مفهوم Open Source یا دنیای باز چیست ؟!

حتما عبارت اوپن سورس به گوش شما هم خورده. اما واژه Open Source یا منبع باز (کدباز) به چه معنی است؟

در کل نرم افزارهای قابل اجرا بر روی ابزار گوناگون مانند موبایل ، کامپیوتر شخصی و یا کامپوننت های تحت وب به دو دسته تجاری و رایگان تقسیم میشوند.

در عین حال بیشتر نرم افزارها چه رایگان و یا تجاری (غیر رایگان) به صورت کد بسته ارائه میشوند. یعنی کاربر به کدهای نرم افزار دسترسی نداشته و امکان اعمال تغییر در کدهای برنامه برای وی وجود ندارد. در واقع شرکت سازنده نرم افزار با این کار از کپی غیر مجاز در نرم افزار تا حد امکان جلوگیری میکند و کاربران را برای دریافت پشتیبانی و همچنین عدم بروز مشکلات رایج در نرم افزارهای کرک شده به سمت خرید لایسنس اصلی تشویق میکند.

به عنوان مثال اگر باگ و یا مشکلی در نرم افزار فوق وجود داشته باشد حتما بایستی با مراجعه به شخص و یا شرکت مالک نرم افزار درخواست رفع اشکال و یا اضافه کردن امکان جدید را نمایید.

در مقابل نرم افزارهای اوپن سورس Open Source و یا منبع باز با امکان دسترسی به کدهای برنامه ارائه میشوند و این امکان را به برنامه نویسان میدهند تا با تغییرات خاص نرم افزار را شخصی سازی کرده و امکانات دلخواه را به نرم افزار اضافه کنند و در واقع نرم افزار را به صورت دلخواه توسعه دهند.

در واقع نرم افزارهای کدباز به علت امکان انجام ویرایش در کدسورس (کد اصلی) امکان توسعه و رشد سریعی داشته و باگ و اشتباهات در این نرم افزارها سریعتر مرتفع میشوند.

یکی از معروفترین نرم افزارهای رایج به صورت کدباز مرورگر محبوب فایرفاکس Firefox و یا سیستم عامل لینوکس Linux است. استفاده از سیستم عامل لینوکس به شما این امکان را میدهد تا با دست بردن در کدهای برنامه سیستم عامل دلخواه با تنظیمات خاص را بر روی کامپیوتر خود اجرا کنید.

همچنین سیستم های مدیریت محتوا CMS کدباز مانند جوملا و وردپرس امروزه برای راه اندازی بسیاری از وب سایت ها در سراسر جهان استفاده میشوند.

مزایای نرم افزارهای کدباز

مهمترین مزیت نرم افزارهای کدباز رایگان بودن آنهاست. شما با مراجعه به وب سایت شرکت سازنده امکان دانلود و استفاده از نرم افزار را به صورت کاملا رایگان خواهید داشت. در عین حال برای توسعه و اضافه کردن امکانات جدید میتوانید با برنامه نویسان فعال دیگر در نقاط مختلف دنیا در ارتباط باشید و نسبت به اضافه کردن ویژگی های جدید بدون اتکا به شرکت سازنده اقدام کنید.

معایب نرم افزارهای کدباز

مهمترین نگرانی در استفاده از نرم افزارهای کدباز عدم دریافت پشتیبانی مستقیم از جانب شرکت سازنده است. به عنوان مثال ممکن است در نرم افزار مشکلی به وجود آید که توسط شخص برنامه نویس رفع نشود و بنابراین استفاده از نرم افزار با مشکل مواجه شود.

البته قبل از دانلود و استفاده از نرم افزارهای اوپن سورس به شما توصیه میشود تا با مراجعه به وب سایت های مختلف از صحت عملکرد صحیح و میزان رضایت مندی کاربران قبلی اطمینان حاصل نمایید.

قوانین اصلی نرم افزارهای اوپن سورس

الف -  امکان توزیع مجدد نرم افزار : نرم افزار بایستی برای ارائه به سایر کاربران بدون نیاز به پرداخت امکان استفاده و دانلود داشته باشد.
ب - کد منبع قابل دسترسی : کد سورس نرم افزار بایستی به صورت کاملا باز بدون استفاده از هیچگونه نرم افزار کد در دسترس مستقیم کاربر باشد.
ج - امکان شخصی سازی : امکان شخصی سازی و ارائه نرم افزار ویرایش شده بدون نیاز به دریافت مجوز از سازنده اصلی امکان پذیر باشد.
د - دسترسی برای عموم آزاد باشد : دسترسی به نرم افزار نبایستی برای عده ، ملیت و یا گروه خاصی محدود شود و تمامی افراد بایستی اجازه دسترسی رایگان به نرم افزار را داشته باشند.