«نُصْرَتِی لَكُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّى یُحْیِیَ اللَّهُ دِینَهُ بِكُمْ» 🔸تلاشگر در مسیر تمدن نوین اسلامی 🔸علاقه مند به حکمرانی رسانه و فضای مجازی 🔸پیگیر فناوری های نوین
چکیده کتاب اصول و مبانی حقوق بین‌الملل ارتباطات دکتر بیابانی
چکیده کتاب اصول و مبانی حقوق بین‌الملل ارتباطات دکتر بیابانی
تعریف حقوق و منابع آن:
o حقوق جمع حق، سلطه و امتیازی که فرد نسبت به کاری یا چیزی دارد. مبنای سلطه، قانون، عرف، شریعت، امتیاز یا توانایی خاصی که قانون قائل شده است.
o مجموعه قواعد و مقررات لازم الاجرا
o دانش تحلیل قواعد حقوق و سیر تحول آن
· روابط بین الملل:
o مجموعه اقدامات و کنشهای متقابل بازیگران در عرصه جهانی برگرفته از سیاست خارجی
o مطالعه روابط بین کشورها، نقش کشورهای مستقل، سازمان‌های بین دولتی، سازمان‌های غیر دولتی بین‌المللی، مردم نهاد، شرکت‌های چند ملیتی
· حقوق بین الملل
o شاخه‌ای از علم حقوق شامل روابط سازمان‌ها،افراد، دولت‌ها که یک عنصر خارجی دارد.
o 1- روابط دولت‌ها -2- روابط با سازمان‌های بین‌المللی -3- رابطه سازمان‌های بین المللی با یکدیگر -4- روابط با افراد
· حقوق ارتباطات:
o قواعد و صنعت ارتباطات
o معاهدات بین المللی و منطقه‌ای، آزادی بیان بخشی از حقوق بشر
o حق دسترسی به رسانه، اطلاعات و فناوری
o نبود رسانه‌های آزاد و بدون سانسور
· حقوق ارتباطی:
o 1-آزادی اندیشه و بیان -2- حکومت دموکراتیک بر رسانه -3- کنترل و مالکیت دموکراتیک بر رسانه -4- مشارکت در فرهنگ خود -5- حقوق زبانی، آموزشی و امنیت -6- حق تعیین سرنوشت
· حق برقراری ارتباط:
o بحث نظام ارتباطی و دنیای جدید ارتباط
o حقوق ارتباطی: مقررات مربوط به رسانه ( رادیو، تلویزیون، تلفن و خدمات ارتباط راه دور و اینترنت)
· محدودیت بر رسانه:
o 1- اقدام به حقوق یا شهرت دیگران -2- حفظ امنیت ملی -3- نظم عمومی -4- سلامت عمومی -5- اخلاق عمومی
· سه شکل ارتباط در طول تاریخ:
o ابزار برقراری ارتباط میان انسان‌ها
o ارتباطات در خدمت توسعه
o ارتباطات بنیان و معنای جامعه اطلاعاتی
· سه جریان عمده بین المللی موثر بر ارتباطات:
o وابستگی کشورها به یکدیگر به ویژه اقتصاد
o ظهور هنجارها و قواعد جدید و نهادهای بین المللی متاثر از وابستگی اقتصادی
o جریان دموکراسی شدن بین المللی
· حقوق بین الملل ارتباطات:
o رشته تحصیلی و شاخه ای از علوم ارتباطات
o حق انجام و برقراری ارتباط در آن سوی مرزهای بین المللی
o حق داشتن ارتباطات بین المللی
o حق برقراری و ایجاد ارتباط داخلی و بین المللی
· ارکان حقوق ارتباطی:
o برقراری ارتباطات در حوزه عمومی
o نقش ارتباطات و رسانه در مشارکت سیاسی
o دانش ارتباطی
o شرایط و ابزار تولید دانش
· حقوق جهانی ارتباطات:
o قواعد جهان شمول عرصه ارتباطات و فعالیت‌های رسانه‌ای حاکم
o حق ارتباط: فرصت برابر همه مردم برای مشارکت فعال در وسایل ارتباطی – حق دسترسی به منابع اطلاعاتی
o حقوق اطلاعات: آزادی اطلاعات – حقوق نظام‌های رایانه‌ای – اطلاع رسانی و جریان فرامرزی اطلاعات
o شکل سنتی: آزادی اطلاعات - جریان آزاد اطلاعات
o رویکرد جدید: توسعه ارتباطات و نظام نوین ارتباطات
· روابط بین الملل با بین الملل ارتباطات:
o ارتباطات ماهواره‌ای
o مناسبات فرهنگی، سینما، کتاب
o فرستنده
o حقوق مولف و اجرا کننده
o امور پستی و مخابراتی
o امور مرتبط با خبرگزاری‌ها
o امپریالیسم فرهنگی خبری
o امور سازمان‌های بین المللی در عرصه ارتباطات
· ITU : اتحادیه بین المللی ارتباطات با همکاری دولت‌ها و سازمان‌های خصوصی، شبکه‌ها و خدمات ارتباط جهانی را هماهنگ می کنند.
