فناوری بلاکچین چگونه صنعت تاکسی را متحول می‌کند؟

سال 2019 است و زندگی بدون سرویس‌های حمل‌ونقل غیرقابل‌تصور به نظر می‌رسد. آمارها بیانگر این است که علاقه به اوبر و لیفت در تاروپود زندگی اجتماعی مدرن نهفته شده است. ارزش شرکت اوبر در سال 2017 به رقم هنگفت 51 میلیارد دلار رسید. رقیب اصلی آن‌ها، شرکت لیفت نیز 11 میلیارد دلار ارزش‎گذاری شد. اوبر در حال حاضر با 14.088 خودرو به نسبت تاکسی‌های زرد با تعداد 13.587 خودرو، ناوگان بزرگ‌تری در نیویورک دارد. با یک درآمد خالص جهانی 5/ 7 میلیارد دلاری و این تخمین که 53 درصد از جمعیت از برنامه‌های سرویس‌های حمل‌ونقل استفاده می‌کنند، تأثیرات اقتصادی و فرهنگی سرویس‌های حمل‌ونقل غیرقابل‌انکار هستند؛ و این‌یک بخش از رشد است که انتظار می‌رود با افزایش 8 برابری، ارزش سرویس‌های حمل‌ونقل را به 285 میلیارد دلار در سال 2030 برساند.

این بدین معنا نیست که بگوییم این صنعت بدون مشکل است یا مشکلات از این صنعت دور هستند. در هنگام رشد سرویس‌های حمل‌ونقل، گزارش‌شده است که این سرویس‌ها فقط حدود 1 درصد از مسافت طی شده در جاده‌های آمریکا در سال 2016 را پوشش داده‌اند. این نشان می‌دهد که سرویس‌های حمل‌ونقل با محدودیتی روبه‌رو هستند و بیشتر برای مسافت‌های کوتاه مورداستفاده قرار می‌گیرند. توسعه درزمینه‌ی موارد استفاده‌ی جدید اجازه‌ی تأثیرات بیشتری را به سرویس‌های حمل‌ونقل می‌دهد. به‌خصوص در بازار حاشیه شهرها که کمتر موردتوجه سرویس‌های حمل‌ونقل قرارگرفته است. فناوری بلاکچین به‌طور مؤثری می‌تواند به پیدا کردن راه‌های جدید برای ارائه خدمات به این بازار‌ها کمک کند.

یکی از هدف‌های فناوری بلاکچین حذف واسطه‌ها بین راننده و مسافر است. این می‌تواند به معنای شغل‌های سود‌آور بیشتری در مناطق حاشیه‎ای شهر باشد جایی که شغل‌های تمام‌وقت معمولاً سخت پیدا می‌شوند. فناوری بلاکچین همچنین می‌تواند یک سطح بی‌سابقه‌ای از امنیت داده‌ها و هویت راننده‌ها را به آینده‌ی سرویس‌های حمل‌و‌نقل منتقل کند. برخی بر این باورند که فناوری بلاکچین می‌تواند به اضافه شدن وسایل نقلیه خودران در ناوگان سرویس‌های حمل‌ونقل کمک کند.

تسهیل پرداخت با استفاده از قرارداد‌های هوشمند

بیشتر ما تجربه‌ی تلخ پرداخت هزینه‌ی لغو کردن تاکسی اینترنتی، بدون تقصیری از جانب خودمان را داشته‌ایم. اوبر یک هزینه‌ی 4/ 2 دلاری غیرقابل استرداد به‌علاوه‌ی 5 تا 10 دلار هزینه‌ی لغو کردن برای حاضر نشدن به‌موقع در محل خودرو از حساب مسافر کسر می‌کند.

ارتباطات ضعیف با راننده‌ای که نمی‌تواند کد محل را بگیرد می‌تواند سبب این شود که هزینه‌ای، به خاطر ناآشنایی راننده به مسافر تحمیل شود. برای شرکتی که در طی 14 دوره‌ی مالی بین سال‌های 2009 تا 2016 سرمایه‌اش را 5/ 11 میلیارد دلار افزایش داده است، به نظر می‌رسد که این سیستم ناعادلانه و حتی فرصت‌طلبانه باشد.

