برسی و تحلیل اتفاقات دنیای سینما و تلویزیون
دلایل سقوط ژانر ابرقهرمانی
(از عرش به زیر فرش)
مقالات دیگر:معرفی کامل سریال Hannibal
به پوستر های زرق برق دار بالا نگاه کنین. چه ویژگی مشترکی میبینین؟
در نگاه اول شاید بگید که همهشون از ژانر ابر قهرمانی(Superhero) هستن، در نگاه دوم شاید بگین آثار مارول و دیسی هستن، اما نگاه سوم را کمی دقیق تر بکنین. همه این آثار تو گیشه شکست خوردن،همه این آثار جزوه بدترین فیلم های ابرقهرمانی محسوب میشن و در نهایت همه آنها بعد از سال 2020 اکران شدن.
تقریبا همه مون میدونیم که تو سال ۲۰۰۸ فیلم Iron man 1(مرد آهنی ۱)توسط استودیوی مارول تولید شدو ژانر ابرقهرمانی رو برای همیشه تغییر داد. همین باعث ایجاد برنامه ی ۱۰ ساله ی مارول شد، برنامه ای که مارول رو به محبوب ترین فرنچایز حال حاظر تبدیل کرد و گیشه ها را به آتش کشید.
در این بین با محبوبیت بی سابقه ی مارول و پول پارو کردن هاش یکسری استودیو به تقلید ازش پرداختن، برخی موفق شدن(سریال های ماول_نتفلیکسی مخصوصا Daredevil ، punisher و یا مارول_ ای بی سی مثل agent of the shield) و برخی شکست خودن(مثل وارنر و دیسی).
اما یک اتفاقی تو سال ۲۰۱۹ افتاد، تمام برنامه های ۱۰ ساله ی مارول قرار بود تحت قالب سری چهارم انتقام جویان به اوج برسه، و رسید، فیلم فروش ۲ میلیارد دلاری رو تجربه کرد و اونو تبدیل کرد به پر فروش ترین فیلم تاریخ(قبل از اکران جهانی مجدد فیلم آواتار ۱) و زمانی که همه ازش میترسیدن فرا رسید. مارول در ظاهر نشوم میداد که یک برنامه ی جدا و جدیدی برای آینده داره ولی در باطن این یک طبل توخالی بود. و از اون زمان یعنی سال ۲۰۲۰ دورانی شروع شد به نام سقوط قهرمانان.
- در این مقاله دلیل سقوط ژانر ابرقهرمانی را با هم برسی میکنیم.
1) داستانی کلیشه ای
تمام فیلم های ابرقهرمانی این روزا متشکل از یک ابرقهرمانی(چه بسا با گروهش) است که میخواد با شخصیت شروری مبارزه کنه و طی یه نبرد مثل هیجان انگیز که پر است از جلوه ویژه دست آخر برنده شده و به احتمال زیاد(بخوانید ۱۰۰ در ۱۰۰)آدم بده را نمیکشه؛ یا زندانی میکند یا خودش خودش را نابود میکنه...
حتی فیلم انتقام جویان پایان بازی هم به این کلیشه ها دچار شده، وقتی راهی برای برگشت افراد از دست رفته پیدا نمیشود سفر در زمان به عنوان ابتدایی ترین و بدترین راه حل نمایان میشود. البته حداقل انتقام جویان ۴ اینقدر صحنه های دیدار و مبارزه و هیجان داشت که کلیشه ای بودنش رو بشه بخشید ولی سینمایی های امروز؟خیر.
۲)جلوه ویژه ضعیف
واقعا معلوم نیست استودیو ها اون بودجه کلان برای تولید اثر رو چی کار میکنن که نتیجه میشه این؟؟ فقط به عکس بالا نگاه کنین. این چیه؟ یه انیمیشن؟ یا یک فیلم محصول سال ۱۹۸۰؟ هر چی که هست قطعا سریال لایو اکشن شی هالک اثر مارول نیست!
ظاهرا استودیو ها به خاطر تاریخ اکران دقیق شون حاظر به وقت کافی دادن به طراحان جلوه ویژه نیستن و خب نتیجه میشه این و امثال این که زیادن.
۳)فیلمنامه ضعیف
- این بخش به سه قسمت تقسیم میشود:
- الف) دیالوگ های خسته کننده
سطح دیالوگ ها در آثار امروزی جوری افتضاح شده که تقریبا میشه اونو غیر قابل تحمل دانست.
از لحن شوخ گرایانه مارول(حتی در جدی ترین صحنه هایش)بگیرین تا خشکی عجیب فیلم های دیسی یونیورس.
هیچ دیالوگ طلایی در فیلم های سوپرهیرویی امروزی وجود نداره، هیچ حرفی برای سرلوحه قرار گرفتن در فیلم وجود نداره، فقط و فقط یکسری دیالوگ های ساده و حتی از معمولی هم ضعیف تر برای شنیدن صدای بازیگران. کل تمرکز فیلم های امروزی افتاده رو اکشن و نبرد پایانی که اونم آبکی و کلا با جلوه ویژه است.
