جنگ تراشه ای بین چین و آمریکا

بدیهی است که دولت آمریکا اقدامات عمدی را برای جلوگیری از پیشرفت اقتصادی چین، به ویژه در حوزه پیشرفت فناوری، انجام داده است. اگرچه دولت بایدن علناً چنین نیاتی را رد می کند و بیان می کند که رشد اقتصادی چین می تواند با رهبری اقتصادی ایالات متحده همزیستی داشته باشد، اما اقدامات آنها این گفته ها را نقض می کند . به عنوان مثال، علی رغم انتقادات قبلی جو بایدن ، تعرفه های تجاری اعمال شده توسط رئیس جمهور سابق دونالد ترامپ در سال 2018 را حفظ کرده است. علاوه بر این، دولت فشار بر چین را با ممنوعیت صادرات اجزای فناوری حیاتی مانند تراشه ها، تجهیزات نیمه هادی و نرم افزارهای خاص تشدید کرده است. آنها همچنین متحدانی مانند هلند و ژاپن را متقاعد کرده اند که اقدامات مشابهی را اتخاذ کنند. اخیراً، در 9 آگوست، دولت بایدن با اشاره به نگرانی‌های امنیت ملی، یک فرمان اجرایی صادر کرد که سرمایه‌گذاری آمریکا در چین مربوط به فناوری‌ها و محصولات حساس در بخش‌هایی مانند نیمه‌رساناها، فناوری‌های اطلاعات کوانتومی و هوش مصنوعی را محدود می‌کرد.

این اقدامات مجموعاً هدف دولت ایالات متحده برای جلوگیری از رشد چین را تأیید می کند. اما این سوال پیش می آید که آیا آمریکا می تواند در این تلاش موفق شود؟ پاسخ احتمالا منفی است. خوشبختانه، هنوز فرصتی برای ایالات متحده وجود دارد که سیاست خود در مورد چین را به گونه ای بازنگری کند که هم منافع آمریکا و هم جامعه جهانی را تامین کند.

تصمیم برای کاهش سرعت پیشرفت تکنولوژی چین شبیه به عمل ضرب المثل بستن در انبار پس از فرار اسب است. چین در طول تاریخ خود بارها انعطاف پذیری خود را در برابر تلاش ها برای محدود کردن پیشرفت خود در فناوری های حیاتی، از سلاح های هسته ای گرفته تا اکتشافات فضایی، نیمه هادی ها، ابررایانه ها و هوش مصنوعی نشان داده است. ایالات متحده همچنین به دنبال به چالش کشیدن تسلط چین بر بازار در زمینه هایی مانند 5G، هواپیماهای بدون سرنشین تجاری و وسایل نقلیه الکتریکی بوده است، اما این تلاش های یکجانبه به طور مداوم شکست خورده و شراکت های ژئوپلیتیکی طولانی مدت را تحت فشار قرار داده است. به عنوان مثال، زمانی که ایالات متحده در سال 1993 دسترسی چین به فناوری ماهواره را محدود کرد، چین با توسعه سیستم ماهواره‌ای ناوبری جهانی BeiDou خود که اکنون رقیب GPS است، پاسخ داد.

علاوه بر این، برخی از اقدامات اتخاذ شده توسط دولت بایدن توانایی چین برای انتقام گیری موثر را در نظر نمی گیرد. در حالی که چین ممکن است به طور مستقیم اجزای ضروری چشم انداز فناوری آمریکا را تولید نکند، اهمیت مواد خام خود (مانند خاک های کمیاب) و تقاضای بازار خود را در تقویت نوآوری ایالات متحده درک می کند. در پاسخ به محدودیت های فناوری و صادرات سرمایه ایالات متحده، چین می تواند کنترل خود را بر این جنبه های حیاتی اعمال کند. ممنوعیت اخیر چین در صادرات گالیوم و ژرمانیوم یادآور تسلط این کشور در خاک‌های کمیاب و فلزات ضروری است، مناطقی که تقریباً در انحصار است. چین همچنین نقشی محوری در پردازش مواد حیاتی برای فناوری‌های نوظهور مانند لیتیوم، کبالت، نیکل و مس، که برای صنعت خودروهای الکتریکی جهانی ضروری هستند، ایفا می‌کند.

اگرچه ایالات متحده و سایر کشورهای بی طرف دارای ذخایر معدنی برای بسیاری از این مواد هستند، فرآیند ایجاد زیرساخت های استخراج و فرآوری زمان بر است و چندین سال نیاز دارد. علاوه بر این، عواملی مانند جذب نیروی کار ماهر، مجوزهای عملیاتی و ملاحظات زیست محیطی می توانند این تلاش ها را بیشتر به تأخیر بیندازند. بنابراین، وابستگی آمریکا به چین برای مواد فرآوری شده که برای بخش فناوری آن حیاتی هستند، به چین اهرم قابل توجهی می‌دهد.

علاوه بر این، تلاش‌های آمریکا برای محدود کردن دسترسی چین به تراشه‌های پیشرفته ممکن است به طور ناخواسته به شرکت‌های سازنده تراشه آمریکایی بیش از خود چین آسیب برساند. چین بزرگترین مصرف کننده نیمه هادی ها در سراسر جهان است و شرکت های آمریکایی متعددی برای درآمد خود به شدت به فروش چینی ها متکی هستند. ممنوعیت کامل فروش نیمه هادی ها به چین، همانطور که توسط اتاق بازرگانی ایالات متحده تخمین زده می شود، می تواند منجر به از دست دادن درآمد قابل توجه، کاهش مشاغل، کاهش بودجه تحقیق و توسعه و کاهش هزینه های سرمایه ای برای شرکت های نیمه هادی آمریکایی شود. این در نهایت می تواند رقابت جهانی آنها را در دراز مدت کاهش دهد. شرکت های نیمه هادی آمریکایی تشخیص داده اند که اقدامات ایالات متحده در بخش تراشه ها می تواند به منافع آنها بیشتر از چین آسیب برساند. آنها خواستار رویکرد مشورتی بیشتر با نمایندگان و کارشناسان صنعت برای جلوگیری از محدودیت های بیشتر شده اند.

عدم وجود یک پایگاه تقاضای جایگزین مناسب برای جایگزینی چین، می تواند اقدامات ایالات متحده را بی اثر کند. سایر کشورهای تولید کننده تراشه احتمالاً همانطور که در طول تاریخ انجام داده اند به چین بفروشند و تلاش های آمریکا را بیهوده می کند. علاوه بر این، ایالات متحده با ممنوعیت صادرات تراشه‌ها و ورودی‌های کلیدی به چین ناخواسته حرکت چین به سوی خودکفایی در این زمینه ها را تسریع می کند. قبل از این ممنوعیت ها، چین به خرید تراشه های آمریکایی و در عین حال تمرکز روی سخت افزارهای فرانت اند راضی بود. این ممکن است باعث شود چین زودتر از حد انتظار به خوداتکایی دست یابد، به ویژه در زمینه های کاربردهای تکنولوژیکی حیاتی و تقاضا برای نیمه هادی ها. همانطور که پیتر ونینک، مدیر عامل ASML اشاره می کند، چین در حال حاضر در کاربردهای کلیدی و تقاضا برای نیمه هادی های بالغ پیشتاز است.