تغییرات راهنمای اسکرام از 2017 به 2020

سعید مقدسی
مشاور و مربی در حوزه مدیریت پروژه

در دهه حاضر، شرکت‌های تجاری و کسب‌وکارها، بدون روشها و چهارچوبهای مدیریت پروژه نمی‌توانند از پس کارها و جزئیات زیاد تولید یک محصول، ارائه یک سرویس و اتمام یک پروژه برآیند. هریک از این امور نیازمند همکاری و هماهنگی افراد یا تیم‌های کاری، کنترل و مدیریت انبوهی از کارهای کوچک و بزرگ همراه جزئیات فنی و طرحهای فراوان و درعین‌حال، مدیریت و برنامه‌ریزی زمان است. کسب‌وکارها و به‌طور ویژه استارتاپ‌ها شرکتهای فعال در حوزه تکنولوژی اطلاعات و سازمانهای کوچک سعی می‌کنند برای تسریع در فرآیند تولید محصول و رسیدن به‌چابکی بیشتر و البته جبران کمبود نیروهای انسانی؛ بر اساس یک چارچوب مدیریت پروژه پیش بروند. اسکرام (Scrum) یکی از معروف‌ترین چارچوب‌ها و سیستم‌های توسعه نرم‌افزار و پیشبرد پروژه‌ها است.

اسکرام یک چارچوب مدیریت پروژه و مدیریت فعالیتها است و میتواند به ما کمک کند که با یک الگوی مورد قبول همه تیم به انجام کارها و برنامه ریزی آنها برسیم و در عین حال گردش اطلاعات را تسهیل میکند ولی نمی‌خواهد جزئیات دقیق و کاملی را در مورد این‌که کارها در پروژه چگونه باید انجام شوند، عنوان کند. اسکرام سعی می‌کند کلیات و پیشنهاد‌های بهبود و تسریع پروژه را ارائه کند و تیم اسکرام باید درباره نحوه انجام کارها و جزئیات آن‌ها تصمیم‌گیری کنند. در اسکرام باید و نبایدهای زیادو بسیار سفت و سخت وجود ندارد بلکه توصیه های برای یکپارچگی و هماهنگی و همچنین عدم صرف انرژی تیم برای تعیین روش های کاری و مدیریت موضوع جلسات دارد و نسخه‌ای برای اجرای تیم اسکرام پیچیده نمی‌شود. پس اسکرام یک چهارچوب برای مدیریت تیم و یا تیمهای یک پروژه است.

کن شوابر و جف ساترلند (Ken Schwaber and Jeff Sutherland)، اولین بار اسکرام را در کنفرانس سیستم های برنامه نویسی شی گرا،زبانهای برنامه نویسی و کاربردی (OOPSLA) در سال 1995معرفی کردند.تعریف آنها از اسکرام به شرح زیر بود:

چارچوبی که در آن افراد می توانند ضمن اینکه محصولی با بالاترین ارزشهای ممکن همراه با بهره وری و خلاقیت ارائه دهند، قادر خواهند بود تا مشکلات پیچیده تطبیق پذیر (Adaptive) را نیز حل نمایند.

اسکرام طوری طراحی شده بود تا بیشتر یک چارچوب یا فریم ورک باشد تا یک فرایند. این چارچوب بسیار کم حجم و بسیار ساده بود اما تسلط بر آن کار سختی به شمار می آمد. برای رسیدن به مرحله استادی در اسکرام ،سالها تمرین و ممارست لازم است ولی این بدان معنی نیست که شما نمیتوانید آن را در پروژه های روزمره خود امتحان کرده و یا با سعی و تلاش به همه جنبه های آن مسلط نگردید.

