«نُصْرَتِی لَكُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّى یُحْیِیَ اللَّهُ دِینَهُ بِكُمْ» 🔸تلاشگر در مسیر تمدن نوین اسلامی 🔸علاقه مند به حکمرانی رسانه و فضای مجازی 🔸پیگیر فناوری های نوین
ارتباطات سیاسی و انواع مدلهای ارتباط در ارتباطات سیاسی
تعریف ارتباطات سیاسی:
ارتباطات سیاسی انتقال اطلاعات سیاسی از یک بخش نظام سیاسی به دیگـر بخـش هـا و همچنـین بـین نظـام سیاسی و نظام اجتماعی است. با این تعریف ارتباطات سیاسی براي رفتار اجتماعی و سیاسی حیـاتی محسـوب می شود تا آنجا که بدون ارتباطات نه سیاست و نه جامعه نمی تواند رشد یابد.
پیام هاي سیاسی ویژه اي وجود دارند که به روشنی قابل تشخیص هستند. نظیر سـخنرانیهاي سیاسـی، مواضـع انتخابی، تصمیمات حکومتی و مذاکرات سیاسی. ارتباط سیاسی همانند ارتباط در سایر زمینه هـا هـم بـه شـکل افقی و هم عمودي مورد استفاده قرار می گیرد.ارتباط سیاسی ٣ مجراي اصلی را به کار می گیرد:
· رسانه هاي جمعی
· گروهاي فشار و حزاب‌سیاسی
· تماسهاي بین افراد
انواع مدلهاي ارتباطی در ارتباطات سیاسی:
١. مدل ارسطو:
این مدل شامل ٣ عنصر اصلی پیام دهنده(گوینـده)، پیام(گفتـار)، پیـام گیرنده(شـنونده) اسـت. نقش پیام دهنده را رهبران سیاسی ایفا می کنند.پیام← همان پیام سیاسی است و پیام گیرنـده مخاطـب سیاسـی محسوب می شود. این مدل نشان دهنده جامعه اي است که درآن روابط یـک سـویه در حـوزه سیاسـی حـاکم است. در این جریان ساده ارتباط پیام مستقیما بین دو طرف مبادله می شود و به وسیله انتقال نیازي نیست.
٢. مدل لاسول:
در این مدل با عناصر تشکیل دهنده فرایند ارتباط سیاسی آشنا می شویم. ایـن عناصـر عبارتنـد از: (چه کسی چه می گوید براي چه کسانی با چه وسیله اي و با چه تأثیري) کـه در ایـن مـدل اداره کننـدگان رسانه ها محتواي پیام ها و تاثیر بر مخاطبان اهمیت اصلی را دارند.به عقیده لاسول اطلاعـات در مسـیري یـک طرفه از جانب ارتباط گر به مخاطب جریان دارد.
٣. مدل پیر شفه:
عنصر واسطه داراي اهمیت است منظور از عنصر واسطه: رسانه،ارتباط گـران و خبرنگـاران هستند. عنصر واسطه سعی می کند میان قدرت، دولت، رهبران سیاسی و مردم قـرار گیرد.عنصـر واسـطه را بـا توجه به دوري و نزدیکی به دولت می توان به ٣ گروه تقسیم کرد:
١- عنصر واسطه مردمی ٢- عنصر واسطه دولتی ٣- عنصر واسطه مستقل ارتباطات در جامعه به یک ذوزنقه شبیه است که در هر بخش آن گروهاي مختلف اجتماعی قرار دارند.
دولـت سعی دارد خود تصمیماتی را بگیرد و مردم سعی دارند دخالت بیشتري در تصمیمات داشته باشند ارتباط گـران در این میان واسطه اند و نقش جلوگیري از فشار طرفین را دارند.
٤. مدل دروازه بانی:
در این مدل که اولین با توسط کورت لوین مطرح شد انتقلا اخبار واطلاعـات بـه وسـیله گزینشگران یا دروازه بانان متعدد انجام می شود.
←X نشانه هر رویداد و واقعه در محیط اجتماعی است که در مورد آنها از طریق رسانه ها ارتباط صورت مـی گیرد.
←A نقش مبلغ و حمایتی دارد و اشاره دارد به افراد و سازمانهایی که دربارۀ x حرفی براي گفتن دارند.a مـی تواند یک سیاستمدار تبلیغاتگر یا منابع خبر باشد.
←C یک سازمان رسانه اي یا افراد داخل آن سازمان است که xها (وقایع مختلف) را مستقیما_ و یـا از طریـق a دریافت می کند.
