علاقمند به اقتصاد زیستی و اقتصاد خلاق
ناباروری: دنیای اعداد امید بخش یا ترسناک؟!
اکثر زوج های جوان سالمی که به دنبال باردار شدن هستند،برای بچه دار شدن چند ماه تلاش می کنند. کسانی که بعد از یک سال موفق نمی شوند باید وارد اتاق انتظار یک کلینیک IVF شوند که ممکن است ماه ها یا سال ها بچه دار شدن آن ها طول بکشد. این زوج ها اغلب در حالت آسیب پذیری عاطفی حاد قرار می گیرند و امید دارند که پزشکان به آن ها کمک کنند. برای زنان،این فرایند سخت و اذیت کننده است. سونوگرافی های داخلی، ده ها تزریق هورمونی توسط خود فرد به شکم کبود شده خودو خیلی شرایط دیگر. مگر اینکه فرد در اقلیت خوش شانسی باشد که بار اول باردار می شود. ناراحتی و درد جسمی و تنهایی، تأثیر عاطفی ناشی از فشار بر هورمونها و ترس از انجام کاری که ممکن است شانس زیادی نداشته باشد همیشه در این فرایند وجود دارد.
فرایند IVF به دو طریق به غلبه بر برخی از چالشهای ناباروی کمک میکند:
اول، با افزایش تعداد تخمکهای بالغی که یک زن در یک چرخه قاعدگی از طریق تزریق هورمون میسازد.
دوم، با اطمینان از اینکه آن تخمک ها فرصت بارور شدن توسط اسپرم را دارند.
این امر بر مشکلات ناشی از تخمدانهای تنبل، لولههای فالوپ مسدود شده و اسپرمهایی که شناگران خوبی نیستند، غلبه میکند.
سه روش IUI، IVF و ICSI به طور معمول در کلینیک های درمان ناباروری مورد استفاده قرار میگیرد
هر بار که یک اسپرم و یک تخمک با هم ترکیب می شوند، مجموع اجزای آنها یک بسته ژنتیکی منحصر به فرد را تشکیل می دهد. بیشتر این که آیا جنین حاصل زنده است و می تواند به یک نوزاد سالم تبدیل شود یا نه، به شانس ژنتیکی بستگی دارد.
هر تخمک بارور شده به طور قطعی نمی توان گفت که منجر به بارداری شود و همین باعث می شود که IVF یک بازی اعداد باشد.
در سطح جهانی، از هر ده سیکل IVF، بین شش تا هفت بار، حاملگی به پایان نمی رسد یعنی یک موفقیت 30 درصدی!!!! در نتیجه، بسیاری از زنان بیش از یک بار تلاش می کنند.
Globally, between six and seven out of every ten IVF cycles will not result in pregnancies which go to term
در هر چرخه، یک زن ممکن است یک یا چند انتقال جنین داشته باشد. هر یک از این موارد ممکن است ماه ها طول بکشد. با آزمایشهای پزشکی، شغل و اختلالات روانی در این بین، درمانهای IVF میتوانند به راحتی یک سال طول بکشد—برای بسیاری طولانیتر خواهد بود، بدون هیچ تضمینی برای موفقیت.
در هنگام تولد، یک نوزاد ماده با تمام تخمک ها (اووسیت) که در طول زندگی خود خواهد داشت به دنیا می آید. تعداد کل تخمک ها در زنان متفاوت است، اما تخمین زده می شود که بیشتر زنان با حدود 1 تا 2 میلیون تخمک به دنیا می آیند.
هنگامی که یک زن سال های باروری خود را می گذراند، برخی از این تخمک ها در طول دوره های قاعدگی او آزاد می شوند. با این حال، اکثر تخمک ها به طور طبیعی تحت فرآیندی به نام آترزی قرار می گیرند و در طول زمان از بین می روند. زمانی که یک زن به سن بلوغ می رسد و شروع به قاعدگی می کند، معمولاً حدود 300000 تا 400000 تخمک دارد.
در طول سال های باروری او، تعداد تخمک ها همچنان رو به کاهش است. زمانی که یک زن به سن 35 سالگی می رسد، تعداد تخمک ها به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. این یکی از دلایلی است که چرا با افزایش سن زنان باروری کاهش می یابد. در حدود سن 45 سالگی، اکثر زنان یائسگی را تجربه می کنند که پایان سال های باروری آنهاست. در این مرحله، تعداد بسیار کمی تخمک باقی میماند و تخمکهای باقیمانده به سیگنالهای هورمونی برای تخمکگذاری پاسخ نمیدهند. زمانی که یک زن به 45 سالگی برسد، احتمال بچه دار شدن او با هر جنین کمتر از 5 درصد خواهد بود.
مهم است که به یاد داشته باشید که این اعداد تخمین های کلی هستند و می توانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند. همچنین، عوامل فردی مانند ژنتیک، سبک زندگی و برخی شرایط پزشکی میتوانند بر میزان از دست دادن تخمک و زمان یائسگی تأثیر بگذارند.
تلاش کن، دوباره تلاش کن
زوج های نابارور بر این باورند که می توانند از طریق آی وی اف زندگی خود را بسازند و خواهند ساخت، زیرا باور نکردن غیرقابل تصور است و امید چیزی است که آنها را به قرار بعدی، یعنی پرتاب بعدی تاس می رساند.
ممکن است سال ها و ده ها هزار دلار را در چندین دور IVF ناموفق غرق کنید و همچنان احساس کنید که دوره بعدی موفق خواهد شد.