اهداف:
1- ICT ارزان به همگان برسد.
2- کاهش فاصله بین کشورها در حوزه ارتباطات
3- ایجاد تاسیسات زیربنایی
4- حمایت از ظرفیت سازی
5- ارتقاء امنیت آنلاین
· فعالیت‌ها:
1- تدوین ظوابط زیرساختی
2- حمایت از کشورها در پیاده سازی طرح‌های ارتباطی
3- مدیریت عادلانه طیف فرکانس رادیویی و مدار ماهواره
4- تقویت ارتباطات اضطراری در بحران‌ها
· نقش رسانه‌ها در ارتباطات بین المللی:
نوام چامسکی:نوام چامسکی:
o دریافت پیام‌های ارتباطی از سوی مردم موجب درک می شود
o دروازه‌بانی خبر و فیلترینگ در تاثیرگزاری بر افکار عمومی
o در ارتباطات بین المللی آموزش فرهنگی نقش اصلی آنهاست
· سازمان ملل و ارتباطات:
o استفاده از رسانه برای حفظ صلح و جلوگیری از جنگ
o از طرفی رسانه‌ها می توانند موجب تهدید امنیت سایر ملت‌ها شوند.
o استفاده از ابزار اطلاع رسانی به نحوی که موجب بروز بحران بین کشورها شوند و بقای صلح را در معرض خطر قرار دهد ذیل ماده 7 منشور سازمان ملل می رود.
· اصول منشور ارتباطات انسان‌ها:
1- رعایت احترام -2- آزادی -3- دسترسی -4- استقلال -5- سواد – 6- حمایت از روزنامه نگاران -7- حق پاسخگویی -8- هویت فرهنگی -9- تنوع زبان -10- مشارکت در سیاست گذاری -11- حقوق کودکان -12- فضای سایبر -13- حریم خصوصی -14- آسیب و ضرر -15- دادخواهی -16- مصرف -17- مسئولیت پذیری
· حقوق بشر بند3 ماده 1 منشور ملل:
o تقویت احترام به حقوق بشر
o آزادی‌های اساسی
o دوری از تبعیض جنس، زبان و دین
- تعاریف حقوق بشر فعلی ارزش‌های اساسی حقوق بشر که در ادیان توجه شده است را نادیده گرفته مانند:
1- حق حیات
2- حق کرامت
3- حق تساوی عادلانه مسئولانه
4- حق مساوات
5- توجه به خدایی بودن
· حقوق بشر اسلامی(اعلامیه قاهره):
o تبلیغات ضد ارزش‌ها و مقدسات ممنوع
o بیان نظر در قالب غیر مغایر با اصول شرع
o برانگیختن احساسات قومی و مذهبی ممنوع
o دعوت به خیر و نهی از منکر طبق شرعیت اسلام
· حقوق اخلاقی و حقوق قانونی بشر
o اخلاقی: آموزه‌های مذهبی یا عرفی دارای ضمانت اجرای غیر رسمی ولی الزام قانونی ندارد
o قانونی: حقوقی که از نظر قانون به رسمیت شناخته شده است.
