چکیده کتاب اصول و مبانی حقوق بین‌الملل ارتباطات دکتر بیابانی

چکیده کتاب اصول و مبانی حقوق بین‌الملل ارتباطات دکتر بیابانی

تعریف حقوق و منابع آن:

o حقوق جمع حق، سلطه و امتیازی که فرد نسبت به کاری یا چیزی دارد. مبنای سلطه، قانون، عرف، شریعت، امتیاز یا توانایی خاصی که قانون قائل شده است.

o مجموعه قواعد و مقررات لازم الاجرا

o دانش تحلیل قواعد حقوق و سیر تحول آن

· روابط بین الملل:

o مجموعه اقدامات و کنش‎های متقابل بازیگران در عرصه جهانی برگرفته از سیاست خارجی

o مطالعه روابط بین کشورها، نقش کشورهای مستقل، سازمان‌های بین دولتی، سازمان‌های غیر دولتی بین‌المللی، مردم نهاد، شرکت‌های چند ملیتی

· حقوق بین الملل

o شاخه‌ای از علم حقوق شامل روابط سازمان‌ها،افراد، دولت‌ها که یک عنصر خارجی دارد.

o 1- روابط دولت‌ها -2- روابط با سازمان‌های بین‌المللی -3- رابطه سازمان‌های بین المللی با یکدیگر -4- روابط با افراد

· حقوق ارتباطات:

o قواعد و صنعت ارتباطات

o معاهدات بین المللی و منطقه‌ای، آزادی بیان بخشی از حقوق بشر

o حق دسترسی به رسانه، اطلاعات و فناوری

o نبود رسانه‌های آزاد و بدون سانسور

· حقوق ارتباطی:

o 1-آزادی اندیشه و بیان -2- حکومت دموکراتیک بر رسانه -3- کنترل و مالکیت دموکراتیک بر رسانه -4- مشارکت در فرهنگ خود -5- حقوق زبانی، آموزشی و امنیت -6- حق تعیین سرنوشت

· حق برقراری ارتباط:

o بحث نظام ارتباطی و دنیای جدید ارتباط

o حقوق ارتباطی: مقررات مربوط به رسانه ( رادیو، تلویزیون، تلفن و خدمات ارتباط راه دور و اینترنت)

· محدودیت بر رسانه:

o 1- اقدام به حقوق یا شهرت دیگران -2- حفظ امنیت ملی -3- نظم عمومی -4- سلامت عمومی -5- اخلاق عمومی

· سه شکل ارتباط در طول تاریخ:

o ابزار برقراری ارتباط میان انسان‌ها

o ارتباطات در خدمت توسعه

o ارتباطات بنیان و معنای جامعه اطلاعاتی

· سه جریان عمده بین‌ المللی موثر بر ارتباطات:

o وابستگی کشورها به یکدیگر به ویژه اقتصاد

o ظهور هنجارها و قواعد جدید و نهادهای بین‌ المللی متاثر از وابستگی اقتصادی

o جریان دموکراسی شدن بین المللی

· حقوق بین الملل ارتباطات:

o رشته تحصیلی و شاخه ای از علوم ارتباطات

o حق انجام و برقراری ارتباط در آن سوی مرزهای بین المللی

o حق داشتن ارتباطات بین المللی

o حق برقراری و ایجاد ارتباط داخلی و بین المللی

· ارکان حقوق ارتباطی:

o برقراری ارتباطات در حوزه عمومی

o نقش ارتباطات و رسانه در مشارکت سیاسی

o دانش ارتباطی

o شرایط و ابزار تولید دانش

· حقوق جهانی ارتباطات:

o قواعد جهان شمول عرصه ارتباطات و فعالیت‌های رسانه‌ای حاکم

o حق ارتباط: فرصت برابر همه مردم برای مشارکت فعال در وسایل ارتباطی – حق دسترسی به منابع اطلاعاتی

o حقوق اطلاعات: آزادی اطلاعات – حقوق نظام‌های رایانه‌ای – اطلاع رسانی و جریان فرامرزی اطلاعات