هنگامی که یک چرخه IVF با شکست مواجه می شود، به خصوص اگر اولین بار نباشد، افراد به طور طبیعی به دنبال راه هایی برای تغییر درمان خود هستند. سارا لنسن، محقق دانشگاه ملبورن در استرالیا میگوید: «به جای اینکه فکر کنند «من باید یک تلاش دیگر داشته باشم»، مردم فکر میکنند «حتما یک چیزی اشتباه پیش رفته است». واین همان جایی است که "بازار ناباروری" روی آن تمرکز می کند.
به طور مستقیم، کلینیک ها - به ویژه کلینیک های خصوصی - با منویی از "افزونه ها" به جلو می روند. این درمانهای اختیاری و عموماً پرهزینه، از طریق غم و اندوه ناشی از شکست دیگری در باردار شدن، این امید را به وجود میآورند که تلاش بعدی ممکن است متفاوت باشد.
قیمت بسته به روش درمان، کلینیک و کشور از 2 هزار دلار تا 20 هزار دلار متغیر است. این یک روانشناسی کسب و کار است که فرد فکر کند اگر بیشتر بپردازد ممکن است بیشتر به دست آورد. مدل کسب و کار بسیاری از کلینیک ها بر اساس چنین امیدی معامله می شود.
نتیجه گیری پیش نویس مطالعه 35 تحقیق در مورد روش های جدید نشان می دهد که علی رغم این که این روش ها بهبود جزیی را نشان می دهند اما شواهد کافی هنوز برای توسعه وجود ندارد.
شواهد کافی فعلا برای یک روش کاملا اثبات شده - استفاده از اسید هیالورونیک برای کمک به چسبیدن جنین به دیواره رحم -است که به عنوان یک موضوع روتین به درمان IVF اضافه شود
یکی دیگر - انتخاب بهترین اسپرم از طریق کانالهای میکروسکوپی (میکروفلوئیدیک)، روشی که برای تقلید برخی از جنبههای محیطی که در داخل بدن با آن مواجه میشوند انجام میشود- نشانههای امیدوارکنندهای از افزایش شانس کلی تولد نشان داده است، اما این علائم کمتر از استانداردها هستند هنوز و شواهد قابل اعتماد مورد نیاز است.
یک مشکل این است که با توجه به بودجه اندک عمومی برای تحقیقات در این زمینه، مطالعات تصادفی و کور با تعداد زیادی از بیماران نادر است.
بیشتر روش های جدید که امروزه در درمان ناباروری استفاده می شود قبلاً برای مقاصد دیگر تأیید شدهاند. "خراش آندومتر" که شامل زخم خفیف پوشش رحم با هدف تحریک فاکتورهای رشد است، دقیقاً مشابه بیوپسی آندومتر است که معمولاً برای آزمایش سرطان انجام می شود، فقط نام آن تغییر کرده است.
شانس های بیشتر با توسعه فناوری
کلینیکهای خصوصی انگیزه کمی برای خرج کردن پول سرمایهگذاران برای آزمایش و تحقیقات با هزاران بیمار دارند، بهویژه زمانی که این خطر وجود دارد که ممکن است روش هایی که استفاده می کرده اند و قبلاً آن را به زوجین نابارور فروخته اند ناکارآمد نشان دهند.
البته برخی از روش ها تقریباً استاندارد شدهاند، و فقط برای زیرمجموعهای از بیماران مفید هستند. در استرالیا و نیوزلند ICSI که می تواند تا چند هزار دلار هزینه داشته باشد، در 56 درصد از سیکل های IVF انجام می شود. در آمریکا این سهم 60 درصد است. با این حال ثابت شده است که تنها به زوج هایی کمک می کند که ناباروری آنها به دلیل کیفیت پایین اسپرم است - حدود 30٪.
بحثبرانگیزتر، آزمایش ژنتیکی قبل از کاشت (PGT) در حال حاضر تقریباً در نیمی از چرخههای IVF آمریکا استفاده میشود. رایجترین نسخه آزمایش، pgt برای آنیوپلوئیدی (pgt-a)، شامل شمارش کروموزومهای چند سلول جنینی است که از بخشی از جنین که قرار است جفت را تشکیل دهد، گرفته میشود.
مدافعان pgt-a، روشی که در حدود 5000 دلار است، آن را به عنوان روشی بهتر برای تشخیص اینکه کدام جنین منتقل شود می دانند و شاهده از طریق میکروسکوپ برای ارزیابی شکل و تکامل را ناقص می دانند.آنها استدلال می کنند که انتخاب با pgt-a به زنان بالای 35 سال کمک می کند تا سریعتر باردار شوند و میزان سقط جنین را کاهش می دهد.
مخالفان اشاره می کنند که کارآزمایی های تصادفی کنترل شده نتوانسته اند هیچ یک از این مزایا را نشان دهند. و مطالعات اخیر نشان دادهاند که جنینهای موزاییکی، که در آنها برخی از سلولها تعداد کروموزومهای فرد دارند، میتوانند منجر به بارداری موفق شوند حتی اگر pgt-a آنها را رد کند. و اگر دور انداخته شوند این احتمال وجود دارد که شانس کلی باردار شدن زن کاهش یابد.
منبع
https://www.economist.com/technology-quarterly/2023/07/17/ivf-remains-largely-a-numbers-game
مطلبی دیگر از این انتشارات
چشم انداز مراقبت های بهداشتی برای سال 2035
مطلبی دیگر از این انتشارات
ناباروری: همجنسگراها و مجردها می توانند از IVF استفاده کنند؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
سلامت بازار است یا نه؟