بعضی‌ها می‌گویند این چیزی جز سوءاستفاده‌ مالی نیست (کاری ظالمانه به‌وسیله‌ی پرداخت هزینه‌ی کنسلی)؛ اما فناوری بلاکچین می‌تواند به این جنون پایان دهد. به‌وسیله‌ی پرداخت بر اساس شرایط از پیش تعیین‌شده و راه‌اندازی آن‌ها در قرارداد‌های هوشمند، راننده‌ها فقط زمانی پول دریافت می‌کنند که مسافر را به مقصد موردنظرش رسانده باشند. اگر مسافری سفر را لغو کند، قرارداد می‌تواند بخش کوچکی از هزینه‌ی سفر را از اعتبار مسافر به خاطر وقت تلف‌شده به راننده پرداخت کند، به‌جای مبلغ لغو مستبدانه‌ای که اوبر دریافت می‌کند. این یک سیستم منطقی‌تر است که به هر دو طرف توجه دارد به‌جای اینکه در مقابل مسافر باشد.

در بین شرکت‌هایی که قصد دارند فناوری بلاکچین را وارد حوزه حمل‌و‌نقل کنند برخی از آن‌ها سعی کرده‌اند این مسئله را حل کنند:

شرکت Didi Chixung در حال کار روی نسخه سازگار بار بلاکچین خود هستند.

استارتاپ DACSEE نیز برای پرداخت به رانندگان از قرارداد‌های هوشمند مبتنی بر اتریوم استفاده می‌کنند.

حمل‌ونقل همتا‌به‌همتا واقعی

در زیرخط فقر جایی برای زندگی وجود ندارد. بااین‌حال برای کسانی که عوامل زیادی آن‌ها را مجبور به انجام شغل‌های موقتی برای گرفتن دستمزد کرده است، فقر دقیقاً جایی است که آن‌ها ساکن هستند.

در یک نظرسنجی که توسط دانشگاه MIT صورت گرفت، مشخص شد که بعد از کسر هزینه‌ها، 1100 نفر از رانندگان اوبر و لیفت به‌طور متوسط ساعتی 37/ 3 دلار درآمد کسب می‌کنند و این قبل از کسر مالیات است. این بدین معناست که به‌طور تقریبی 30 درصد از نیروی کار حمل‌ونقل برای رساندن مسافر، پول پرداخت می‌کنند. نسخه‌ی تجدیدنظر شده‌ی این تخمین نشان داد که تقریباً نیمی از رانندگان شرکت‌کننده در این نظرسنجی کمتر از نصف حداقل دستمزد در ایالت خود را کسب می‌کنند. رانندگان اوبر نیز اغلب نسبت به مبلغی که شرکت برمی‌دارد در سردرگمی به سر می‌برند، یکی از رانندگان اوبر ادعا می‌کند که این شرکت از مبلغ 127 دلار کرایه سفر به او 59 دلار پرداخت کرده است.

خواه این کمتر از 50 درصد مبلغ پرداختی درست باشد یا نه، ما میدانیم که اوبر سودی را در ذهن خود دارد. رسیدن به آن سود به این معناست که مقدار کمیسیون قابل‌توجهی از هر راننده دریافت کند. عده‎ای، یک پلتفرم اکوسیستم‌ مانند ساخته‌شده بر روی بلاکچین را به‌عنوان راه‌حل برای این دستمزد کم پیشنهاد کرده‌اند. رانندگان و مسافران می‌توانند به‌طور مستقیم در چنین پلتفرمی به یکدیگر متصل شوند. آن‌ها می‌توانند سابقه یکدیگر را ببینند و راننده خود را بر اساس قیمت، کیفیت و سایر عوامل بازار آزاد انتخاب کنند. این جایگزین خوشایندی برای بسیاری از رانندگان است که از ساختار پرداخت هزینه فعلی استفاده می‌کنند.

شرکت‌هایی که سعی کرده‌اند این مشکل را حل کنند

استارتاپ RideCoin– این استارتاپ در تلاش برای طراحی پلتفرم حمل‌ونقل فردبه‌فرد بدون واسطه است.

استارتاپ DACSEE – این شرکت پلتفرم حمل‌ونقل همتا به همتایی که در مالزی که با عرضه اولیه توکن خود 31 میلیون دلار سرمایه جذب کرد.

استارتاپ Arcade City مفهوم بازی‌سازی شده استارتاپ‌های حمل‌ونقل.

استارتاپ Chasyr یک پلتفرم حمل‌ونقل غیرمتمرکز و نرم‌افزار به‌عنوان یک سرویس.

