چرا فوتبال دلرباست؟
برای کسانی که فوتبال را دوست دارند واضح است که این بازی زیباست. اما خیلی از آن‌ها شاید نتوانند دلایل قانع‌کننده‌ای برای آن بیان کنند. پاول هونینگن-هاون، فیلسوف معاصر آلمانی در مقاله‌ای [۱] به این موضوع پرداخته است. او از چند دیدگاه برای پیدا کردن پاسخی به این سوال تلاش کرده است. از جمله جهان‌شمول بودن محبوبیت فوتبال؛ مولفه‌های اجتماعی-اقتصادی مثل سن، جنسیت و درآمد که در اکثر مطالعات علوم اجتماعی متغیرهای تاثیرگذار هستند در مورد علاقه به فوتبال بی‌معنا به نظر می‌آیند. فوتبال همچنین امکان تجمع و هم‌صدا شدن و ابراز هیجان در شرایط مختلف و در انواع جوامع و فرهنگ‌ها را هم فراهم می‌کند.
متیو ا. کنت با تکیه بر فلسفه ارسطو، محبوبیت فوتبال را توجیه می‌کند [۲]. بدن و ذهن سالم و همچنین تفریح و فراغت که برای زندگی خوب مورد نیاز هستند، از طریق ورزش قابل دست‌یابی‌اند. از طرفی، هر رویداد ورزشی خوب یک درام است که از نظر ارسطو لذت بردن از آن طبیعی است. ارسطو برای اثری ارزش قائل است که بتواند احساسات پنهان مخاطب را برانگیخته کند و تجربه جدیدی از زندگی برای او رقم بزند. از نظر کنت، این ویژگی رویدادهای ورزشی، در مورد فوتبال بیشتر و بهتر از سایر ورزش‌ها مشاهده می‌شود.
هونینگن-هاون نیز به این ویژگی فوتبال که درام زندگی را برانگیخته می‌کند اشاره می‌کند. تفاوت میان اتفاقات دراماتیک و اتفاقات معمولی زندگی این است که آیا همه چیز طبق برنامه پیش رفت یا نه. در فوتبال شرایط تحت کنترل بسیار اندک هستند و هیچ تضمینی برای برنده یا بازنده بودن ما وجود ندارد و هر اتفاقی ممکن است رخ بدهد. هر مسابقه فوتبال با دیگری کاملا متفاوت است و با شروع بازی نمی‌توانیم مطمئن باشیم چه اتفاقاتی پیش خواهند آمد.
دلایلی که تا این‌جا مورد اشاره قرار گرفتند در مورد ورزش‌های دیگر هم صادق هستند. نکته مهمی که هونینگن-هاون نیز به آن اشاره می‌کند و شاید مهم‌ترین تفاوت فوتبال با سایر ورزش‌ها باشد استفاده از پا در این بازی است. مغز انسان و دست‌ها امکان ساختن و استفاده از ابزار را فراهم کرده‌اند و از این رو مهم‌ترین تفاوت انسان و سایر موجودات هستند. بازی‌های عالی ما نیز به شکلی طراحی شده‌اند که کسی که بهترین استفاده را از دست‌ها و ذهن خود می‌برد برنده باشد. اما در فوتبال باید از پاها که جزو خام‌ترین و شلخته‌ترین اعضای بدنمان هستند، برای کنترل این توپ ناپایدار استفاده کنیم.
1- Paul Hoyningen-Huene. “Why is Football So Fascinating?” In Soccer and Philosophy: Beautiful Thoughts on the Beautiful Game, ed. by Ted Richards. Chicago: Open Court, 2010
2- Matthew A. Kent. “Aristotle's Favorite Sport” In Soccer and Philosophy: Beautiful Thoughts on the Beautiful Game, ed. by Ted Richards. Chicago: Open Court, 2010
مطلبی دیگر از این انتشارات
اولین بار چه کسی قیچی‌برگردان زد؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
اعلام‌نامه کرنر
مطلبی دیگر از این انتشارات
ترجمه یک شعر از اومبرتو سابا: گل