o شکل سنتی: آزادی اطلاعات - جریان آزاد اطلاعات

o رویکرد جدید: توسعه ارتباطات و نظام نوین ارتباطات

· روابط بین الملل با بین الملل ارتباطات:

o ارتباطات ماهواره‌ای

o مناسبات فرهنگی، سینما، کتاب

o فرستنده

o حقوق مولف و اجرا کننده

o امور پستی و مخابراتی

o امور مرتبط با خبرگزاری‌ها

o امپریالیسم فرهنگی خبری

o امور سازمان‌های بین المللی در عرصه ارتباطات

· ITU : اتحادیه بین المللی ارتباطات با همکاری دولت‌ها و سازمان‌های خصوصی، شبکه‌ها و خدمات ارتباط جهانی را هماهنگ می کنند.

اهداف:

1- ICT ارزان به همگان برسد.

2- کاهش فاصله بین کشورها در حوزه ارتباطات

3- ایجاد تاسیسات زیربنایی

4- حمایت از ظرفیت سازی

5- ارتقاء امنیت آنلاین

· فعالیت‌ها:

1- تدوین ظوابط زیرساختی

2- حمایت از کشورها در پیاده سازی طرح‌های ارتباطی

3- مدیریت عادلانه طیف فرکانس رادیویی و مدار ماهواره

4- تقویت ارتباطات اضطراری در بحران‌ها

· نقش رسانه‌ها در ارتباطات بین المللی:

نوام چامسکی:نوام چامسکی:

o دریافت پیام‌های ارتباطی از سوی مردم موجب درک می شود

o دروازه‌بانی خبر و فیلترینگ در تاثیرگزاری بر افکار عمومی

o در ارتباطات بین المللی آموزش فرهنگی نقش اصلی آنهاست

· سازمان ملل و ارتباطات:

o استفاده از رسانه برای حفظ صلح و جلوگیری از جنگ

o از طرفی رسانه‌ها می توانند موجب تهدید امنیت سایر ملت‌ها شوند.

o استفاده از ابزار اطلاع رسانی به نحوی که موجب بروز بحران بین کشورها شوند و بقای صلح را در معرض خطر قرار دهد ذیل ماده 7 منشور سازمان ملل می رود.

· اصول منشور ارتباطات انسان‌ها:

1- رعایت احترام -2- آزادی -3- دسترسی -4- استقلال -5- سواد – 6- حمایت از روزنامه نگاران -7- حق پاسخگویی -8- هویت فرهنگی -9- تنوع زبان -10- مشارکت در سیاست گذاری -11- حقوق کودکان -12- فضای سایبر -13- حریم خصوصی -14- آسیب و ضرر -15- دادخواهی -16- مصرف -17- مسئولیت پذیری

· حقوق بشر بند3 ماده 1 منشور ملل:

o تقویت احترام به حقوق بشر

o آزادی‌های اساسی

o دوری از تبعیض جنس، زبان و دین

- تعاریف حقوق بشر فعلی ارزش‌های اساسی حقوق بشر که در ادیان توجه شده است را نادیده گرفته مانند:

1- حق حیات

2- حق کرامت

3- حق تساوی عادلانه مسئولانه

4- حق مساوات

5- توجه به خدایی بودن

· حقوق بشر اسلامی(اعلامیه قاهره):

o تبلیغات ضد ارزش‌ها و مقدسات ممنوع

o بیان نظر در قالب غیر مغایر با اصول شرع

o برانگیختن احساسات قومی و مذهبی ممنوع

o دعوت به خیر و نهی از منکر طبق شرعیت اسلام

· حقوق اخلاقی و حقوق قانونی بشر

o اخلاقی: آموزه‌های مذهبی یا عرفی دارای ضمانت اجرای غیر رسمی ولی الزام قانونی ندارد

o قانونی: حقوقی که از نظر قانون به رسمیت شناخته شده است.

