اولین بار چه کسی قیچی‌برگردان زد؟

خیلی‌ها معتقدند خوب فوتبال بازی کردن بیشتر از بردن بازی،به معنای نشان دادن توانایی‌ها است. به همین دلیل تیم‌ها و بازیکنانی که نمایشی بازی می‌کنند و گل‌های پرشمار و زیبا می‌زنند هواداران زیادی دارند. بازیکنان زیادی به این واسطه شناخته‌شده و در یاد مانده‌اند که تعداد زیادی از آن‌ها متولد آمریکای جنوبی بوده‌اند.

در سال‌های ابتدایی قرن بیستم، مردم آمریکای جنوبی قوانین و روش‌های بازی فوتبال بریتانیایی را پذیرفته بودند اما بدون این که تحت تاثیر ایده‌ال‌های مسیحیت عضلانی باشند، به سبکی کاملا متفاوت از بریتانیایی‌ها بازی می‌کردند. ابتکار فردی به عنصر کلیدی بازی تبدیل شد و گامبه‌تا (به معنای دریبل کردن و پیش رفتن) فرهنگ غالب فوتبال در آمریکای جنوبی شد. در آرژانتین و اوروگوئه مردم داستانی از بازیکنی افسانه‌ای دارند که بعد از عبور از بین چند بازیکن و گل زدن، رد پاهایش را محو می‌کند تا کسی متوجه نشود او چطور حرکت کرد و به گل رسید. اهمیت خلاقیت آن‌قدر زیاد شد که برخی بازیکنان به عنوان مخترع یک حرکت یا مهارت قدر داشته می‌شدند.

در آرژانتین پدرو کالومینو (Pedro Calomino) به عنوان اولین کسی که ضربه قیچی برگردان زده است شناخته می‌شود. اما برخی اعتقاد دارند قبل از او، در سال های پایانی قرن ۱۹، کسانی در پرو این حرکت را انجام داده‌اند. گروه دیگری رامون اونزاگا (Ramón Unzaga) را مبتکر این حرکت می‌دادند. او این حرکت را اولین بار در سال ۱۹۱۴ انجام داده است. اونزاگا متولد بیلبائو بود و به شیلی مهاجرت کرده بود. شاید به همین دلیل است که در کشورهای اسپانیایی‌زبان به این حرکت Chilena گفته می‌شود. البته دیوید آریانو (David Arellano) فوتبالیست شیلیایی که در سفر به اسپانیا در ۱۹۲۰ به شناساندن این حرکت کمک کرد نیز در این مورد بی‌تاثیر نیست [۱].

مجسمه رامون اونزاگا در تالکاهوانو شیلی
مجسمه رامون اونزاگا در تالکاهوانو شیلی


لئونیداس (Leônidas)، بازیکن و گزارشگر برزیلی ادعا می‌کند که پترونیلیو د بریتو (Petronilho de Brito) کسی بوده که اولین بار ضربه قیچی برگردان را اجرا کرده است. اما عجیب‌ترین ادعا در این مورد از سوی داگ الیس (Doug Ellis) مدیر سابق استون‌ویلا است که می‌گوید خودش مخترع این حرکت بوده است. این در حالی است که او هیچ‌گاه در سطح بالا فوتبال بازی نکرده است و حتی به دنیا آمدن او نیز ۱۰ سال پس از اولین ضربه ثبت‌شده توسط اونزاگا بوده است [۱].

مهم‌تر از این که چه کسی اولین بار این حرکت را اجرا کرده است، نقش خلاقیت و جنبه نمایشی فوتبال است که اجازه می‌دهد هر کسی بتواند به شیوه دلخواه خود بازی کند. جذابیت و پویایی که از فوتبال امروزی سراغ داریم هم وابسته به همین امر است.

1- Jonathan Wilson, (2008), “Inverting The Pyramid: The History of Soccer Tactics"