جلوگیری از سرقت اطلاعات و سوءاستفاده

سرقت اطلاعات مخصوص قرن 21 ام‌است. هیچ صنعتی ایمن نیست حتی حمل‌ونقل. هرج‌ومرجی که صفحه‌ اتاق خبر اوبر به آن به‌عنوان «حادثه‌ امنیتی 2016» اشاره می‌کند آسیب‌پذیری صنعت در مقابل سرقت اطلاعات را اثبات می‌کند. این گزارش آسیب‌های به وجود آمده درزمانی که «دو نفر خارج از شرکت به اطلاعات ذخیره‌شده ‌کاربران در یک سرویس شخص ثالث مبتنی بر ابر (third-party cloud-based service) که اوبر از آن استفاده می‌کند، دسترسی پیدا کردند» را تشریح می‌کند. اطلاعات در معرض خطر شامل اسامی و اطلاعات گواهینامه حدود 600 هزار راننده در ایالات‌متحده است. اطلاعات شخصی 57 میلیون نفر از مشتریان اوبر در سراسر جهان نیز به سرقت رفته است. درمجموع 6/25 میلیون نفر از مسافران و رانندگان تحت تأثیر این شکاف امنیتی قرار گرفتند.

در واکنش به این شکاف، دانشمندان حوزه بلاکچین راه‎کارهای دارند که چگونه فناوری موردعلاقه آن‌ها می‌تواند اطلاعات افراد مرتبط با حمل‌و‌نقل را از دزدان اطلاعات محافظت کند. پلتفرم‌های مطرح‌شده به‌عنوان جایگزین‌های اوبر برای رفع این مشکل، مبتنی بر فناوری بلاکچین فعالیت می‌کنند. در این پلتفرم‌ها اطلاعات در یک دفترکل غیرمتمرکز ذخیره می‌شود. اطلاعات تنها با برنامه‌های غیر‌متمرکزی که مسافران را با رانندگان متصل می‌کنند و معاملات را انجام می‌دهند، قابل‌دسترسی است. به‌این‌ترتیب، پایگاه داده مرکزی‌ای مانند اوبر برای هک شدن وجود ندارد.

اجاره‌ی کوتاه‌مدت وسایل نقلیه برای دوران خودرو‌های خودران

آینده به‌سرعت در حال نزدیک شدن است. طولی نمی‌کشد تا ماشین‌های بدون سرنشین خیابان‌ها و بزرگراه‌ها را پر کنند. شما بهتر است باور کنید که سرویس‌های حمل‌و‌نقل در حال محاسبه‌ی چگونگی استفاده از وسایل نقلیه مستقل به نفع خودشان هستند.

80 میلیارد دلار از سال 2014 تا 2017 در تکنولوژی خودروهای خودران سرمایه‎گذاری شده است. درحالی‌که 61 درصد از پاسخ‌دهندگان در یک نظرسنجی اظهار داشتند که آن‌ها هنوز (ازلحاظ نظری) احساس امنیت بیشتری به ماشین‌هایی که توسط انسان رانده می‌شود دارند. تنها در سال 2016،37.461 نفر در جاده‌های ایالات‌متحده کشته‌شده‌اند. تخمین زده می‌شود که بیش از 90 درصد از سوانح به علت برخی از خطاهای انسانی صورت گرفته است. با افزایش حواس‌پرتی در رانندگی‌ها، زمانی که واژه‌ی «امنیت» را در رانندگی انسان تبلیغ می‌کنیم یک پوچی واضح وجود دارد.

ما می‌دانیم که دوران خودرو‌های خودران رسیده است. نوآوران در حال آماده‌سازی آینده‌ای هستند که تعداد کمی از مردم خودرو خود را می‌رانند و سیستم حمل‌و‌نقل شکل ماشین‌های بدون راننده را به خود می‌گیرد. صاحبان ناوگان خودروهای خودران می‌توانند وسایل نقلیه را به‌صورت کوتاه‌مدت اجاره دهند. استفاده از یک شبکه مرتبط با بلاکچین برای ردیابی ناوگان، ازلحاظ هزینه و تدارکات منطقی است. ترکیب فناوری بلاکچین با GPS، پردازش‎های RFID و قراردادهای هوشمند می‌تواند جنبه‌های عملیاتی اجاره یک وسیله نقلیه مستقل را تسهیل کند. باید متوجه شده باشیم که حمل‌و‌نقل در دوران خودرو‌های خودران، در همین حین که ما از امکان آن صحبت می‌کنیم در حال آماده شدن است.

بر مثال شرکت‌هایی نظیر Visa و Docusign سعی کرده‌اند این مشکل را حل کنند. این دو شرکت در اکتبر سال 2018 برنامه‌ای برای استفاده از قراردادهای هوشمند برای بهبود فرایند اجاره خودرو منتشر کردند.

همچنین بخوانیم: آیا تاکسی آنلاین اوبر به سودآوری خواهد رسید؟ | رویداد معرفی کارچین

ترجمه و تدوین: محسن اکبری

کارچین؛ سامانه درخواست خودرو مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین