی جای نگرفته و برای کسب اطلاعات بیشتر، باید به بروشور موجود در بسته‌بندی محصول مراجعه کنید. مواردی مثل نکات استفاده، احتیاط‌های لازم، ترکیبات و... اطلاعاتی هستن که معمولاً در بروشور درج می‌شن.

۴) محصولات حلال (Halal)

محصولات آرایشی حلال، محصولاتی هستن که در تولید اون‌ها از مواد اولیۀ حیوانی حلال و همچنین مواد گیاهی استفاده شده باشه. بیشتر محصولات تولید‌شده دارای برچسب حلال هستن و علاوه بر محصولات آرایشی و بهداشتی، در ایران اغلب روی مواد غذایی هم این برچسب مشاهده می‌شه. این استاندارد در کشورهای غیراسلامی هم با استقبال خوبی مواجه شده‌.

۵) بدون پارابن (Paraben Free)

پارابن یه ترکیب شیمیاییه که معمولاً به مقدار کم و به‌عنوان نگهدارنده در محصولات آرایشی‌بهداشتی استفاده می‌شه. اما از اون‌جایی که پارابن برای سلامتی مضره، شرکت‌ها محصولات فاقد پارابن رو با برچسب «بدون پارابن» روی بسته‌بندی اون عنوان می‌کنن.

۶) علامت ساعت شنی

علامت ساعت شنی روی لوازم آرایشی و بهداشتی، طول عمر محصولات رو نشون می‌ده. برای مثال، اگه در این علامت ۳۰ ماه نوشته بشه، نشون می‌ده که محصول ۳۰ ماه دوام خواهد داشت، فرقی نمی‌کنه که در محصول باز بشه، یا پلمپ اون در طول این ۳۰ ماه به هیچ عنوان باز نشده باشه.

۷) بدون عطر (Fragrance Free)

در ترکیبات محصولات عطری معمولاً از مواد شیمیایی استفاده می‌شه که ممکنه باعث بروز آلرژی در افراد بشه. محصولاتی که فاقد مواد عطری هستن، روی اون‌ها برچسب «بدون عطر» زده می‌شه.

۸) بدون تست حیوانی (Not Animal Tested Or Cruelly Free)

بسیاری از شرکت‌های تولیدکنندۀ محصولات آرایشی و بهداشتی در سراسر دنیا، برای تست محصولات‌شون از حیوانات استفاده می‌کنن. این آزمایش‌ها حساسیت چشم، پوست و مسمومیت‌های عمومی رو بررسی می‌کنن.

در اصل، این آزمایش‌ها نوعی سوء‌استفاده از حیوانات محسوب می‌شه و به همین دلیل، شرکت‌هایی که هیچ‌گونه آزمایش و تستی رو روی حیوانات انجام نمی‌دن، این موضوع رو با برچسب روی بسته‌بندی محصولات‌شون، عنوان می‌کنن.

۹) دورۀ زمانی بعد از بازکردن در محصول (Period After Opening)

این اصطلاح که به‌اختصار PAO نامیده می‌شه، معمولاً روی همۀ محصولات درج می‌شه و بیانگر اونه که پس از بازشدن در محصول، تا چه مدت می‌تونید از اون استفاده کنید.

۱۰) علامت e

علامت e کوتاه‌شدۀ عبارت Estimated Sign به‌معنی «نشان تخمین»، معمولاً روی بسته‌بندی همۀ محصولات آرایشی و بهداشتی درج می‌شه و نشون می‌ده که مقدار حجم نوشته‌شده روی بسته‌بندی محصول، صحت داره. در اصل، این علامت خیال مصرف‌کننده رو از حجم نوشته‌شده روی محصول راحت می‌کنه.

برای مثال، اگه روی بسته‌بندی محصول نوشته شده باشد ml200 و در کنار اون علامت e درج شده باشه، می‌شه مطمئن بود که حجم واقعی محصول، همین مقداره.

۱۱) علامت ce

علامت ce کوتاه‌شدۀ عبارت فرانسوی Conformité Européenne به‌معنی «سازگاری اروپایی»، نشان‌دهندۀ اینه که محصول، با همۀ استاندارد‌های فروش در اتحادیۀ اروپا مطابقت داره.

دسته‌بندی چهارم: ظروف پلاستیکی

روی بسته‌بندی محصولات سوپرمارکتی که ظروف پلاستیکی دارن، علامت‌های مختلفی درج می‌شه که در ادامه به ۱۱ مورد پرتکرار اون‌ها‌ می‌پردازم:

۱) علامت PET یا PETE

روی ظروف پلاستیکی یک‌بارمصرف مانند ظرف سس، بطری آب و نوشیدنی‌های مختلف، شوینده‌ها و... این علامت دیده می‌شه. علامت PET یا PETE کوتاه‌شدۀ عبارت Polyethylene Terephthalate به‌معنی پلی‌اتیلن ترفتالات، نشان‌دهندۀ وجود مواد متخلخله که باکتری‌ها و میکروب‌ها رو به‌سرعت به خودش جذب می‌کنه.