اولین نسخه راهنمای اسکرام در سال 2010 میلادی تالیف شد و تا جولای سال 2020 بارها و بارها به روزرسانی شده است.تفاوتهای عمده بین نسخه 2020 با نسخه قبلی به شرح زیر می باشد:

1-کاهش رویکرد تجویزی

با گذشت سالها ، راهنمای Scrum کمی دستوری و به اصطلاح تجویزی شده بود. هدف نسخه 2020 این بود که با حذف یا کاهش زبان تجویز، اسکرام را به چارچوبی حداقلی و کافی برگرداند. به عنوان مثال، سوالات مربوطه به Daily Scrum(اسکرام روزانه) را حذف کرد ، رویکرد تجویزی را در خصوص ویژگی های PBI کاهش داد و حتی در خصوص لغو یا کنسل کردن Sprint مطالب موجود را مختصر و مفید نمود.

2-یک تیم ، متمرکز بر یک محصول

هدف از بین بردن مفهوم یک تیم جداگانه در یک تیم است که منجر به رفتار "پروکسی" یا "ما و آنها" بین صاحب محصول و تیم وتوسعه شده است. اکنون فقط یک تیم اسکرام وجود دارد که روی همان هدف متمرکز شده است ، با سه مسولیت مختلف پاسخگویی: : شامل استاد اسکرام (Scrum Master) ، صاحب محصول(Product Owner) و توسعه دهندگان (Developers).

3-معرفی هدف محصول

راهنمای اسکرام 2020 مفهوم یک هدف محصول را ارائه می دهد تا تیم اسکرام را به سمت هدفی با ارزش بزرگتر متمرکز کند. هر Sprint باید محصول را به هدف کلی محصول نزدیک کند.

4-جایگاه ویژه برای هدف اسپرینت (Sprint Goal)،Definition of Done و هدف محصول (Product Goal)

در راهنمای اسکرام قبلی (نسخه 2017) به هدف اسپرینت (Sprint Goal) و DoD اشاره شده بود ولی هیچ شناسه ای از آنها به جا نگذاشته بود. نه دستآفرید(Artifacts) بودند ونه ارتباطی با دستآفریدها داشتند.. با اضافه شدن Product Goal ، در نسخه 2020 وضوح بیشتری در این مورد ارائه گردیده است. در نسخه جدید هر یک از دستآفریدهای مورد اشاره در راهنمای اسکرام ، نسبت به هدف اسپرینت و DoD متعهد شده اند. Product Backlog ، متعهد به Product Goal است ، Sprint Backlog متعهد به Sprint Goal بوده و افزونه قابل تحویل یا همان Increment متعهد به DoD می باشد .آنها برای ایجاد شفافیت و تمرکز بر پیشرفت هر یک از دستآفرید ها (Artifacts) وجود دارند.

5-تاکید بیشتر بر خود مدیریتی (Self Managing) نسبت به خود سازماندهی (Self Organizing)

نسخه قبلی Scrum Guides از تیم های توسعه را خود سازمانده معرفی می کرد ،این تیم ها در انتخاب افراد و و روش انجام کار، به اختیار عمل می کردند. انتخاب كسی و نحوه انجام كار یاد می كرد.نسخه جیدید 2020 راهنمای اسکرام، با تمرکز بیشتر بر روی تیم اسکرام ، بر یک تیم خود مدیریتی (Self Managing) تاکید می نماید که در انتخاب اینکه چه کسی ، چگونه و روی چه چیزی کار می کند ، آتش به اختیار عمل می کنند.

خود مدیریتی و خود سازماندهی در تیم های اسکرام

6. سه مبحث مربوط به Sprint Planning

راهنمای اسکرام در نسخه 2020 ، علاوه بر مباحث برنامه ریزی Sprint در مورد "چه" و "چگونه" ، بر موضوع سوم "چرا" با اشاره به هدف Sprint تأکید دارد.

7-ساده سازی کلی زبان برای مخاطبان گسترده تر

راهنمای Scrum 2020 تأکید بر حذف اظهارات زائد و پیچیده و همچنین حذف هرگونه بکارگیری اصطلاحات مربوط به حوزه فناوری اطلاعات (به عنوان مثال آزمایش ، سیستم ، طراحی ، نیاز و غیره) داشته است . راهنمای اسکرام در نسخه 2020 کمتر از 13 صفحه می باشد.