برای مثال میتونین فیلم ثور ۴ عشق و آذرخش رو به یاد بیارین که در همه حال و در هر لحظه و در هر دیالوگ سعی در جا دادن شوخی هاش داشت شوخی هایی که ای کاش بامزه بودند، ولی در نهایت بهترینشون شاید بتونه لبخند به لبت بیاره.
- ب)شروری(ویلنی) تک بعدی
میگن یه فیلم خوب برای خوب بودن به شرور درجه یک نیاز داره، مخصوصا فیلم های ابرقهرمانی، فیلم هایی که بدون حضور یک ابر شرور درجه زود از یاد ها فراموش میشن.
اما یک ابرشرور یا به اصطلاح ویلن برای به یاد موندن به چی نیاز داره؟ اولا به یک پیش زمینه داستانی نیاز داره، دوما نیاز داره تو فیلم یا سریال بخش پرداخته شه و نه صرفا سر نبرد اصلی بیاد و شکست بخوره،قدرتی که بهش میدن باید در حد فیلم و زمانش باشه،دلیلی برای شرور بودن داشته باشه،و مهم تر از همه نیاز به یک بازیگر توانمند و فداکار داره که همه هست و نیستشو برای شخصیت بزاره چون شرور داستان در مواردی حتی از قهرمان هم تو چشم تر و مهمتره.... همه این توصیفات براتون یه کاراکتر رو نمیاره جلو چشمتون؟ بله جوکر فیلم دارک نایت با بازی هیث لجر فقید که رسما تمام فاکتور های بالا رو داشت.
اما حدس بزنید شخصیت های شرور این روز ها چه ویژگی های دارن؟ دقیقا برعکس چیز هایی که گفتم. یک مشت بازیگر سطح پایین در حال بازی کردن شخصیتی که میخواد دنیا رو نابود کنه(و بعد توش حکومت کنه) و کل حضورش تو اثر به زیر ۱۵ دقیقه میرسه.
- ج)قهرمانی بدون توجیه( فقط قهرمان بودن مهم است)
به عکس بالا نگاه کنید، کدومشون توجیه بهتری برای قهرمان بودن داره؟ کدومشون خودشو به عنوان قهرمان ثابت کرده؟همه این موارد نشون میده که ابرقهرمانی قصه نباید فقط یک قهرمان باشه علاوه بر اون نیاز داره که توجیه کنه برای چی میخواد قهرمان باشه. نباید یهو تصمیم بگیره که میخواد دنیا رو نجات بده باید به کاراکترش پرداخته بشه ، چیزی که ظاهرا به فراموشی سپرده شده.
نمونه این مشکل رو میشه تو ابر فاجعه مزخرف بی سر و ته مزخرف سینما(حواسم هست مزخرف دوباره امده) یعنی مادام وب هم دید.
مقالات دیگر : برسی اپیزود long night از سریال بازی تاج و تخت
۴)ترجیح کمیت بر کیفیت
به تمام آثار ماول که بین سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ منتشر شدت فکر کنین:
نگهبانان کهکشانی ۳، انت من ۳، ثور ۴، دکتر استرنج ۲، شی هالک، خانم مارول، لوکی، تهاجم مخفی و کلی سریال دیگه که اسمشون رو به یاد نمیارم.
یک زمانی تو کل سینما توی ۲ سال اینقدر اثر ابرقهرمانی تولید میشد اما الان فقط خود مارول اینهمه اثر داده بیرون حالا استودیو های دیسی و سونی و دیگران که بمانند.
اما چرا؟ دلیل این همه اثر تو یک بازه کوتاه چیه؟ جواب فقط یه حرفه پول مدیران استودیو ها بعد از ده ی ۲۰۱۰ و اوج دوران ابرقهرمانی فکر میکنن مردم این آثار رو میفرستن و تمام آثار این شرکت ها قرار میلیاردی فروش کنه.
اما سال ۲۰۲۳ نشون داد نهتنها مردم این ژانر رو نمیپرستن بلکه با این رویه مخالفن .اونا حاظرا چندین سال صبر کنن تا ابرقهرمان مورد علاقه شون رو تو یه اثر درجه یک ببینن نه یک مشت فیلم خواب مزخرف بی سرته خواب آور.
امیدوارم استودیو ها از این کارشون و ضرر های ۲۰۲۳ درس بزرگی گرفته باشه.
۵) مردم به دنبال تنوع
سال ۲۰۲۳ سال عجیبی بود، سالی که آثاری که مال فرنچایز های بزرگی بودن و امید به فروش زیادی داشتن(فلش، مارول ها، ایندیانا جونز، فست ایکس) با شکست مواجه شدن و یا اونطور باید نفروختن .اما از اونطرف آثار مستقلی که هیچ دنباله یا شروع کننده فرنچایز خاصی نبودن در باکس آفیس درخشیدن بزرگترین آنها فیلم های اوپنهایمر و باربی بودن که به لطف تبلیغات باربنهایمر هر دو به فروش عالی دست پیدا کردن.
این نشون دهنده ی یه زنگ خطر جدیه، سلیقه مردم در حال عوض شدنه. دیگه کسی وقت و حال اینو نداره که برای فهمیدن یک فیلم بره ۲۰ تا فیلم دیگه قبلش ببینه،مردم به دنبال اثری سر راست میگردن که مستقل باشه و مارول و دیسی و حتی همه دارندگان فرنچایز بزرگ باید برای این عوض شدن سلیقه راه حلی پیدا کنن وگرنه کارشون تمومه.
۶)نبود برنامه
یکی از دلایل شکست دنیای قدیمی دیسی نبود برنامه ای جامع بود، اونا بعد از اکران هر فیلم تصمیم میگرفتن بعدش چی باشه و همین چنان ضرر بزرگی به واکر زد که زخمش به ابن زودی از بین نمیره. همین نبود برنامه باعث شد زمانی که اعلام شد دنیای دیسی قراره ربیوت بشه اونا کلی فیلم از قبل ساخته داشتن که باید منتشر میکردن و نتیجه شد شاهکار دیسی در سال های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳.
حتی مارول هم که یکروزی با برنامه چینی دقیق خود همه رو متعجب میکرد و گیشه ها رو به آتیش کشید ظاهرا کف گیرشون به ته دیگ خورده و اینقدر کار و آثار جدید دارن که باعث آشفتگی دنیاشون شد.
7)درجه سنی فیلم ها
میشه گفت تمان فیلم های ابرقهرمانی مارول و دیسی تبدیل شدن به آثاری با درجه سنی PG_13 . یعنی افراد زیر این سن برای دیدن این فیلم بهتره همراه با والدین باشند.
این درجه سنی باعث میشه طیف عظیم و بچه ها بیان سمت سینما و باعث فروش بیشتر آثار میشه. ببخشید میشد، تا اینکه مردم از این درجه سنی و محدودیت هاش(دیالوگ های طنز، سطح خشونت کم)خسته شدن و از معدود فیلم های ابرقهرمانی با ژانر R(بزرگسال)استقبال بی نظیری میکنن( joker 2019, Deadpool 1,2 و سریال the boys)
اما ظاهرا استودیو ها کمکم در حال فهم این موضوع هستند و میشه امیدوار بود که تو آینده نزدیک ژانر R تبدیل به پای ثابت ابرقهرمانی بشه.
۷)هزینه تولید بالا
این روزا بودجه ساخت آثار ابرقهرمانی به حدی بالا رفته که عملا فروشی که نیاز داره تا اونو جبران کنه غیر قابل دستیابیه.
بعضی از شما ممکنه فکر کنید هزینه تولید فقط مربوط به ساخته ولی نه! علاوه بر هزینه تولید و دستمزد بازیگران، هزینه سرسام آور تبلیغات و پول سالن های سینما رو هم باید بهش اضافه کنیم.
واقعا معلوم نیست اون همه هزینه صرف چی میشه! خیلی ها با خیلی کمتر از اون فیلم های خیلی بهتری درست کردن. ایم مسئله که باید بهش رسیدگی بشه، باید بودجه آثار کنترل بشه هر فیلمی که میخوان بسازن نباید حتما بالای ۱۰۰میلیون دلار هزینه تولیدد داشته باشه...
امیدی تازه؟
- مارول:
با تمامی این تفاسیر و وضعیت اسفناک مارول در این چند سال اخیر ظاهرا بالاخره داره اتفاقاتی تو این استودیو میوفته چون مارول در مرداد امسال قراره فیلمی رو اکران کنه که به قول خودشون منجی و مسیح موعود ماروله، اون فیلم چیزی نیست جز :《ددپول و ولورین》
آیا همچنان میشه امید داشت که مارول به دوران اوج اندگیمی خودش برگرده؟؟
- دیسی:
بعد از حدود یک دهه ناکامی و شکست وارنر به خودش اند و قرار دنیای دیسی رو به رهبری جیمز گان ربیوت کنه و از نو بسازه. دنیایی که به گفته خودشون قرار دارای نظم و ترتیب خاصی باشه و باید با اون دنیای شلخته خداحافظی کرد. همچنین فیلمبرداری اولین فیلم این دنیا به نام Superman در جریانه و به تازگی اولین تصویر ازش منتشر شده :
ولی اما باید دید جیمزگان در زمانی که خشم مردم از ژانر ابرقهرمانی شعله ور شده میتونه موفقیت بزرگی رو برای دیسی کسب کنه و اونو به جایگاه اصلیش برسونه؟؟
این بود از برسی دلایل سقوط ژانر ابرقهرمانی در سینمای امروزی .
امیدوارم تونسته باشم به مسئله ای بزرگ در دنیای سینما پاسخ قانع کنندهای به شما داده باشم و حداقل بخشی از ابهامات سال عجیب ۲۰۲۳ را رفع کرده باشم.
ممنونم از اینکه مقاله من رو خوندین.
همچنین بخوانید:
نوشته: سینماگرام
مطلبی دیگر از این انتشارات
رتبه بندی فصل های سریال Lost
مطلبی دیگر از این انتشارات
بررسی اپیزود long night از Game of throne
مطلبی دیگر از این انتشارات
دانلود سریال Hannibal، زبان اصلی و کامل