←B یعنی گروه مخاطبان نیز کار گزینش گري را ارائه می دهند و در میان اخبار ارائه شده با توجه به نیازهـاي خبري خود گزارش می کند.
٥. مدل مارپیچ سکوت:
الیزابت نوئل نیومن در سال ١٩٧٤ ایـن مـدل را ارائـه کـرد. در ایـن مـدل بـه تـأثیر قدرتمند رسانه ها اشاره شده است. او استدلال می کند که ٣ ویژگی وسایل ارتباط جمعی یعنی تراکم، فرا گیـر بودن و هم صدایی در ایجاد اثرهاي قومی بر افکار عمومی تأثیر دارند. عامل دیگري که در این مدل تأثیر گـذار هستند مارپیچ سکوت می باشد افراد سعی می کنند تعیین کنند که دربارۀ موضوع مورد بحث:
· آیا در اکثریت قرار دارند یا نه.
· سپس می کوشند که تعیین کنند که آیا تغییر افکار عمومی در جهت موافقت با آنها ست یا خیر.
اگر احساس کنند در اقلیت قرار دارند گرایش پیدا می کنند که دربارۀ موضوع سکوت کنند. اگـر هـم فکـر ننـد تغییر افکار عمومی در جهت فاصله گرفتن از آنهاست باز هم گرایش پیدا می کنند کـه سـکوت کننـد. در ایـن میان نقش رسانه ها ي جمعی بسیار مهم است.
چون مرجعی هستند که افراد براي پیدا کردن توزیع افکار عمومی به آنها توجه می کنند. در واقـع رسـانه هـاي جمعی عقیده قالب را بیان می کنند و همراه با آن فقدان حمایت میان فردي از عقاید اقلیت باعث ایجاد مـارپیچ سکوت می شود. به طوري که تعداد زیادتري از افراد یا عقیده قالـب را بیـان مـی کننـد و یـا از اظهـار عقیـده خودداري می کند.
در سال ١٩٩١ مطالعات لاسورسا نشان داد که اظهار نظر سیاسی یه تنها تحت تـأثیر تصـور شخصـی از فضـاي عقیده است بلکه متغیرهاي دیگري همانند سن، تحصیلات، درآمد، علاقه فرد به سیاست و اطمینان فرد نیز تأثیر گذار است. نتایج او نشان می دهد که مردم در برابر عقیده قالب به اندازه اي که نیومن نـاتوان نیسـتند و تحـت شرایطی یاین امکان وجود دارد که بتوان در برابر مارپیچ سکوت مبارزه کرد.
٦. مدل دادوستد:
در این مدل ارتباطات همانند دادوستد تصور می شود و همواره ارتبـاط گـران در وضـعیت تازه اي قرار می گیرند. جریان انتخابات به خوبی کاربرد این مدل را نشان می دهد کاندیده هـاي بیشـتر وعـده می دهند تا بتوانند آرا بیشتري را کسب کنند.
٧. مدل تبلیغاتی(چامسکی):
در این مدل هدف این است که مردم جلب شوند تا کالا یـا خـدماتی را خریـداري کنند و از این خرید خود خشنود باشند. در واقع رسانه ها واقعیت قالبی می سازند و بعد نظارت مـی کننـد کـه آیا در جامعه طبق این الگو عمل می شود یا نه؟ در این مدل سعی بر جذب نخبگان است چون تصور این است که با جذب آنها تأثیر واقعی صورت می گیرد و دیگران نیز تبعیت خواهند کرد.
8. مدل مکعبی:
درسال ١٩٦٨ به وسیله پکر مطرح شد. از دید او مجموعه فرایندهاي ارتباطی همانند مکعب است که از مکعبهاي کوچکتر ساخته شده است و هریک از این مکعبها نقش اطلاعاتی معینی را دارنـد کـه مـی توانند همسایه خود را تحت تأثیر قرار دهد. پکر در این مورد پیچیده بودن باورنکردنی ارتباط را به عنـوان یـک فرا گرد متغیر که دائم در حال تغییر گوناگونی ارائه پیام را نشان داده است علاوه بـر ایـن از دیـد او تفاوتهـاي فردي نیز در دریافت پیام ها موثرند. بعضی افراد می توانند مقدار زیادي از اطلاعات را درک کند در حـالی کـه گروهی از مردم با بسیاري از اطلاعات بیگانه اند
مطلبی دیگر از این انتشارات
کنشگری رسانه
مطلبی دیگر از این انتشارات
خلاصه و نقد و تحلیلی بر کتاب «زندگی در عیش، مردن در خوشی» اثر نیل پستمن /تلویزیون ها را خاموش کنید
مطلبی دیگر از این انتشارات
تعاریف پایه ارتباطات و توسعه