کاربرد هوش مصنوعی (AI) در پزشکی

امروزه به کمک هوش مصنوعی شاهد جهشی چشمگیر در دنیای علم و فناوری هستیم که دانش پزشکی نیز از آن بی بهره نمانده است. با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی و نیاز رو به افزایش جامعه به خدمات بهداشتی و درمانی، استفاده از هوش مصنوعی در حوزه پزشکی و سلامت، به عنوان یک راه حل موثر برای بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی، بسیار مهم و حیاتی است.

قبل از بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در پزشکی، بهتر است مفهوم و چیستی AI یا Artificial Intelligence را بدانیم. هوش مصنوعی، زمینه ‌ای از علوم کامپیوتر است که با استفاده از الگوریتم ‌ها و مدل‌ های ریاضی، سعی دارد تا قابلیت های ذهنی انسان را تقلید و پیاده سازی کند. این فناوری از تحلیل داده ‌های حجیم به منظور یادگیری، پیش ‌بینی و تصمیم گیری (decision making) استفاده می‌ کند. در حوزه پزشکی، هوش مصنوعی به تشخیص دقیق بیماری ‌ها از تصاویر پزشکی، تداخلات درمانی متناسب با وضعیت هر بیمار، و پیش‌ بینی خطر ابتلا به بیماری ‌ها کمک می ‌کند. این فیلد به سرعت در حال پیشرفت است و نقش بزرگی در تحولات علم پزشکی و سلامت ایفا می ‌کند.

تصویری که توسط هوش مصنوعی copilot در مرورگر microsoft edge درباره ی پزشکی و هوش مصنوعی طراحی شده است.
تصویری که توسط هوش مصنوعی copilot در مرورگر microsoft edge درباره ی پزشکی و هوش مصنوعی طراحی شده است.


آشنایی با کاربردهای مهم هوش مصنوعی در علوم پزشکی

بی شک یکی از مهم ترین بخش هایی که می توان به آن اشاره کرد قابلیت ارزیابی و آنالیز داده های پزشکی جهت تشخیص های زودهنگام و در نتیجه انجام اقدامات درمانی برای بیماران است. این ارزیابی و آنالیز تنها برای داده های متنی نبوده بلکه تصاویر پزشکی همچون CT-scan، MRI، تصاویر رادیولوژی و غیره نیز توسط الگوریتم های مربوطه هوش مصنوعی آنالیز شده و نتایجی را به همراه خواهند داشت که پزشکان به کمک این خروجی می توانند تصمیمات بهتر و دقیق تری گرفته و در نتیجه رضایت خاطر بیشتری از بیمار را جلب کنند.

در زمینه ی مراقبت های درمانی یک سری اصطلاحات رایج هوش مصنوعی وجود دارند که دانستن آنها کمک بسیاری در درک ما از این حیطه خواهد کرد:

1- یادگیری ماشین یا machine learning که با استفاده از الگوریتم های آموزشی و داده های موجود، مدل هایی را جهت طبقه بندی اطلاعات یا یش بینی نتایج مطابق با وضعیت بیمار انجام می دهد.

2- یادگیری عمیق یا deep learning که به نوعی زیرمجموعه ی مورد اول بوده با این تفاوت که حجم بسیاری از داده ها و الگوریتم های پیچیده را برای ایجاد شبکه های عصبی در زمینه ی مراقبت های سلامت انجام می دهد.

3- پردازش طبیعی یا NPL جهت تفسیر اسناد، گزارشات و مطالعات درمانی منتشر شده جهت تسهیل در درک اطلاعات موجود.

4- اتوماسیون فرایند رباتیک یا RPA که استفاده از هوش مصنوعی در برنامه‌ های کامپیوتری برای خودکارسازی گردش کارهای اداری و بالینی و برای بهبود تجربه بیمار و بهبود عملکرد روزانه در سازمان‌های مراقبت بهداشتی ایجاد شده است.


پیشروی هوش مصنوعی در بالین بیمار و کنار کادر درمان

منظور از بخش مجازی این است که کادر درمان و به ویژه پزشکان با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی، دسترسی سریع و دقیقی به اطلاعات بیمار و وضعیت آنها، بهترین و بدون نقص ترین تصمیم درمانی را در کمترین زمان ممکن گرفته و نسبت به انجام آن اقدام کند.

بخش فیزیکی نیز همانطور که از نامش پیداست، مربوط به روبات هایی بوده که توسط هوش مصنوعی جهت انجام جراحی ها، پروتزهای هوشمند و حتی مراقبت از سالمندان طراحی شده و در کنار بخش بالین کارهای مرتبط را انجام می دهند.

علاوه بر مطالب گفته شده، هوش مصنوعی می تواند به عنوان یک مراقبت کننده ی سلامت، وضعیت جسمی-روانی شما را کنترل کرده، برآورد های لازم را انجام داده و پیشنهادهای متناسب با وضعیت موجود را به شما ارائه می دهد. برای مثال فرض کنید شخصی دارای بیماری دیابت است. این فرد می تواند با کمک ابزارهای هوش مصنوعی، گزارشات لازم در مورد وضعیت فعلی قند خون خود را دریافت کرده و همجنین از سطح نسبی آن در چند ساعت آینده مطلع شود.

کاربردهای یاد شده در جهت کاهش خطاهای پزشکی و هزینه های مراقبت، افزایش تعامل پزشک و بیمار و انجام مراقبت های آگاهانه از مریض بسیار کمک کننده است. به طور کلی، هوش مصنوعی در حوزه پزشکی و سلامت، به عنوان یک ابزار قدرتمند و موثر، در بهبود سلامت جامعه نقش بسیار مهمی دارد.

با مراجعه به این مقاله "هوش مصنوعی چیست؟" بیشتر بخوانید.


منابع:

  • https://shanbemag.com/artificial-intelligence-in-medicine-and-health/
  • https://nabzgroup.com/mag/artificial-intelligence-in-medicine
  • https://sinacare.ir/how-artificial-intelligence-benefits-chronic-conditions/