به همین دلیل، پس از استفاده باید دور ریخته بشن و به‌هیچ‌وجه نباید داخل اون‌ها مایعات داغ ریخته بشه چون رادیکال‌هایی آزاد می‌کنن که باعث بروز اختلال در غدد درونی افراد می‌شه.

۲) علامت PE-HD (یا HDPE)

این علامت که معمولاً روی ظروف یک‌بارمصرف مات مثل ظرف روغن، انواع شوینده‌ها و شامپوها، کیسه‌زباله، لبنیات و... درج می‌شه و مخفف عبارت High-density Polyethylene است، نشان‌دهندۀ بی‌خطربودن محصوله زیرا از مواد پلی‌اتیلن متراکم تولید شده، قابل‌بازیافته و ضرری برای سلامت انسان نداره.

۳) علامت PVC

ظروفی که روی اون‌ها علامت PVC که کوتاه‌شدۀ عبارت Polyvinyl Chloride است درج شده، در ترکیبات‌شون کلرین دارن که بسیار خطرناکه و باید در استفاده از اون‌ها احتیاط کرد. این ظروف اصلاً نباید در معرض حرارت قرار بگیره و به همین علت هرگز نباید اون‌ها رو داخل مایکروویو یا روی گاز قرار داد. در صورتی که حرارت ببینن، مواد شیمیایی درون اون‌ها آزاد می‌شه و به داخل مواد غذایی نفوذ می‌کنه که برای سلامتی انسان بسیار خطرناکه.

۴) علامت PE-LD (یا LDPE)

این علامت که کوتاه‌شدۀ عبارت Low-density Polyethyleneاست، نشون می‌ده که محصول از پلی‌اتیلن با تراکم کم ساخته شده و برای سلامتی انسان کاملاً بی‌خطره؛ اما از اون‌جایی‌که این محصول بازیافت نمی‌شه، برای طبیعت مضره. این علامت رو بیشتر روی فرش‌های ماشینی، کاور مبلمان و لباس، بسته‌بندی مواد غذایی، بعضی بطری‌ها، کیسۀ جاروبرقی و... می‌شه دید.

۵) علامت PP

علامت PP کوتاه‌شدۀ عبارت Polypropylene، نشان‌دهندۀ وجود پلی‌پروپیلن در ترکیبات محصوله که کاملاً برای سلامت انسان بی‌خطر محسوب می‌شه. به همین علت در اغذیه‌فروشی‌ها برای غذاهای داغ از این ظروف استفاده می‌شه، چون این ظروف حاوی مواد شیمیایی نیستن و بر اثر حرارت‌دیدن، باعث آزادشدن مواد مضر نمی‌شن. اما پروسۀ بازیافت‌شدن این ظروف بسیار طولانیه.

۶) علامت PS

علامت PS کوتاه‌شدۀ عبارت Polystyrene، نشان‌دهندۀ وجود مواد سمی در ترکیبات محصوله که به‌هیچ وجه نباید در معرض حرارت بالا یا چربی زیاد قرار بگیرن. علامت PS بیشتر روی بسته‌بندی مرغ و گوشت، ظروف قرص و کپسول، شانه‌های تخم‌مرغ و... مشاهده می‌شه.

۷) علامت OTHER

این علامت برای همۀ پلاستیک‌هایی استفاده می‌شه که در دسته‌های ۱ تا ۶ نمی‌گنجن. همچنین پلاستیک‌هایی که ممکن است لایه‌بندی شده یا با انواع پلاستیک‌های دیگه مثل پلاستیک‌های زیستی مخلوط شده باشن.

دربارۀ این علامت باید حساس باشید چون در اغلب موارد می‌گن که مواد موجود در ترکیبات محصول، برای سیستم ایمنی بدن مضره و باعث بروز اختلال در هورمون‌های بدن می‌شه. بهتره از این ظروف برای خوردن و آشامیدن استفاده نشه و بعد از یه ‌بار مصرف، دور انداخته بشه. این علامت معمولاً روی برخی بطری‌ها و نایلون‌ها دیده می‌شه.

۸) علامت کریستال برف

احتمالاً علامتی شبیه کریستال برف رو روی بعضی ظروف شیشه‌ای و پلاستیکی دیدید. این علامت به این معناست که اون ظروف فقط برای نگهداری مواد غذایی داخل فریزر تولید شدن یا می‌شه اون ظروف رو داخل فریزر گذاشت.

۹) علامت گیلاس و چنگال

علامت گیلاس و چنگال نشون می‌ده که اون ظرف، به‌صورت اختصاصی، فقط برای نگهداری مواد غذایی تولید شده.

۱۰) علامت مایکروویو

وقتی عکس مایکروویو یا علامتی با ۳ خط موجی‌‌شکل (نشان‌‌دهندۀ تابش مایکروویو) رو روی بسته‌بندی محصولی مشاهده کردید، به این معناست که می‌تونید محصول رو داخل مایکروویو بذارید.

۱۱) علامت پاکیزگی

این علامت به شهروندی اشاره داره که برای حفظ سلامت محیط‌زیست تلاش می‌کنه و آشغال‌ها رو داخل سطل زباله می‌ندازه. در واقع تلنگریه برای یادآوری انداختن زباله‌ها داخل سطل.