گیمر، برنامه نویس، ایده پرداز
آموزش فارسی سازی بازی - بخش ۲ - خلاصه ای از نحوه ترجمه بازی
تو این بخش یکم راجب نکاتی که باید تو ترجمه رعایت کنین و یا چالش هایی که ممکنه تو ترجمه باهاش مواجه بشین صحبت میکنیم. این مشکلات عموما ربطی به برنامه نویسی و یا بازی سازی ندارن و فقط به بخش ترجمه مربوط میشن که در ادامه اونا رو خلاصه کردم.
چالش ها و نکات مهم در ترجمه
اول اینکه متن ترجمه ها باید روون و کاملا عامیانه باشه و تا حد امکان کوتاه ترجمه باشه (بهتره معنا گرا ترجمه بشه) فرض کنین متن رو قراره بدین یک نفر از روش بازیو دوبله کنه، بازی مثل فیلم نیست روی کلید پاز بزنی بعد که خوندی ادامه بدی، بعضی وقتا یک جمله فقط یک بار اونم کسری از ثانیه نمایش داده میشه وغیب میشه. و چالش اصلی برای مترجم کمبود اطلاعات زمینه ای هست، پس بهتره قبل از شروع ترجمه بازی رو تموم کرده باشین یا حداقل با فضای بازی، مکان های بازی، لحن شخصیت ها، اسامی آیتم و ... آشنا باشین.
در 99.99٪ مواقع متن استخراج شده از بازی، منسجم و دارای ترتیب نیست (مثل کتاب یا زیرنویس فیلم نیست که بذاری جلوت به ترتیب پیش بری) پس چالش بعدی غیر خطی بودن متن هاست و جملات بازی ربطی به زمان نداره و برای نمایش به اقدامات بازیکن وابسته هست (در واقع متن ها تکه هایی جدا و مستقل هستند). برای همین تشخیص فضا و زمان و لحن رو خیلی سخت میکنه و بالا رفتن کیفیت فقط به خلاقیت مترجم وابسته هست (البته اگر متن زیرنویس به صورت عمومی منتشر بشه و مشکلات و ایرادات توسط کاربر ها گزارش بشه ممکنه رفته رفته خروجی کار خیلی با کیفیت بشه).
نکته مهم تری که باید رعایت کنین ترجمه اسامی خاص مثل مکان ها یا NPC ها یا آیتم ها و ... هست به چند شکل میشه با این موارد برخورد کرد راه اول اینه که هیچ کدوم از اسامی موارد خاص رو ترجمه نکنین (که ممکنه به مشکل BiDi) بر بخورین. راه بعدی اینه که همه رو به صورت فینگیلیش بنویسین (یا در مواردی مثل سلاح ها یا آیتم هارو در صورت ممکن ترجمه کنین) ولی باید حواستون باشه که همیشه یه یک شکل ترجمه کنین فرض کنین نام یک شهر در بازی ویچر در جاهایی مثل نقشه، لیست ماموریت ها و یا دیالوگ ها وجود داشته باشه اگر در همه جا به یک شکل بازنویسی نشده باشه بازیکن رو سردرگم میکنه.
چالش بعدی ترجمه کلمات اختصاری در بازی هست. فرض کنین کلمه XP که خلاصه شده ی Experience Points هست رو بخوایم ترجمه کنیم به نظرتون کدومش خوبه:
- مقدار تجربه یا امتیاز تجربه یا موارد مشابه ...
- خلاصه شده حالت بالا مثلا مت یا ات
- فینگیلیش نوشتن مثلا ایکس پی
واضحه که جز حالت اول (که به مشکل کمبود فضا بر میخورین) بقیشون خیلی بدن و این تنها مثالش نیست و خیلی موارد اختصاری دیگه در بازی ها هستن که معادل فارسی مناسب ندارن. شاید بهتر باشه ترجمه نشن! و حتی ممکنه ترجمه بعضی کلمات باعث ناراحتی یا سردرگمی پلیر بشه (به علت نداشتن تجربه زیاد از این بحث دیگه خروج میکنم).
