شناختنامه فرهنگ و هنر ژاپن


به هر کسی بگویی فرهنگ ژاپن اولین کلمه ای که می گوید سامورایی است. سامورایی ها مزدورانی بودند که در گذشته به اربابان ژاپنی خدمت می کردند. از نظر ثروت و دارایی جایگاهی نداشتند ولی از عزت و احترام بالایی در میان مردم به واسطه رفتار و منش های خاص شان برخوردار بودند. مانند تمام مفاهیم در طول سال ها واژه سامورایی هم دچار تغییرات بنیادی شده است. اگر فیلم های کوروساوا را دیده باشید سامورایی ها نترس، جنگاور و همواره عصبانی هستند. اینقدر عصبانی که حتی برای یک لیوان آب جوری عصبانی نشان میدهند که گویی ۲۰ سال است آب نخورده اند و اینقدر نترس که معتقدند برای یک سامورایی همه جا ژاپن است.
برای ما ایرانی ها، اوشین نیز دیگر یادآور ژاپن است. اوشین برای ما در سال‌های سخت بعد از جنگ الگوی مقاومت و سختی کشیدن بود.
هر چه در فرهنگ و سبک زندگی ژاپن دقیق‌تر بشویم بیشتر شگفت زده می‌شویم. وقتی بدانیم که اولین شرکت تجاری را ژاپنی‌ها تاسیس کرده‌اند و یا زمانی‌که در خصوص سبک منحصر بفرد ژاپن در تجاوزهای مکررش به کشورهای همسایه‌اش از جمله چین و کره می‌خوانیم، از خود خواهیم پرسید که مگر امکان دارد قوم و کشوری انقدر متفاوت با دیگران در این کره‌ی خاکی زندگی کند.
هدف از نگارش شناختنامه‌های ملل هیچ‌گاه ارائه‌ی جزییات فرهنگی آن ملت، کشور یا قوم نبوده است، بلکه ایجاد انگیزه‌ای به قدر یک قلقلک کوچک در مخاطب برای جستجوی و کشف تاریخ و فرهنگ انسان در نقاط مختلف جهان است.
در خصوص ژاپن اما به نظرم حیف آمد که به همین نوشته ی کوتاه بسنده کنیم و تعدادی از المان های فرهنگ ژاپن را انتخاب کردم تا اگر دوست داشتید حین نوشیدن یک لیوان قهوه، در اینترنت گشتی در جستجوی آن‌هایی که به نظرتان جذاب می‌آید بزنید.
وابی-سابی یک مفهوم در زیبایی‌شناسی سنتی ژاپنی است که یک جهان بینی بر پایه پذیرش ناپایداری و زودگذری و پذیرش نقص‌هاست. در این مفهوم فرهنگی، نقص و عدم تکامل نشان‌دهنده‌ی زیبایی‌ست!
کینتسوگی هنری که در آن قطعات شکسته سفال با طلا به یکدیگر متصل می‌شود و چینی‌های بسیار زیباتری خلق می‌شود. این هنر نمایشی از فلسفه وابی‌سابی است.
مانگا داستان‌های مصور ژاپنی با سابقه‌ی تاریخی طولانی که در این کشور بسیار مورد استقبال قرار دارد.
انیمه مانگای متحرک یا همان انیمشینی که برپایه‌ی مانگا خلق شده است و یکی از نمودهای فرهنگی کشور ژاپن است. محبوب‌ترین انیمه بین ما ایرانی‌ها، کارتون فوتبالیست‌ها بوده است.
هاراکیری مرگ شرافتمندانه‌ی ژاپنی
نیپون کوکو به معنای خاستگاه خورشید و نام دیگر ژاپن است و خورشید قرمز در پرچم ژاپن نیز از همان نشات میگیرد.
سوشی خوراکی برنجی در آشپزی ژاپنی است و آمیزه‌ای است از برنج پخته‌ی ژاپنی با چاشنی سرکه، چندین گونه خوراک دریایی خام، سبزیجات و تخم مرغ که به صورت سرد خورده می‌شود.
مانکی نکو گربه‌ی شانس نشانه‌ی بخت، دارایی و نگهبان دادوستد است.