· اعلامیه حقوق بشر
o بی توجهی به تمایزات نژادی، قومی، فرهنگی، دیمی، جنسی و همه انسان‌ها از حیث حقوق برابرند.
o حقوق ناظر بر آزادی گزینش – حقوق ناظر بر بهزیستی و تمتع و برخورداری عادلانه
· اعلامیه جهانی حقوق بشر:
o ماده18: حق آزادی فکر،وجدان و مذهب
o ماده19: حق آزادی عقیده و بیان
· محدودیت‌ها:
o ضرورت تابعیت از قانون و محدودیت‌های قانونی
o حقوق و آزادی نباید بر خلاف مقاصد و اصول ملل متحد باشد.
o محدودیت‌ها قانونی جهت مقتضیات اخلاقی
o محدودیت‌ها قانونی جهت مقتضیات نظم عمومی
o محدودیت‌ها قانونی جهت مقتضیات رفاه همگانی
· دیدگاه حقوق بشر اسلامی:
o سازگاری به معنای عدم تعارض
o سازگاری تلفیقی
o سازگاری و ناسازگاری نسبی
o ناسازگاری حقوق بشر با دین: 1- رد حقوق بشر جهانی -2- رد حقوق بشر دینی
· جایگاه آزادی بیان در حقوق بشر:
o منشور حقوق بشر
o اعلامیه جهانی حقوق بشر
o سند کنوانسیون حقوق بشر اروپا - حمایت مشخص از آزادی بیان و دسترسی به رسانه‌های قانونی
o سند کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر – توجه به نظارت قانونی
· اسناد حقوق بشری:
o منشور سازمان
o اعلامیه جهانی حقوق بشر
o کنوانسیون منع و مجازات جرم نسل کشی
o کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و حمایت از آزادی های بنیادین
o کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر
· ارتباطات و حقوق بشر:
o امکان تعارض بین آزادی بیان با دیگر حقوق انسانی
o بند بیست میثاق بین المللی حقوق سیاسی و مدنی: 1- پروپاگاندا به نفع جنگ ممنوع -2- حمایت از نفرت مذهبی، قومی و ملی
o ممانعت از انتقال پیام‌های نژاد پرستانه از طریق سیستم های رایانه‌ای
- اعمال محدودیت بر آزادی بیان در جنگ‌های داخلی آمریکا، جنگ جهانی اول و دوم، 11 سپتامبر نمونه‌هایی از محدودیت آزادی بیان هستند بر اساس امنیت ملی
· رسانه‌های نوین جهانی – زیرساخت‌های سپهر رسانه‌ای:
o زیرساخت انتشار در دسترس زمینی – امواج رادیویی شکل دهنده سیگنال‌ها در محدوده و فرکانس های قابل انتشار در زمین
o زیرساخت انتشار ماهواره‌ای
o زیرساخت شبکه دسترسی کابلی
· رسانه‌های سنتی:
o هدف دارند
o تحریریه دارند
o روزنامه نگار و آفریننده محتوا دارند
o دوره‌ای و منظم منتشر می‌شوند
o ارتباطات جمعی و عمومی را شکل می‌دهند
o رعایت هنجارهای اخلاقی، حرفه‌ای و حقوقی
· رسانه‌های جدید:
o رسانه‌های اجتماعی
o وبلاگ‌ها
o ویکی‌ها
o شبکه‌های اجتماعی: 1- میکروبلاگ
· اخبار جعلی:
o آلمان: شرکت‌های شبکه های اجتماعی 24 ساعت فرصت دارند محتواهای غیر قانونی را حذف کنند.
o ایتالیا: ارسال یا اشتراک اخبار جانب دارانه، جعلی یا اغراق شده را جرم انگاری کرده است.
o فرانسه: شفاف کردن محتواهای اینترنتی و افزایش قدرت دادگاه‌ها برای برخورد
· راه‌های مقابله با اخبار جعلی
o نظارت دستگاه‌های دولتی بر اخبار جعلی – آمریکا و اروپا با راه انداری اداراتی، جریان خبر را نظارت می کنند.
o احاطه یک روایت با مطالب مختلف و خنثی سازی آن
مطلبی دیگر از این انتشارات
تعاریف پایه ارتباطات و توسعه
مطلبی دیگر از این انتشارات
دستاوردهای جهانی شدن در حوزه ارتباطات برای جامعه امروز ایران چیست؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
کنشگری رسانه