· اعلامیه حقوق بشر

o بی توجهی به تمایزات نژادی، قومی، فرهنگی، دیمی، جنسی و همه انسان‌ها از حیث حقوق برابرند.

o حقوق ناظر بر آزادی گزینش – حقوق ناظر بر بهزیستی و تمتع و برخورداری عادلانه

· اعلامیه جهانی حقوق بشر:

o ماده18: حق آزادی فکر،وجدان و مذهب

o ماده19: حق آزادی عقیده و بیان

· محدودیت‌ها:

o ضرورت تابعیت از قانون و محدودیت‌های قانونی

o حقوق و آزادی نباید بر خلاف مقاصد و اصول ملل متحد باشد.

o محدودیت‌ها قانونی جهت مقتضیات اخلاقی

o محدودیت‌ها قانونی جهت مقتضیات نظم عمومی

o محدودیت‌ها قانونی جهت مقتضیات رفاه همگانی

· دیدگاه حقوق بشر اسلامی:

o سازگاری به معنای عدم تعارض

o سازگاری تلفیقی

o سازگاری و ناسازگاری نسبی

o ناسازگاری حقوق بشر با دین: 1- رد حقوق بشر جهانی -2- رد حقوق بشر دینی

· جایگاه آزادی بیان در حقوق بشر:

o منشور حقوق بشر

o اعلامیه جهانی حقوق بشر

o سند کنوانسیون حقوق بشر اروپا - حمایت مشخص از آزادی بیان و دسترسی به رسانه‌های قانونی

o سند کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر – توجه به نظارت قانونی

· اسناد حقوق بشری:

o منشور سازمان

o اعلامیه جهانی حقوق بشر

o کنوانسیون منع و مجازات جرم نسل کشی

o کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و حمایت از آزادی های بنیادین

o کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر

· ارتباطات و حقوق بشر:

o امکان تعارض بین آزادی بیان با دیگر حقوق انسانی

o بند بیست میثاق بین المللی حقوق سیاسی و مدنی: 1- پروپاگاندا به نفع جنگ ممنوع -2- حمایت از نفرت مذهبی، قومی و ملی

o ممانعت از انتقال پیام‌های نژاد پرستانه از طریق سیستم های رایانه‌ای

- اعمال محدودیت بر آزادی بیان در جنگ‌های داخلی آمریکا، جنگ جهانی اول و دوم، 11 سپتامبر نمونه‌هایی از محدودیت آزادی بیان هستند بر اساس امنیت ملی

· رسانه‌های نوین جهانی – زیرساخت‌های سپهر رسانه‌ای:

o زیرساخت انتشار در دسترس زمینی – امواج رادیویی شکل دهنده سیگنال‌ها در محدوده و فرکانس های قابل انتشار در زمین

o زیرساخت انتشار ماهواره‌ای

o زیرساخت شبکه دسترسی کابلی

· رسانه‌های سنتی:

o هدف دارند

o تحریریه دارند

o روزنامه نگار و آفریننده محتوا دارند

o دوره‌ای و منظم منتشر می‌شوند

o ارتباطات جمعی و عمومی را شکل می‌دهند

o رعایت هنجارهای اخلاقی، حرفه‌ای و حقوقی

· رسانه‌های جدید:

o رسانه‌های اجتماعی

o وبلاگ‌ها

o ویکی‌ها

o شبکه‌های اجتماعی: 1- میکروبلاگ

· اخبار جعلی:

o آلمان: شرکت‌های شبکه های اجتماعی 24 ساعت فرصت دارند محتواهای غیر قانونی را حذف کنند.

o ایتالیا: ارسال یا اشتراک اخبار جانب دارانه، جعلی یا اغراق شده را جرم انگاری کرده است.

o فرانسه: شفاف کردن محتواهای اینترنتی و افزایش قدرت دادگاه‌ها برای برخورد

· راه‌های مقابله با اخبار جعلی

o نظارت دستگاه‌های دولتی بر اخبار جعلی – آمریکا و اروپا با راه انداری اداراتی، جریان خبر را نظارت می کنند.

o احاطه یک روایت با مطالب مختلف و خنثی سازی آن

علی محمد رجبی