نکته بعدی ممکنه ترجمه اصطلاحات و یا کلمات با چند معنی مختلف باشن کلمه ای مثل Custom هم میتونه به معنی لباس های داخل بازی باشه و یا در جایی دیگه ممکنه معنی رسم و رسومات بده و وقتی این مشکل پررنگ تر میشه که بهش غیر خطی بودن متن ترجمه رو هم اضافه کنین که شاید حتی مترجم ندونه بعضی کلمات قراره کجا در بازی نمایش داده بشن.
بعضی وقتا برای مترجمی که اولین باره محتوای گیمینگ ترجمه میکنه همین آشنا نبودن هاست. یک ایده اینه که فرضا یک دیکشنری عمومی بسازیم که معادل های مناسب رو کامل داخلش قرار بدیم چند تا لیست پیدا کردم که میشه تو سایت های ۱ و ۲ و ۳ و ۴ پیدا کرد. با کمی سرچ یک نمونه فارسی تو سایت گیمفا پیدا کردم. ولی منظور بیشتر از اینکه کلمات توضیح داده بشن به معادل مناسب (کوتاه و خلاصه) نیاز هست.
یکی از خوبی های زبان انگلیسی شروع شدن اسامی با حروف بزرگ هست که باعث میشه تشخیص عناوین در زیرنویس ها ساده تر بشه ولی این مورد مشابهی در زبان فارسی و عربی نداره طبق توضیحاتی که در یک مقاله دیدم مترجم های زبان عربی برای نشون دادن این موارد از کروشه یا پرانتز استفاده کردن که میتونه به درک بهتر جملات کمک کنه (البته در زیرنویس های فارسی تولید شده این مورد رو ندیدم)
بعضی وقتا ممکنه به این فکر کنین غیر از متن های بازی میشه بقیه قسمت ها رو هم ترجمه کنم؟ آره میشه ولی خیلی سخت تره و دانش بیشتری نیازه یک زمانی شرکت هایی مثل نوین پندار یا دارینوس و ... میومدن حتی بعضی از نوشته های گرافیکی رو هم ترجمه میکردن (مثل تابلو ها و ... ) و به نوعی ماد سازی میکردن که به نظر من این کار هم دیگه خیلی زیاده رویه و ممکنه دیگه بازی اون حس اصلی رو بهتون نده صرفا جهت آشنایی کردم
به عنوان سخن پایانی این بخش هم کمی راجب ابزار های ترجمه میگم (شاید مثل من آشنا نباشین) از دیکشنری های مختلف تا ابزار های ترجمه ماشینی (مثل گوگل ترنسلیت یا سایت ترجمان) برای پیدا کردن بهترین معادل فارسی می تونین استفاده کنین و بهتره فایل هارو با اپلیکیشن های کمک ترجمه مثل Memsource که قابلیتی مثل حافظه ترجمه داره که اگر کلمه ای رو ترجمه کردین و بعدا دوباره به همون رسیدین یاد آوری میکنه که این کلمه قبلا به این شکل ترجمه شده و باعث یک دست تر شدن ترجمه میشه و همچنین میتونه غلط های املایی یا نگارشی رو هم بگه. من خودمم یک ابزار خیلی ساده نوشتم که هنوز ناقصه ولی با تکمیل شدنش روی صفحه گیت هابم منتشرش میکنم (اگر واقعا در حد چیزی که توذهنمه تکمیل بشه یک بخش کامل راجبش مینویسم).
اگر نکته ای رو از قلم انداختم تو کامنت ها تکمیل کنین. ممنون که متن های طولانی منو میخونین و منون که منو با لایک و اشتراک گذاری حمایتم میکنین. امیدوارم براتون بی فایده نباشه. ببخشید که انشام و قالب بندی متنم ضعیفه من هیچ وقت با این دو مورد راحت نبودم.
مطلبی دیگر از این انتشارات
آموزش فارسی سازی بازی - بخش ۳ - مشکلات غیر منتظره
مطلبی دیگر از این انتشارات
آموزش فارسی سازی بازی - مقدمه ۱ - انگیزه من
مطلبی دیگر از این انتشارات
آموزش فارسی سازی بازی - بخش ۱ - فارسی سازی بازی و چالش ها